**Suy thận gia tăng ở người trẻ: Cảnh báo về sự chủ quan và tầm soát sức khỏe**
“Tôi cảm thấy mọi thứ như sụp đổ” – đó là chia sẻ của một bệnh nhân khi nhận kết quả chẩn đoán suy thận cách đây một năm. Anh vốn khỏe mạnh và chủ quan không kiểm tra sức khỏe định kỳ vì còn trẻ và kinh tế eo hẹp. Đến khi nhập viện vì chóng mặt, mờ mắt và phù người, anh mới bàng hoàng phát hiện mình đã suy thận giai đoạn cuối, biến chứng từ tăng huyết áp không được điều trị.
Giờ đây, anh phải chạy thận nhân tạo ba lần mỗi tuần, tốn kém hàng triệu đồng mỗi tháng sau khi trừ bảo hiểm y tế. Gánh nặng kinh tế đè lên vai người vợ vừa chăm con nhỏ, vừa buôn bán ở chợ. May mắn thay, chị luôn bên cạnh động viên, giúp anh vượt qua khủng hoảng tinh thần và học cách sống chung với bệnh.
PGS.TS.BS Nguyễn Bách, Trưởng Khoa Thận Nhân tạo, Bệnh viện Thống Nhất, cho biết nếu bệnh nhân này được tầm soát sức khỏe định kỳ và phát hiện suy thận mạn tính ở giai đoạn sớm (1-4), việc điều trị bằng thuốc có thể làm chậm tiến triển bệnh, kiểm soát triệu chứng và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn. Khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn cuối, lọc máu chạy thận là biện pháp duy nhất để kéo dài sự sống.
Đáng báo động là số lượng người trẻ phát hiện suy thận mạn tính giai đoạn cuối ngày càng tăng. Tại Bệnh viện Bình Dân, khoảng 1/3 bệnh nhân khám nội thận là người dưới 40 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến việc sử dụng thuốc không kiểm soát, các bệnh cầu thận như IgA, lupus, hoặc tăng huyết áp kéo dài không được điều trị.
BS.CK2 Lê Thị Đan Thùy, Trưởng Khoa Nội Thận – Lọc máu, Bệnh viện Bình Dân, cho biết nhiều bệnh nhân không biết mình bị tăng huyết áp hoặc chủ quan không điều trị vì cảm thấy khỏe. Đến khi phát hiện suy thận, họ mới hối hận thì đã quá muộn.
Suy thận thường tiến triển âm thầm, khiến bệnh nhân khó phát hiện ở giai đoạn sớm. Các triệu chứng như phù, mệt mỏi, thay đổi màu da, tiểu nhiều lần nhưng lượng nước tiểu ít, mất ngủ, tăng huyết áp thường chỉ xuất hiện khi bệnh đã nặng. Suy giảm chức năng thận có thể làm giảm khả năng điều hòa huyết áp, dẫn đến tăng huyết áp.
PGS.TS.BS Nguyễn Bách nhấn mạnh: “Bệnh thận khi đã có triệu chứng thường là giai đoạn trễ. Tầm soát bệnh từ khi chưa có triệu chứng sẽ giúp giảm thiểu số người tiến triển đến suy thận cuối”.

Trong khi các nước phát triển thường ghi nhận bệnh thận ở người cao tuổi do các bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường, Việt Nam còn đối mặt với gánh nặng bệnh thận ở người trẻ, chủ yếu do bệnh lý cầu thận. Một số quốc gia như Nhật Bản đã triển khai chương trình tầm soát bệnh lý cầu thận cho học sinh trung học để phát hiện sớm và ngăn ngừa suy thận mạn tính.
Để phòng ngừa suy thận, các bác sĩ khuyến cáo:
* Uống đủ nước, bắt đầu ngày mới với một cốc nước lớn.
* Ăn uống lành mạnh, hạn chế muối.
* Tăng cường vận động thể lực.
* Tránh chất kích thích, không hút thuốc, hạn chế bia rượu.
* Không tự ý dùng thuốc hoặc các loại thảo dược không rõ nguồn gốc.
* Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm.
* Đi khám ngay nếu có các triệu chứng bất thường như phù, tiểu đêm, đau đầu, tăng huyết áp.
* Kiểm soát tốt tăng huyết áp và đái tháo đường.
Đối với gia đình có người bị suy thận hoặc viêm cầu thận IgA, các thành viên nên tầm soát chức năng thận, xét nghiệm đạm niệu và đạm máu để phát hiện sớm các vấn đề bệnh lý. Xét nghiệm nước tiểu tầm soát bệnh thận được khuyến cáo thực hiện hàng năm với chi phí khoảng 150.000 đồng.
“Đây là chi phí chấp nhận được so với gánh nặng điều trị và suy giảm sức khỏe do suy thận giai đoạn muộn”, bác sĩ khuyến cáo.
Admin
Nguồn: VnExpress