Nhiều người thường nghĩ doanh thu một tỷ đồng mỗi năm là một con số lớn, nhưng thực tế, đối với các hộ kinh doanh gia đình, mức doanh thu này không đồng nghĩa với thu nhập cao. Dưới đây là một vài phân tích về lợi nhuận thực tế từ hai mô hình kinh doanh phổ biến: tạp hóa và bán đồ ăn sáng.
Theo quy định hiện hành, các hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm được miễn thuế. Các hộ có doanh thu từ 200 triệu đến dưới một tỷ đồng/năm phải nộp thuế khoán. Riêng các hộ có doanh thu từ một tỷ đồng/năm trở lên phải tính thuế dựa trên doanh thu thực tế, căn cứ theo hóa đơn từ máy tính tiền kết nối trực tiếp với Cục Thuế.
Xét mô hình kinh doanh tạp hóa, phần lớn các mặt hàng hiện nay có tỷ suất lợi nhuận gộp dưới 10%, thậm chí nhiều mặt hàng thiết yếu như bia, gạo còn thấp hơn, chỉ khoảng 5-7%. Ví dụ, một thùng bia giá 260.000 đồng chỉ lãi khoảng 12.000–15.000 đồng; một bao gạo 25 kg giá khoảng 400.000 đồng, lãi từ 15.000–25.000 đồng; một số mặt hàng như thẻ điện thoại, lãi chỉ còn 2–3%. Dù có một vài mặt hàng có biên lợi nhuận trên 10%, nhưng chúng thường chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong tổng doanh thu. Ước tính tỷ lệ lãi gộp trung bình của cửa hàng tạp hóa chỉ ở mức 7–8%.
Một chủ cửa hàng tạp hóa chia sẻ, để đạt doanh thu một tỷ đồng một năm, người kinh doanh chỉ thu về khoảng 70–80 triệu đồng, tương đương 5,8–6,6 triệu đồng một tháng. Đó là trong điều kiện sử dụng nhà làm mặt bằng, tự làm tất cả công việc, không thuê nhân công. Sau khi trừ thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân (1,5% trên doanh thu), thu nhập thực tế còn lại chỉ khoảng 55–65 triệu đồng/năm (tức 4,5–5,4 triệu đồng/tháng). Nếu có vay vốn kinh doanh hoặc gặp rủi ro như hàng hư hỏng, hết hạn, bị nợ xấu…, thu nhập thực tế còn thấp hơn nữa.
Đối với mô hình bán đồ ăn sáng như phở, bún, hủ tiếu, cơm tấm…, các món này thường có giá bán khoảng 30.000 đồng một phần. Để đạt doanh thu một tỷ đồng một năm, người bán cần tiêu thụ khoảng 30 phần mỗi ngày. Với giá bán như vậy, người bán có thể lãi gộp khoảng 6.000–9.000 đồng mỗi phần, tương đương 20–30% lợi nhuận gộp. Tuy nhiên, để duy trì mức bán này mỗi ngày, cần ít nhất hai người cùng làm (vợ chồng, người thân hoặc thuê thêm người).
Sau khi trừ các chi phí như tiền điện, nước, khấu hao nồi niêu xoong chảo, than, gas, nước rửa chén…, lợi nhuận còn lại không đáng kể. Nếu thuê mặt bằng và nộp thuế khoán theo quy định hiện hành (4,5% trên doanh thu), thu nhập của người bán hàng ăn sáng thậm chí thấp hơn mức lương công nhân trong các khu công nghiệp.
Những người kinh doanh nhỏ lẻ này phải lao động cực nhọc, không ngày nghỉ, thức khuya dậy sớm. Ví dụ, người bán đồ ăn sáng thường phải thức từ 2-3 giờ sáng để chuẩn bị. Họ không có bảo hiểm xã hội, không có chế độ thai sản, nghỉ lễ hay ốm đau, và thường xuyên đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt, rủi ro tài chính, sức ép từ thị trường.
Ngoài ra, hầu hết hộ kinh doanh nhỏ không được đào tạo bài bản về tài chính, kế toán, không biết rõ các khái niệm như điểm hòa vốn, lợi nhuận thuần, sau thuế…, dẫn đến dễ gặp rủi ro và thất bại dù doanh thu vẫn ổn định. Thực tế cho thấy, nhiều tiểu thương sau vài năm kinh doanh vẫn âm vốn hoặc phá sản.
Những phân tích trên cho thấy, mặc dù doanh thu có thể đạt mức một tỷ đồng, nhưng thu nhập thực tế của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ lại không hề cao, thậm chí còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và áp lực lớn.
Admin
Nguồn: VnExpress
