Theo bác sĩ Nguyễn Như Điền, Quản lý Y khoa của Hệ thống tiêm chủng VNVC, trẻ nhỏ thường đối diện với nguy cơ cao nhiễm bệnh dại khi vui chơi cùng chó mèo, đặc biệt là khi trẻ dễ bị tấn công do sức vóc còn yếu. Bác sĩ Điền đã giải đáp những thắc mắc phổ biến của phụ huynh liên quan đến việc tiêm phòng dại cho trẻ.
**Trẻ sơ sinh có thể tiêm vaccine dại được không?**
Bệnh dại là một bệnh cực kỳ nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối khi đã nhiễm virus. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hoàn toàn có nguy cơ nhiễm bệnh nếu bị chó, mèo cắn, cào hoặc liếm vào vết thương hở. Do đó, vaccine dại không có chống chỉ định cho trẻ sơ sinh, thậm chí chỉ vài ngày tuổi.
Vaccine và huyết thanh kháng dại là biện pháp dự phòng duy nhất có hiệu quả. Khi đưa trẻ đi tiêm chủng, phụ huynh cần cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe và tiền sử dị ứng của trẻ cho bác sĩ để được chỉ định phù hợp. Trong một số trường hợp, để đảm bảo an toàn, trẻ có thể được chỉ định tiêm tại bệnh viện thay vì các cơ sở tiêm chủng thông thường. Sau khi tiêm, trẻ cần được theo dõi tại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút và tiếp tục theo dõi tại nhà trong ít nhất 48 giờ.
**Vaccine dại có gây ảnh hưởng đến trí nhớ và hệ thần kinh của trẻ?**
Nhiều bậc phụ huynh lo ngại về thông tin vaccine dại có thể gây suy giảm trí nhớ hoặc ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn đến việc trì hoãn tiêm phòng cho con. Tuy nhiên, nỗi lo này xuất phát từ những năm trước đây, khi Việt Nam còn sử dụng các loại vaccine thế hệ cũ, có độ tinh khiết chưa cao và gây ra nhiều tác dụng phụ. Các loại vaccine này đã ngừng sử dụng từ năm 2008.
Các loại vaccine ngừa dại hiện nay được nhập khẩu từ Pháp và Ấn Độ, thuộc thế hệ mới với độ tinh khiết cao, đảm bảo an toàn theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Các mũi tiêm này giảm thiểu tác dụng phụ và hoàn toàn không gây ảnh hưởng đến trí nhớ hay hệ thần kinh của trẻ.
**Có nên tiêm phòng dại cho trẻ trước khi bị chó mèo cắn?**

Vaccine dại hoàn toàn có thể được tiêm dự phòng cho trẻ em. Điều này giúp trẻ chủ động phòng ngừa bệnh dại, đặc biệt là trong mùa hè, thời điểm nguy cơ cao.
Phác đồ tiêm dự phòng khá đơn giản, chỉ với ba mũi vào các ngày 0, 7, 21 hoặc 0, 7, 28. Sau khi tiêm dự phòng, nếu trẻ bị chó mèo cắn hoặc cào, chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine vào ngày 0 và 3 mà không cần tiêm huyết thanh kháng dại, ngay cả khi vết thương nghiêm trọng.

Không chỉ trẻ em, người lớn cũng có thể tiêm ngừa dại để phòng bệnh, đặc biệt là những người thuộc nhóm nguy cơ cao như bác sĩ thú y, nhân viên spa chó mèo, kiểm lâm…
**Trẻ đã tiêm ngừa dại, sau đó bị chó cắn thì xử lý thế nào?**
Trong trường hợp trẻ đã hoàn thành tiêm ngừa dại và sau đó bị chó mèo cắn hoặc cào, trẻ cần được tiêm thêm hai mũi vaccine dại. Việc này giúp cơ thể tăng cường sản xuất kháng thể để bảo vệ khỏi virus dại từ lần cắn gần nhất.
Bên cạnh việc tiêm vaccine, việc xử lý vết thương đúng cách sau khi bị chó mèo cắn, cào cũng rất quan trọng. Quy trình xử lý bao gồm: rửa ngay vết thương bằng nước và xà phòng trong ít nhất 15 phút, sau đó sát trùng lại bằng cồn hoặc thuốc sát khuẩn. Sau đó, cần đưa trẻ đến trung tâm tiêm chủng gần nhất càng sớm càng tốt để bác sĩ đánh giá tình trạng vết thương, tư vấn tiêm vaccine ngừa dại, huyết thanh kháng dại và có thể tiêm thêm vaccine và huyết thanh phòng uốn ván.
Trong quá trình tiêm vaccine cho trẻ, gia đình nên theo dõi tình trạng của con vật đã cắn. Nếu sau ít nhất 10 ngày mà con vật vẫn khỏe mạnh, bác sĩ có thể chỉ định ngừng tiêm, tùy thuộc vào tình trạng vết thương. Ba mũi tiêm ban đầu vẫn có tác dụng tạo kháng thể dự phòng. Trong những lần bị cắn hoặc cào sau này, trẻ chỉ cần tiêm thêm hai mũi vaccine mà không cần dùng huyết thanh kháng dại.
Admin
Nguồn: VnExpress