Mỡ máu cao, hay còn gọi là rối loạn lipid máu, là tình trạng mất cân bằng các thành phần mỡ trong máu, đặc biệt là sự gia tăng cholesterol xấu (LDL) và triglycerides. Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ thể, nhưng sự dư thừa có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhất là bệnh tim mạch.
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Quốc Việt từ khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, nhấn mạnh rằng stress kéo dài có thể là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Khi căng thẳng, cơ thể giải phóng cortisol, một hormone giúp đối phó với stress trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, cortisol lại kích thích gan sản xuất nhiều cholesterol hơn, đặc biệt là LDL.
Mất ngủ thường xuyên cũng gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình chuyển hóa lipid. Thiếu ngủ làm tăng sản xuất cortisol và giảm độ nhạy insulin, gây khó khăn trong việc kiểm soát mỡ máu. Nghiên cứu cho thấy những người ngủ ít hơn 5 tiếng mỗi đêm có nồng độ LDL cao hơn đáng kể so với những người ngủ đủ 7-8 tiếng.
Để giải tỏa căng thẳng và mất ngủ, nhiều người có xu hướng tìm đến đồ ngọt, thực phẩm chiên rán hoặc rượu bia. Những thói quen này làm tăng nhanh lượng cholesterol trong máu, tạo thành một vòng luẩn quẩn khó kiểm soát.
Rối loạn mỡ máu thường diễn tiến âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Khi nồng độ cholesterol, đặc biệt là LDL, quá cao, chúng có thể hình thành các mảng bám trong lòng mạch máu, gây hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch. Các triệu chứng như đau tức ngực, tê bì tay chân, hoa mắt, chóng mặt hoặc tăng huyết áp thường chỉ xuất hiện khi bệnh đã tiến triển và gây ra biến chứng. Nếu không được kiểm soát kịp thời, rối loạn mỡ máu có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ não, tắc mạch ngoại biên và nhiều bệnh tim mạch nguy hiểm khác.
Theo Tổng hội Y học Việt Nam, gần 50% người trưởng thành ở thành thị mắc chứng mỡ máu cao. Bác sĩ Việt cũng lưu ý rằng tỷ lệ người trẻ mắc bệnh tim mạch đang gia tăng, thậm chí có những trường hợp nhồi máu cơ tim ở độ tuổi ngoài 20. Bên cạnh lối sống thiếu lành mạnh, stress kéo dài đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy bệnh tim mạch ở người trẻ. Do đó, việc kiểm soát các chỉ số mỡ máu và duy trì mức cholesterol xấu ở ngưỡng an toàn là rất quan trọng để phòng ngừa bệnh tim mạch. Mọi người nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ cao như stress kéo dài, mất ngủ, hút thuốc lá, béo bụng hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch.
Rối loạn mỡ máu có thể được kiểm soát thông qua việc thay đổi thói quen sinh hoạt, điều chỉnh giấc ngủ và giảm căng thẳng. Duy trì thói quen ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, tránh thức khuya và thiết lập thời gian ngủ, thức cố định hàng ngày là rất quan trọng. Các hoạt động nhẹ nhàng như tập yoga, thiền, đi bộ hoặc nghe nhạc thư giãn cũng giúp giảm căng thẳng hiệu quả. Bên cạnh đó, nên hạn chế thực phẩm chiên rán, thịt đỏ, đồ chế biến sẵn và tăng cường rau xanh, cá béo, các loại hạt giàu omega-3. Tránh lạm dụng rượu bia, cà phê và thuốc lá, vì chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng căng thẳng. Trong trường hợp mỡ máu tăng cao rõ rệt hoặc có bệnh tim mạch kèm theo, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thêm thuốc hạ mỡ máu.
Admin
Nguồn: VnExpress
