Sau cơn đột quỵ, bệnh nhân thường phải đối mặt với nhiều thách thức về vận động, ngôn ngữ và tâm lý. Việc chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò then chốt trong quá trình phục hồi chức năng, từ đó cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống lâu dài cho người bệnh.
Bác sĩ chuyên khoa I Đỗ Thị Thu Hằng, công tác tại Đơn vị Thần kinh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, nhấn mạnh rằng ngay cả những trường hợp đột quỵ nhẹ cũng tiềm ẩn nguy cơ tái phát nếu không được theo dõi, điều trị và chăm sóc cẩn thận. Bên cạnh việc tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị bằng thuốc và tái khám định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ, người bệnh và gia đình cần đặc biệt chú trọng đến bốn nhóm chăm sóc quan trọng sau đây.
**Phục hồi chức năng và vật lý trị liệu:**
Ngay sau giai đoạn cấp cứu, bệnh nhân cần được vận động sớm dưới sự hướng dẫn của kỹ thuật viên hoặc người thân đã được đào tạo bài bản. Các bài tập đơn giản như thay đổi tư thế nằm, xoa bóp tay chân, và vận động thụ động khớp giúp tăng cường lưu thông máu, ngăn ngừa tình trạng cứng khớp và teo cơ.
Khi sức khỏe dần hồi phục, người bệnh có thể tập ngồi dậy, đứng lên và bước đi với sự hỗ trợ hoặc sử dụng gậy. Đối với những người gặp khó khăn trong giao tiếp, việc luyện tập ngôn ngữ từ những bài tập đơn giản như đọc số, gọi tên đồ vật đến các bài tập phức tạp hơn là vô cùng quan trọng, tùy theo khả năng tiếp thu của mỗi người.
**Vệ sinh cá nhân và phòng ngừa loét tì đè:**
Việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ và duy trì làn da khô thoáng là yếu tố then chốt để ngăn ngừa loét da do tì đè, một biến chứng thường gặp ở những bệnh nhân phải nằm lâu. Khi tắm hoặc thay quần áo, cần chọn nơi kín gió, sử dụng nước ấm vừa phải và thao tác nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương da. Trong trường hợp người bệnh mất khả năng tự chủ đại tiểu tiện, việc sử dụng bô hoặc tã lót là cần thiết. Tuy nhiên, cần vệ sinh ngay sau mỗi lần đi vệ sinh và thay tã đúng cách để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng.
**Dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ:**
Chế độ ăn uống của người bệnh nên bao gồm các món mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sinh tố và được chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để tránh gây đầy bụng. Bữa ăn cần đảm bảo cân đối dinh dưỡng với các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và protein tốt như cá, trứng, đậu đỗ, rau xanh và trái cây tươi. Đồng thời, cần hạn chế tối đa muối, đường, chất béo bão hòa và thức ăn chế biến sẵn. Uống đủ nước mỗi ngày cũng rất quan trọng để hỗ trợ tuần hoàn và ngăn ngừa táo bón, một vấn đề thường gặp ở người bệnh nằm lâu và ít vận động.
**Chăm sóc tâm lý và tinh thần:**
Người bệnh sau đột quỵ thường trải qua những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, mặc cảm hoặc mất tự tin. Bác sĩ Hằng khuyến nghị người thân nên thường xuyên trò chuyện, động viên, tạo cảm giác an toàn và đồng hành cùng người bệnh trong suốt quá trình hồi phục. Nếu người bệnh có các biểu hiện của trầm cảm như chán ăn, mất ngủ hoặc mất hứng thú với các hoạt động hàng ngày, cần trao đổi với bác sĩ để được hỗ trợ tâm lý kịp thời.
Bên cạnh việc chăm sóc hàng ngày, bác sĩ Thu Hằng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát tốt các bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường và rối loạn mỡ máu thông qua việc dùng thuốc đều đặn, không tự ý bỏ thuốc và tái khám đúng hẹn. Người bệnh nên duy trì lối sống khoa học, ngủ đủ giấc, từ bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia và tập luyện thể chất nhẹ nhàng như đi bộ hoặc đạp xe tại chỗ.
Đối với những người có nguy cơ cao tái phát đột quỵ, việc thực hiện các xét nghiệm đánh giá mạch máu não định kỳ bằng phương pháp MRI hoặc CT là vô cùng quan trọng để phát hiện sớm các bất thường. Khi xuất hiện các triệu chứng như tê yếu nửa người, nói khó, méo miệng, chóng mặt hoặc mất thăng bằng, cần nhanh chóng gọi cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế uy tín để được can thiệp và điều trị kịp thời.
Admin
Nguồn: VnExpress
