Cơn sốt matcha đang lan rộng trên toàn cầu, từ Los Angeles đến Tokyo, khiến các nhà cung cấp phải vật lộn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Tại quán Kettl Tea mới khai trương trên đại lộ Hollywood, người sáng lập Zach Mangan cho biết, trong số 25 loại đồ uống matcha trong thực đơn, chỉ còn lại 4 loại có sẵn do nguồn cung hạn chế. “Điều khó khăn nhất là phải thông báo với khách hàng rằng chúng tôi không có loại đồ uống họ mong muốn,” anh chia sẻ.

Matcha, một loại trà xanh dạng bột của Nhật Bản, đã trở nên phổ biến trong thập kỷ qua nhờ hương thơm thanh mát, màu sắc tươi sáng và khả năng mang lại sự tỉnh táo. Nó đã trở thành một “điểm nhấn văn hóa trong thế giới phương Tây,” xuất hiện trong nhiều loại sản phẩm, từ kem đến đồ uống tại Starbucks.
Theo Mangan, sự phổ biến này đã khiến thị trường matcha tăng trưởng gần gấp đôi chỉ trong một năm. “Dù chúng tôi đã cố gắng hết sức, chúng tôi vẫn không thể mua đủ số lượng cần thiết,” anh nói.
Cách đó hàng ngàn km, tại Sayama, phía tây bắc Tokyo, Masahiro Okutomi, thế hệ thứ 15 của một gia đình sản xuất trà, đang phải đối mặt với tình trạng quá tải do nhu cầu tăng vọt. “Tôi đã phải thông báo trên trang web của mình rằng chúng tôi không nhận thêm đơn đặt hàng matcha,” ông cho biết.
Quy trình sản xuất matcha đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu. Lá trà, được gọi là “tencha,” phải được che nắng trong vài tuần trước khi thu hoạch để “khóa hương vị” và tăng hàm lượng dinh dưỡng. Sau đó, gân lá được tách thủ công, lá được sấy khô và nghiền mịn bằng máy.

“Để sản xuất matcha đúng vị, cần nhiều năm đào tạo nhân lực,” ông Okutomi chia sẻ. “Đây là một công việc dài hạn đòi hỏi thiết bị, nhân lực và đầu tư.” Ông cũng bày tỏ: “Tôi rất vui vì thế giới yêu thích matcha, nhưng trước mắt, sự yêu thích này đang khiến chúng tôi không thể đáp ứng đủ nhu cầu.”
Sự bùng nổ của matcha được thúc đẩy bởi những người nổi tiếng như Andie Ella, chủ kênh YouTube với hơn 600.000 người theo dõi, người đã tự tạo ra thương hiệu matcha riêng. Tại cửa hàng trang trí màu hồng nhạt của cô ở Harajuku, Tokyo, hàng chục người hâm mộ xếp hàng chờ đợi để chụp ảnh với cô gái người Pháp 23 tuổi này hoặc mua các loại matcha hương dâu hay sô cô la trắng. “Matcha có một hình ảnh rất cuốn hút,” Ella nói. Thương hiệu matcha của cô nhập nguyên liệu từ vùng trà Mie ở Nhật Bản và đã bán được 133.000 ly kể từ khi thành lập vào tháng 11 năm 2023, đồng thời thuê 8 nhân viên để đáp ứng nhu cầu không ngừng tăng.
Theo Bộ Nông nghiệp Nhật Bản, matcha chiếm hơn một nửa trong số 8.798 tấn trà xanh xuất khẩu của Nhật Bản vào năm 2024, gấp đôi so với 10 năm trước.
Jugetsudo, một cửa hàng bán trà trong khu chợ cá nổi tiếng Tsukiji, phải kiểm soát chặt chẽ lượng hàng tồn kho do nhu cầu mua tăng vọt. “Chúng tôi không giới hạn số lượng mua, nhưng đôi khi từ chối bán số lượng lớn cho những khách hàng mà chúng tôi nghi ngờ là mua để bán lại với giá cao hơn,” quản lý Shigehito Nishikida cho biết. “Trong 2-3 năm gần đây, cơn sốt này còn lớn hơn vì khách hàng muốn tự pha chế matcha theo các công thức trên mạng.”
Anita Jordan, một du khách người Australia 49 tuổi tại Nhật Bản, cho biết: “Các con tôi rất thích matcha. Chúng dặn tôi phải tìm mua loại ngon nhất.”
Thị trường matcha toàn cầu ước tính trị giá hàng tỷ đô la và có thể bị ảnh hưởng bởi thuế quan của chính phủ Mỹ. Mức thuế hiện tại là 10% và có thể tăng lên 24%.
Tình trạng thiếu nguồn cung và thuế cao khiến “chúng tôi buộc phải tăng giá, mặc dù đây không phải là một quyết định dễ dàng,” Mangan, chủ cửa hàng Kettl Tea ở Mỹ, thừa nhận. Anh cho biết nhu cầu vẫn chưa hạ nhiệt: “Câu khách hàng thường nói khi bước vào cửa hàng là: Tôi muốn mua matcha trước khi hết hàng.”
Tại Kettl Tea, matcha có thể được pha với sữa hoặc thưởng thức nguyên chất. Trà được đặt trong bát sứ, đổ nước sôi và khuấy đều, cho phép khách hàng từ từ cảm nhận hương vị tinh tế. Món đồ uống này không hề rẻ, với mỗi ly có giá từ 10 USD, trong khi 20g bột matcha để pha tại nhà có giá từ 25 đến 150 USD.

Chính phủ Nhật Bản đang khuyến khích mở rộng quy mô trồng trà để giảm giá thành. Tuy nhiên, những người trồng trà như Okutomi cảnh báo rằng việc mở rộng có thể làm giảm chất lượng và “ở các vùng nông thôn nhỏ, điều này gần như là không thể.”
Số lượng đồn điền trà ở Nhật Bản đã giảm xuống còn một phần tư so với 20 năm trước do nhiều nông dân đã nghỉ hưu vì tuổi cao và khó tìm người kế nhiệm. “Đào tạo thế hệ mới cần thời gian. Không thể đốt cháy giai đoạn,” Okutomi nhấn mạnh.
Admin
Nguồn: VnExpress