Câu chuyện về Ding Yuanzhao, một cử nhân 39 tuổi với bề dày thành tích học tập đáng nể, đang thu hút sự chú ý tại Trung Quốc, làm dấy lên những tranh luận về giá trị của bằng cấp trong thị trường lao động cạnh tranh hiện nay.
Ding sở hữu một lý lịch ấn tượng: Cử nhân kỹ thuật hóa học từ Đại học Thanh Hoa, thạc sĩ năng lượng và tài nguyên từ Đại học Bắc Kinh – cả hai đều là những trường đại học hàng đầu Trung Quốc. Anh còn có bằng tiến sĩ sinh học từ Đại học Công nghệ Nam Dương (Singapore), thạc sĩ đa dạng sinh học từ Đại học Oxford (Anh), và kinh nghiệm nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Quốc gia Singapore. Đa số các trường này đều nằm trong top 30 đại học hàng đầu thế giới.
Tuy nhiên, vào tháng 3/2024, hợp đồng nghiên cứu sau tiến sĩ của anh không được gia hạn. Ding quyết định tìm kiếm một công việc mới, nhưng sau 10 lần phỏng vấn không thành công và vô số đơn xin việc không được phản hồi, anh chính thức rơi vào tình trạng thất nghiệp.
Trong thời gian chờ đợi cơ hội việc làm, Ding trở về Bắc Kinh và đăng ký làm nhân viên giao đồ ăn. Anh chia sẻ rằng, tại Singapore, các nhà tuyển dụng chú trọng năng lực cá nhân hơn là bằng cấp. Thêm vào đó, chính sách siết chặt đối với lao động nước ngoài khiến cơ hội cho những người như anh ngày càng thu hẹp. Chuyên ngành sinh học mà anh theo đuổi cũng khá hẹp, đòi hỏi yêu cầu cao nhưng lại có ít cơ hội việc làm.
“Tôi kỳ vọng sẽ tìm được một công việc đúng chuyên môn với mức lương tốt. Nhưng cuối cùng, tôi rơi vào tình cảnh ‘cao không tới, thấp không xong'”, Ding chia sẻ.
Khi được hỏi về việc tại sao không chọn công việc gia sư hoặc giảng dạy với mức lương hấp dẫn, Ding phản bác rằng không phải cứ học giỏi là có thể dạy giỏi. Anh cho rằng việc đứng trên bục giảng mà không có kỹ năng sư phạm có thể dẫn đến sự lúng túng và mơ hồ.
Đối với Ding, công việc giao đồ ăn không có gì đáng xấu hổ. Nó mang lại thu nhập ổn định, giờ giấc linh hoạt và quan trọng nhất là giúp anh duy trì cuộc sống trong khi tìm kiếm một công việc phù hợp với chuyên môn. “Chỉ khi tự nuôi sống được bản thân, tôi mới có thể chủ động tìm kiếm hướng đi mới”, anh khẳng định.
Câu chuyện của Ding phản ánh một thực tế đang diễn ra tại Trung Quốc, khi ngày càng có nhiều sinh viên mới ra trường chọn làm shipper như một giải pháp tạm thời trong bối cảnh thị trường lao động khó khăn. Theo báo cáo năm 2024 của nền tảng tuyển dụng Zhaopin, tỷ lệ shipper có bằng cao đẳng trở lên đã tăng lên 38%, tăng 12% so với hai năm trước.
Đáng chú ý, mức lương trung bình của nhân viên văn phòng tại các thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh là khoảng 6.000 tệ một tháng, trong khi thu nhập trung bình của shipper là 7.350 tệ. Trong những ngày cao điểm, thu nhập của shipper có thể vượt quá 1.000 tệ. Những con số này cho thấy sự thay đổi trong quan niệm về “nghề sang” và “nghề hèn” trong xã hội hiện đại.
Thực tế khắc nghiệt của thị trường lao động được thể hiện rõ qua câu chuyện của Ding. Năm 2024, Trung Quốc có tới 12,22 triệu sinh viên tốt nghiệp. Trong khi đó, tỷ lệ tìm được việc làm của những người có bằng thạc sĩ trở lên đã giảm xuống chỉ còn 44%, thậm chí còn thấp hơn so với nhóm cử nhân.
Sự bấp bênh này đã làm dấy lên những câu hỏi về mục đích của việc học hành. Nhiều bình luận tiêu cực xuất hiện trên mạng xã hội, cho rằng “bằng cấp giờ vô giá trị” và “thi vào trường danh tiếng cũng chẳng giúp được gì”.
Admin
Nguồn: VnExpress
