Thận đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, đảm nhận chức năng lọc chất thải từ máu, điều hòa huyết áp và sản xuất các hormone thiết yếu. Khi thận bị tổn thương, khả năng làm sạch máu, kiểm soát lượng chất lỏng dư thừa và điều chỉnh huyết áp của cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thêm vào đó, bệnh thận còn gây gián đoạn quá trình sản xuất hồng cầu và chuyển hóa vitamin D, vốn rất quan trọng cho sự chắc khỏe của xương. Suy thận xảy ra khi chức năng thận suy giảm nghiêm trọng hoặc mất hoàn toàn (khoảng 85-90%), đòi hỏi người bệnh phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Trong khi các bệnh lý về tim mạch hay phổi thường có những dấu hiệu cảnh báo rõ ràng như đau ngực hoặc khó thở, bệnh thận, đặc biệt là suy thận, lại diễn tiến một cách âm thầm. Nhiều trường hợp chỉ được phát hiện khi thận đã bị tổn thương nghiêm trọng. Chính vì sự lặng lẽ này, suy thận được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng”.
Có ít nhất bốn lý do giải thích tại sao suy thận lại nguy hiểm đến vậy:
Thứ nhất, cơ thể có khả năng bù đắp khi thận suy giảm chức năng. Ở giai đoạn sớm của bệnh, cơ thể có thể thích nghi một cách đáng ngạc nhiên. Khi thận bắt đầu suy yếu, các cơ quan khác, đặc biệt là gan, sẽ âm thầm đảm nhận một phần chức năng của thận để bù đắp. Gan có thể hỗ trợ kiểm soát chất thải, điều chỉnh hóa học máu và năng lượng. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời, bởi khả năng lọc chất thải của gan không thể hiệu quả như thận. Mặc dù cơ thể có thể tự điều chỉnh nhỏ đối với sự cân bằng điện giải và các hóa chất trong máu, nhưng khả năng này không thể duy trì lâu dài khi chức năng thận tiếp tục suy giảm.
Thứ hai, các dấu hiệu của bệnh thận dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Các triệu chứng như ngứa không rõ nguyên nhân, sưng phù ở chân hoặc protein trong nước tiểu thường là những dấu hiệu cảnh báo suy giảm chức năng thận. Tuy nhiên, chúng lại dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các tình trạng sức khỏe khác. Ví dụ, ngứa da có thể bị cho là do dị ứng, sưng tấy có thể do ăn quá nhiều muối hoặc tuần hoàn máu kém. Tương tự, các triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn hoặc sưng quanh mắt có thể bị bỏ qua do lầm tưởng là do căng thẳng, thiếu ngủ hoặc ăn quá no.
Thứ ba, không phải mọi tổn thương thận đều bắt nguồn từ bệnh thận. Suy thận có thể xảy ra ở những người mắc các bệnh lý khác như huyết áp cao, tiểu đường không được kiểm soát hoặc sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn (như ibuprofen) trong thời gian dài. Bệnh thận do tiểu đường, còn được gọi là tổn thương thận do tiểu đường, là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh thận mạn tính (CKD) trên toàn cầu. Đáng lo ngại là CKD thường phát triển chậm và âm thầm trong nhiều năm, không gây ra triệu chứng cho đến khi gây ra tổn thương đáng kể.
Thứ tư, việc kiểm tra chức năng thận thường bị bỏ qua trong các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nhiều người thường tập trung vào các chỉ số như cholesterol, lượng đường trong máu, huyết áp và chức năng gan. Các xét nghiệm chức năng thận thường quy, như creatinin huyết thanh hoặc tỷ lệ lọc cầu thận (GFR), thường bị bỏ qua, trừ khi người đó đã được chẩn đoán mắc bệnh thận. Điều này gây khó khăn cho việc phát hiện và điều trị bệnh ở giai đoạn sớm.
Để phòng ngừa suy thận, mỗi người nên uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 1,8-2 lít), theo dõi huyết áp và lượng đường trong máu thường xuyên. Cần tránh tự ý sử dụng các loại thuốc không kê đơn, đặc biệt là các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc diclofenac. Những người mắc tiểu đường, huyết áp cao hoặc thường xuyên sử dụng thuốc giảm đau nên xét nghiệm nước tiểu và máu định kỳ. Nếu xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi không rõ nguyên nhân, sưng tấy hoặc thay đổi trong thói quen đi tiểu, cần đi khám chuyên khoa sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Admin
Nguồn: VnExpress
