Những lời quảng cáo “giảm cân thần tốc” trên mạng xã hội đã khiến không ít người trẻ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, thậm chí là suy thận mạn tính. Trường hợp của Huy là một ví dụ điển hình.
Cầm tờ kết quả khám bệnh trên tay, Huy bàng hoàng khi biết mình đã bị suy thận mạn giai đoạn 4. Bác sĩ Nguyễn Văn Thanh, Phó trưởng Khoa Nội Thận – Tiết niệu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho biết Huy có thể phải lọc máu hoặc ghép thận trong tương lai. Tất cả chỉ vì mong muốn có vóc dáng đẹp nhanh chóng, Huy đã tìm đến các hội nhóm trên mạng xã hội và mua thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc để sử dụng liên tục trong nhiều tháng.
Sau một tháng sử dụng, Huy giảm được khoảng 5 kg, nhưng đồng thời xuất hiện các triệu chứng như đi tiểu nhiều, mệt mỏi, khát nước, ngủ kém và lượng nước tiểu giảm dần. Nghĩ rằng đây là dấu hiệu của quá trình thanh lọc cơ thể, Huy chủ quan không đi khám. Đến khi cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn và ăn uống kém, anh mới đến bệnh viện và nhận kết quả chức năng thận chỉ còn 10%.
Tương tự như Huy, Nam, 25 tuổi, một nhân viên kinh doanh kiêm vận động viên thể hình nghiệp dư, cũng phải đối mặt với cú sốc tương tự. Để tăng cơ, Nam liên tục bổ sung khẩu phần ăn giàu đạm và sử dụng nhiều loại thực phẩm chức năng, thuốc tăng cơ được quảng cáo trên mạng. Tuy nhiên, trong một lần kiểm tra sức khỏe, anh được chẩn đoán suy thận mạn tính do viêm kẽ thận mạn. Nam không tin rằng thói quen bổ sung quá nhiều đạm động vật và sử dụng thực phẩm chức năng bừa bãi đã âm thầm hủy hoại thận của mình.
Theo thống kê của Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng 6 triệu người mắc bệnh thận mạn, phần lớn được phát hiện muộn. Đáng lo ngại, tỷ lệ mắc mới ở nhóm dưới 30 tuổi đang tăng nhanh, chủ yếu do thói quen sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng không theo chỉ định của bác sĩ, tăng gấp 3-4 lần so với 10 năm trước. Bác sĩ Thanh cho biết khoa của ông tiếp nhận hàng chục ca bệnh nhân trẻ tuổi nhập viện mỗi tháng vì suy thận cấp hoặc mạn, phần lớn đều từng sử dụng thực phẩm chức năng hoặc “thuốc Đông y” không rõ nguồn gốc.
Thận đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ chất thải, duy trì lượng chất lỏng cho cơ thể, tạo tế bào hồng cầu, sản xuất hormone và ổn định huyết áp. Thận cũng tham gia vào quá trình tổng hợp vitamin D, giúp duy trì sức khỏe hệ xương khớp. Việc lạm dụng thuốc, đặc biệt là các loại kháng sinh, thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid, lợi tiểu, thuốc giảm cân và tăng cơ trôi nổi trên thị trường, có thể gây tổn thương thận.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) làm tăng 50% nguy cơ tổn thương thận cấp nếu sử dụng kéo dài. Thuốc nhuận tràng và ức chế bơm proton như omeprazol, phổ biến với người trẻ, có thể gây suy thận mạn tính nếu dùng bừa bãi. Các loại viên bột không rõ nguồn gốc hoặc chế phẩm đông y pha trộn corticoid và dược chất cấm có thể hủy hoại thận chỉ sau vài tháng.
Đáng báo động hơn, nhiều thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân chứa các hợp chất bị cấm như sibutramine, phenolphthalein, đã được FDA và Bộ Y tế cảnh báo về nguy cơ gây rối loạn tim mạch, gan, thận và thần kinh. Cơ chế “giảm mỡ nhanh” thường là lợi tiểu mạnh, gây mất nước, rối loạn chuyển hóa, giảm hấp thu dưỡng chất, dẫn đến suy thận, nhiễm độc acid chuyển hóa, thậm chí tử vong. Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, đã ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân bị mất thị lực, tổn thương não do ngộ độc sibutramine từ các sản phẩm giảm cân.
Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, cảnh báo rằng những lời quảng cáo “đốt mỡ thần tốc”, “tăng cơ giảm mỡ chỉ sau vài ngày”, “tan mỡ không cần tập luyện” thường đồng nghĩa với việc sản phẩm chứa các chất kích thích, thuốc lợi tiểu hoặc dược chất cấm.
Suy thận mạn thường được phát hiện muộn do tiến triển âm thầm và không có triệu chứng đặc hiệu. Để phòng tránh tác hại của thuốc đối với thận, người bệnh không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ, đặc biệt đối với những người đã mắc bệnh về thận. Trẻ nhỏ và người cao tuổi cũng cần thận trọng khi sử dụng thuốc.
Hãy tuân theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý thay đổi loại thuốc, liều lượng và thời gian sử dụng. Tuyệt đối không kéo dài thời gian sử dụng thuốc vì có thể gây ra các tác dụng không mong muốn. Người bệnh cũng không nên chia sẻ đơn thuốc của mình với người khác vì sức khỏe và cơ địa của mỗi người là khác nhau. Việc sử dụng thuốc đúng cách và có sự tư vấn của chuyên gia y tế là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Admin
Nguồn: VnExpress
