Trong quá trình thảo luận về dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi, đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, thay thế bằng hình thức “tù chung thân không xét giảm án,” đã gây ra nhiều tranh luận sôi nổi trong Quốc hội. Đáng chú ý, đề xuất này bao gồm cả tội Tham ô tài sản (Điều 353) và Nhận hối lộ (Điều 354).
Đại biểu Nguyễn Thanh Sang, Phó ban Nội chính Thành ủy TP HCM, đã bày tỏ sự không đồng tình với đề xuất này trong phiên họp sáng 27/5. Ông nhấn mạnh rằng tình trạng tham ô tài sản đang diễn biến phức tạp, không chỉ trong khu vực công mà còn cả khu vực tư nhân, điển hình là vụ án Trương Mỹ Lan tại ngân hàng SCB. Theo ông, các đối tượng phạm tội sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để chi phối, lũng đoạn ngân hàng, gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng và khó có khả năng khắc phục hoàn toàn.
Ông Sang cho rằng việc duy trì hình phạt tử hình là cần thiết để răn đe và tạo điều kiện thu hồi tài sản bị thất thoát hiệu quả hơn. Ông dẫn chứng các vụ án như AVG (với số tiền hối lộ 3 triệu USD) và chuyến bay giải cứu (mức hối lộ 42 tỷ đồng), trong đó việc giữ hình phạt tử hình đã thúc đẩy các bị cáo và gia đình khắc phục hậu quả sau khi tòa sơ thẩm tuyên án. Ông đặt câu hỏi về lý do cơ quan soạn thảo cần xem xét kỹ việc các đối tượng chờ đến cấp phúc thẩm mới khắc phục hậu quả.
Theo phân tích của ông Sang, tội phạm tham ô, tham nhũng thường cân nhắc kỹ lưỡng khả năng bị tuyên án tử hình. Họ chỉ nộp tiền khắc phục hậu quả sau khi bị tuyên mức án cao nhất, vì đây là cơ hội cuối cùng để tránh án tử. Ông lo ngại rằng việc bỏ án tử hình đối với tội danh này có thể làm giảm hiệu quả thu hồi tài sản.
Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa, Phó chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Đồng Tháp, cũng phản đối việc bỏ án tử hình đối với tội Tham ô và Vận chuyển ma túy. Ông nhấn mạnh rằng vụ án tại ngân hàng SCB cho thấy mức phạt cao nhất có tác động lớn đến kết quả thu hồi tài sản, khi gia đình bị cáo chỉ tích cực khắc phục hậu quả sau khi Viện kiểm sát đề nghị án tử hình. Ông cho rằng án tử hình không chỉ có tác dụng phòng ngừa, răn đe mà còn trừng trị thích đáng các loại tội phạm nghiêm trọng, đặc biệt là tội phạm tham nhũng. Ông đề xuất giữ nguyên quy định cũ, đồng thời cho phép tòa xem xét giảm án xuống chung thân hoặc tù có thời hạn dựa trên mức độ khắc phục hậu quả.
Đại biểu Lê Tất Hiếu, Viện trưởng VKSND tỉnh Vĩnh Phúc, cũng đồng tình duy trì án tử hình để đảm bảo tính răn đe đối với tội tham ô, nhận hối lộ. Ông đề nghị xem xét giảm án tử hình nếu các bị cáo khắc phục toàn bộ thiệt hại.
Phó thủ tướng Lê Thành Long, trong phần tiếp thu và giải trình cuối phiên họp, cho biết cơ quan soạn thảo đã cân nhắc kỹ lưỡng nhiều mặt khi đề xuất các nội dung, bao gồm yêu cầu giảm án tử hình, tăng hình phạt tiền và thực tiễn phòng, chống tội phạm của cơ quan tố tụng. Ông thông tin rằng đến năm 2024, đã có 142/193 thành viên Liên hợp Quốc bỏ án tử hình trong quy định hoặc không áp dụng trên thực tế. Đề xuất bỏ 8 tội danh tử hình của Việt Nam là một bước tiến dài trong quan điểm về chính sách hình sự.
Phó thủ tướng cũng cho biết, nếu như Bộ Luật Hình sự đầu tiên năm 1985 có 44 tội danh tử hình, thì đến năm 1999 còn 29, năm 2017 còn 18. Nếu Quốc hội thông qua đề xuất bỏ 8 tội danh lần này, thì số tội danh tử hình sẽ giảm xuống còn 10. Ông nhấn mạnh đây là một bước tiến lớn trong việc thay đổi chính sách hình sự, đặc biệt đối với hình phạt nghiêm trọng nhất là tước bỏ quyền sống của con người.
Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự vào ngày 25/6.
Admin
Nguồn: VnExpress
