Theo số liệu thống kê mới nhất từ cơ quan hải quan, trong bốn tháng đầu năm nay, tổng giá trị xuất khẩu nhóm hàng rau quả của Việt Nam chỉ đạt hơn 1 tỷ USD, giảm đáng kể 23% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, trong số 8 loại trái cây chủ lực xuất khẩu, phần lớn đều ghi nhận mức sụt giảm đáng kể về kim ngạch, ngoại trừ xoài và dừa.
Sầu riêng, loại trái cây đã có sự tăng trưởng vượt bậc vào năm ngoái, chứng kiến mức giảm sâu nhất với kim ngạch chỉ đạt 183 triệu USD trong bốn tháng đầu năm, tương ứng mức giảm 61% so với cùng kỳ năm 2023. Tiếp theo đó, dưa hấu cũng giảm mạnh 52% xuống còn 33 triệu USD, trong khi mít chỉ thu về gần 98 triệu USD, giảm 20%. Chuối và thanh long lần lượt giảm 2,2% và 7,2%, đạt 174 triệu USD và gần 210 triệu USD.
Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết nguyên nhân chính của tình trạng này là do các thị trường nhập khẩu lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Hà Lan và Thái Lan đồng loạt thắt chặt các quy định nhập khẩu. Đặc biệt, Trung Quốc, thị trường tiêu thụ lớn nhất, liên tục nâng cao các tiêu chuẩn về kiểm dịch và kiểm hóa. Đối với sầu riêng, nước này tăng cường kiểm tra dư lượng Cadimi và chất vàng O (một chất bị nghi ngờ có khả năng gây ung thư), đồng thời áp dụng tỷ lệ kiểm tra 100%, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp và kéo dài thời gian thông quan, khiến nhiều đơn vị e ngại ký kết các hợp đồng mới.
Mít, loại trái cây gần như phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường Trung Quốc, cũng gặp khó khăn khi nước này tăng cường kiểm soát các hoạt chất ethephon và paclobutrazol. Tình trạng thông quan kéo dài đã khiến các doanh nghiệp giảm lượng mua, và các thương lái cũng chỉ tập trung thu gom hàng cho thị trường nội địa.
Do ảnh hưởng từ các yếu tố trên, giá của nhiều loại trái cây đồng loạt giảm mạnh. Sầu riêng trái vụ hiện có giá dao động từ 40.000 đến 80.000 đồng mỗi kg tùy loại, giảm một nửa so với năm ngoái. Mít Thái tại vườn còn có giá từ 4.000 đến 10.000 đồng, mức thấp nhất từ trước đến nay. Dưa hấu ở Quảng Nam cũng chỉ có giá khoảng 4.000 đồng mỗi kg.
Đối với thanh long, Trung Quốc đã dần tự chủ được nguồn cung nên chỉ tăng cường nhập khẩu vào thời điểm Việt Nam bước vào vụ trái mùa.
Tình trạng xuất khẩu sụt giảm đã khiến nhiều vùng trồng rơi vào tình cảnh thu không đủ bù chi phí, đặc biệt là đối với các hộ nông dân mở rộng diện tích tự phát, không tuân theo quy hoạch.
Trước tình hình này, tại một cuộc họp gần đây, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Đỗ Đức Duy đã yêu cầu rà soát lại các vùng trồng, tránh tình trạng mở rộng diện tích tràn lan, lạm dụng đất rừng và đất dốc. Đồng thời, cần siết chặt quy hoạch để đảm bảo an toàn sản xuất và bảo vệ hệ sinh thái.
Về lâu dài, Bộ sẽ hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến xuất khẩu nông sản, bổ sung các quy định về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, kiểm nghiệm và giám định. Mục tiêu là chuẩn hóa quy trình kỹ thuật từ khâu sản xuất đến xuất khẩu, đẩy mạnh chế biến sâu để tăng giá trị và giảm sự phụ thuộc vào thị trường trái cây tươi. Các doanh nghiệp cũng được khuyến khích đa dạng hóa thị trường để giảm thiểu rủi ro khi một thị trường lớn thay đổi chính sách nhập khẩu.
Admin
Nguồn: VnExpress
