Theo thống kê của Tổ chức Du lịch Thế giới thuộc Liên Hợp Quốc, năm 2024 chứng kiến châu Âu dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế, với gần 750 triệu lượt. Đáng chú ý, hơn 70% trong số này tập trung vào khu vực Nam và Tây Âu.
Sự tăng trưởng đột biến về lượng khách du lịch đã tạo ra áp lực đáng kể lên cơ sở hạ tầng, nguồn cung chỗ ở và tài nguyên nước tại nhiều thành phố du lịch nổi tiếng. Hình ảnh quen thuộc tại các điểm đến này là sự chen chúc tại các địa điểm tham quan, sự xuất hiện dày đặc của các cửa hàng kem và âm thanh vali kéo trên những con phố lát đá. Thực tế này đã làm dấy lên làn sóng phản đối du lịch quá mức trên khắp châu Âu, thúc đẩy một số quốc gia triển khai các biện pháp kiểm soát.
Nhiều yếu tố góp phần vào tình trạng này, bao gồm giá vé máy bay cạnh tranh, sức ảnh hưởng của mạng xã hội, sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc lên kế hoạch du lịch và sự ổn định kinh tế ở nhiều quốc gia. Du khách từ Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Anh chiếm tỷ lệ lớn, tập trung vào các điểm đến như Barcelona (Tây Ban Nha) và Venice (Italy). Sự tập trung khách du lịch vào mùa cao điểm gây áp lực lớn lên nhu cầu nhà ở và tài nguyên.
Khu vực Địa Trung Hải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Pháp dẫn đầu thế giới với khoảng 100 triệu lượt khách quốc tế mỗi năm. Tây Ban Nha đứng thứ hai với gần 94 triệu lượt, con số gần gấp đôi dân số nước này.

Tại Pháp, bảo tàng Louvre, một trong những điểm tham quan đông khách nhất thế giới, đã phải đóng cửa do nhân viên đình công để phản đối tình trạng quá tải. Hàng ngàn du khách đã đặt vé trước phải chờ đợi dưới thời tiết nắng nóng.
Các cuộc biểu tình phản đối du lịch đã lan rộng tại Tây Ban Nha. Tại Barcelona, người biểu tình sử dụng súng nước như một biểu tượng phản kháng, xịt nước vào du khách kèm theo khẩu hiệu “Thêm một du khách, bớt một cư dân!”. Quần đảo Canary và Balearic ghi nhận hơn 15 triệu lượt khách trong năm 2024, gấp ba lần dân số địa phương.

Italy cũng đang phải đối mặt với áp lực tương tự tại Venice, Rome, Capri và Verona, thành phố gắn liền với câu chuyện Romeo và Juliet. Tại bờ biển Amalfi, ứng dụng gọi xe Uber đã phải cung cấp dịch vụ trực thăng và thuyền riêng để giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao thông trong mùa cao điểm.
Hy Lạp, với lượng khách du lịch gấp gần bốn lần dân số trong năm 2024, đang gặp khó khăn trong việc cung cấp nước, nhà ở và năng lượng, đặc biệt là tại các đảo du lịch nổi tiếng như Santorini và Mykonos. Nhiều khu vực còn phải đối mặt với tình trạng hạn hán kéo dài.
Các chuyên gia và nhà hoạt động chỉ ra rằng sự gia tăng du lịch đang làm thay đổi bộ mặt của các khu dân cư, từ việc các cửa hàng truyền thống bị thay thế bởi các cửa hàng lưu niệm và chuỗi nhà hàng quốc tế, đến việc giá thuê nhà tăng vọt do sự bùng nổ của dịch vụ cho thuê ngắn hạn.

Angelos Varvarousis, một chuyên gia đô thị sống tại Barcelona và Athens, cảnh báo rằng tình trạng du lịch quá mức đang khiến các địa phương mất dần bản sắc văn hóa.
Trước tình trạng quá tải du lịch và thiếu hụt nhà ở nghiêm trọng tại các thành phố lớn, chính phủ Tây Ban Nha, Hy Lạp và Italy đã đưa ra một loạt các biện pháp mạnh mẽ để kiểm soát dòng khách và bảo vệ nguồn lực cho người dân địa phương.
Chính phủ Tây Ban Nha gọi cuộc khủng hoảng nhà ở hiện nay là “thách thức quản trị lớn nhất” của đất nước. Vào tháng 5 năm 2024, chính phủ đã yêu cầu nền tảng Airbnb gỡ bỏ gần 66.000 cơ sở lưu trú bị cho là vi phạm các quy định địa phương. Đồng thời, chính quyền Barcelona công bố kế hoạch loại bỏ toàn bộ 10.000 căn hộ đang được cấp phép cho thuê ngắn hạn tại thành phố từ nay đến năm 2028, nhằm mục đích giữ lại nguồn cung nhà ở cho cư dân toàn thời gian.
Nhiều thành phố khác cũng đang tìm cách điều tiết lượng khách du lịch bằng cách hạn chế lưu trú qua đêm hoặc thu phí đối với khách du lịch đi tàu biển.
Tại Hy Lạp, từ ngày 1 tháng 7, du khách đến các đảo bằng du thuyền sẽ phải trả phí, với mức 20 euro cho các điểm đến nổi tiếng như Mykonos và 5 euro cho các đảo ít được ghé thăm hơn như Samos. Chính phủ cũng khuyến khích du khách khám phá các địa điểm yên tĩnh hơn để giảm áp lực lên các điểm du lịch nổi tiếng.
Để đối phó với tình trạng thiếu nước vào mùa hè, Hy Lạp đã điều tàu chở nước từ đất liền ra các đảo và sử dụng công nghệ khử mặn để tăng lượng nước sinh hoạt. Ngoài ra, di tích Acropolis ở Athens đã áp dụng khung giờ tham quan theo lượt để tránh quá tải và đảm bảo an toàn cho du khách trong điều kiện nắng nóng.
Italy cũng đã có những động thái tương tự, khi Venice tái áp dụng chính sách thu phí vào cửa đối với khách du lịch trong ngày, sau khi thử nghiệm vào năm 2024. Mức phí dao động từ 5 đến 10 euro và áp dụng trong mùa cao điểm.
Mặc dù nhiều người dân địa phương bày tỏ sự bức xúc, một số nhà quản lý du lịch tin rằng vấn đề có thể được kiểm soát nếu cơ sở hạ tầng được cải thiện. Bộ trưởng Du lịch Italy, Daniel Santanche, cho rằng có thể sử dụng công nghệ AI để điều phối lượng khách tại các điểm đến đông đúc như bảo tàng Uffizi ở Florence, nơi lưu giữ nhiều kiệt tác nghệ thuật. Bà đề xuất bán vé tham quan trước và nhấn mạnh rằng phần lớn du khách chỉ tập trung vào khoảng 4% diện tích lãnh thổ Italy.
Bà kết luận: “Du lịch cần là một cơ hội, không phải là một mối đe dọa, kể cả đối với cộng đồng địa phương”.
Admin
Nguồn: VnExpress