Giữa Thái Bình Dương mênh mông, quốc đảo Tuvalu nhỏ bé đang đối mặt với nguy cơ biến mất do biến đổi khí hậu. Trong bối cảnh đó, một chương trình đặc biệt từ Australia mang đến tia hy vọng cho người dân nơi đây.
Tekafa Piliota, cậu bé 13 tuổi sống tại thủ đô Funafuti của Tuvalu, vẫn ngày ngày đến lớp với ước mơ trở thành bác sĩ. Nhưng em và hàng trăm học sinh khác tại trường Nauti đang hướng về cơ hội được đặt chân đến Australia, khi quê hương của các em không có trường đại học và tương lai mờ mịt trước mắt.
Ngày 16/6 vừa qua, Australia chính thức mở đơn đăng ký cho chương trình đặc biệt này, cho phép công dân Tuvalu được chuyển đến sinh sống tại xứ sở chuột túi.
Ngoại trưởng Australia, bà Penny Wong, nhấn mạnh rằng chương trình này tạo điều kiện cho người dân Tuvalu có cơ hội học tập, làm việc và xây dựng cuộc sống mới tại Australia, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động nghiêm trọng đến quốc đảo của họ.
Điểm đặc biệt của chương trình này là người dân Tuvalu sẽ được cấp thường trú nhân ngay khi đặt chân đến Australia, không giống như các chương trình lao động có thời hạn khác. Họ sẽ được hưởng các dịch vụ y tế, giáo dục và các phúc lợi xã hội như công dân Australia. Chương trình không giới hạn độ tuổi hay bất kỳ điều kiện nào khác, đồng thời cho phép người dân tự do đi lại giữa hai nước.
Được xem như một loại “visa khí hậu” đầu tiên trên thế giới, chương trình này là một phần của Hiệp ước Liên minh Falepili được ký kết giữa Australia và Tuvalu vào năm 2023. Trong giai đoạn đầu, Australia dự kiến tiếp nhận 280 công dân Tuvalu mỗi năm.
Thủ tướng Tuvalu, ông Feleti Teo, ca ngợi thỏa thuận này là “chưa từng có và mang tính bước ngoặt”, đồng thời bày tỏ sự kỳ vọng lớn lao của người dân vào tương lai di cư.
Tuvalu là một trong những quốc gia nhỏ bé nhất trên thế giới, với diện tích chỉ khoảng 26 km2 và dân số khoảng 11.000 người. Hơn một nửa dân số tập trung sinh sống tại thủ đô Funafuti, bao gồm hơn 30 đảo nhỏ có độ cao chưa đầy một mét so với mực nước biển. Các dự báo cho thấy, đến cuối thế kỷ này, 95% diện tích của quốc đảo có thể sẽ bị nhấn chìm.
Tuy nhiên, việc di cư của người trẻ từ một quốc gia có dân số ít ỏi cũng làm dấy lên những lo ngại về tình trạng chảy máu chất xám, thiếu hụt lao động và xói mòn văn hóa.
Nhà nghiên cứu FotuoSamoa Tiatia, chuyên về di cư lao động khu vực Thái Bình Dương, cho rằng những người di cư thường đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động của nhà thờ, làng mạc và gia đình. Sự vắng mặt của họ có thể gây ra những khoảng trống lớn về lao động và làm gián đoạn quá trình truyền bá kiến thức văn hóa.
Thủ tướng Tuvalu đã bác bỏ những lo ngại này, nhấn mạnh rằng thỏa thuận di chuyển tự do giữa hai quốc gia không đồng nghĩa với việc người dân phải sống cả đời ở nước ngoài.
Bên cạnh “visa khí hậu”, chính phủ Tuvalu cũng đang hợp tác với các tổ chức quốc tế để triển khai các dự án thích ứng với biến đổi khí hậu. Các dự án bao gồm nâng nền 7,8 ha đất để chống lũ lụt, gia cố gần 3 km bờ biển bằng đê chắn sóng và xây dựng các vùng đệm tự nhiên. Một dự án khác đang được kỳ vọng sẽ cải tạo 3,6 km2 khu vực đất cao, có khả năng chống chịu khí hậu, để phục vụ tái định cư.
Đối với những học sinh như Tekafa, cơ hội được cân nhắc một tương lai khác là điều đáng mừng, dù việc rời xa quê hương là một quyết định không hề dễ dàng.
Adriana Pedro Tausau, một học sinh cuối cấp ở Funafuti, bày tỏ sự hào hứng về cơ hội di cư. Với cô, đó không chỉ là cơ hội tiếp cận với các dịch vụ y tế, giáo dục và việc làm tốt hơn cho bản thân, mà còn là cơ hội cho cả những đứa con của cô trong tương lai.
Admin
Nguồn: VnExpress
