Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), ông Rafael Grossi, đã đưa ra bình luận về cơ sở hạt nhân Fordow của Iran sau vụ không kích của Mỹ. Theo ông, với khối lượng chất nổ lớn và độ nhạy cảm của máy ly tâm, cơ sở này có thể đã chịu thiệt hại nghiêm trọng.
Vụ không kích diễn ra vào rạng sáng ngày 22/6, khi quân đội Mỹ tấn công ba cơ sở hạt nhân chính của Iran, bao gồm Fordow, Natanz và Isfahan. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, Dan Caine, cho biết chiến dịch “Búa Đêm” đã sử dụng 14 quả bom xuyên phá hầm, hơn 20 tên lửa Tomahawk và hơn 125 máy bay quân sự.
Hình ảnh vệ tinh sau vụ tấn công cho thấy sáu hố lớn trên sườn núi phía trên cơ sở Fordow, cùng với bụi bốc lên xung quanh. Một số hố có hình dạng bất thường, cho thấy có thể hai quả bom GBU-57 đã được ném vào cùng một vị trí để tăng sức công phá.
Cơ sở Fordow được cho là nằm ở độ sâu 80-90 mét, trong khi bom GBU-57 có khả năng xuyên sâu tối đa 60 mét. Tuy nhiên, việc ném hai quả bom liên tiếp vào cùng một điểm có thể làm tăng khả năng xuyên phá. Khi phát nổ trong hầm ngầm, loại bom này có thể phá hủy mọi thứ trong phạm vi 300 mét. Fordow là nơi làm giàu uranium cấp độ cao với khoảng 2.000 máy ly tâm đang hoạt động và sản xuất phần lớn uranium làm giàu tới 60% của Iran. Do nằm sâu trong lòng núi, tổ hợp này được ví như một “pháo đài hạt nhân”. Trước đây, Israel đã từng nhắm đến Fordow trong một chiến dịch không kích nhưng không thành công.
Mặc dù vậy, ông Grossi nhấn mạnh rằng vào thời điểm hiện tại, không ai có thể đánh giá chính xác mức độ thiệt hại ngầm tại Fordow, kể cả IAEA. Ông cho biết thêm rằng quân đội Mỹ đã tấn công một số tòa nhà tại tổ hợp Isfahan, nơi được sử dụng cho công đoạn chuyển đổi uranium, một bước quan trọng trước khi làm giàu vật liệu hạt nhân. Các cổng vào hệ thống đường hầm, nơi Iran trữ vật liệu hạt nhân đã được làm giàu, cũng bị tấn công. Tại cơ sở Natanz, một nhà máy làm giàu uranium cũng bị trúng bom.
Ông Grossi cũng tiết lộ rằng Tehran đã gửi thư cho IAEA vào ngày 13/6, thông báo về việc triển khai “các biện pháp đặc biệt nhằm bảo vệ thiết bị và vật liệu hạt nhân”, có thể là ám chỉ việc di chuyển uranium đến một địa điểm khác. Hiện IAEA không thể xác định được vị trí cất trữ khoảng 400 kg uranium đã được làm giàu tới mức 60% của Iran.
Tổng Giám đốc IAEA kêu gọi Iran cho phép thanh sát viên của IAEA đến thăm các cơ sở hạt nhân và “kiểm đếm” trữ lượng uranium đã được làm giàu. Ông cho rằng đây có thể là một bước đệm để các bên quay trở lại bàn đàm phán.
Ông Grossi nhấn mạnh rằng không ai được phép tấn công các cơ sở hạt nhân và kêu gọi các bên kiềm chế tối đa. Ông cảnh báo rằng leo thang quân sự không chỉ đe dọa tính mạng con người mà còn trì hoãn các nỗ lực tìm kiếm giải pháp ngoại giao. Ông kết luận rằng chỉ thông qua đàm phán, các bên mới có thể đạt được mục tiêu ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, đồng thời cảnh báo về hậu quả xuyên biên giới nếu các cơ sở hạt nhân Iran rò rỉ phóng xạ.
Admin
Nguồn: VnExpress
