Sự việc nhà mốt Prada bị cáo buộc “đạo nhái” mẫu dép Kolhapuri truyền thống của Ấn Độ đang gây xôn xao dư luận, làm dấy lên làn sóng tranh cãi về vấn đề bản quyền văn hóa trong ngành thời trang.
Theo tờ Guardian, cuối tháng 6, nghệ nhân Harish Kurade từ bang Maharashtra, Ấn Độ, đã nhận ra thiết kế dép mới của Prada có nhiều điểm tương đồng với dép Kolhapuri truyền thống. Mẫu dép này, với quai chữ T cổ điển, đã được giới thiệu trong bộ sưu tập Xuân Hè 2026 của Prada tại Tuần lễ thời trang Milan hồi tháng 5, với mức giá lên tới 800 USD (khoảng 20,9 triệu đồng).
Ngay sau khi thông tin lan truyền, cộng đồng nghệ nhân Ấn Độ đã lên tiếng chỉ trích Prada vì cho rằng hãng đã chiếm đoạt văn hóa. Họ yêu cầu nhà mốt Italy phải ghi rõ nguồn gốc xuất xứ của mẫu dép từ thành phố Kolhapur, nếu không sẽ tiến hành các thủ tục pháp lý, kiện lên Tòa án Tối cao Mumbai.
Ông Lalit Gandhi, Chủ tịch Phòng Thương mại, Công nghiệp và Nông nghiệp Maharashtra, đã gửi thư tới Chủ tịch Prada, Patrizio Bertelli, nhấn mạnh rằng bộ sưu tập của hãng có các mẫu giày “gần giống Kolhapuri”, một loại dép da thủ công truyền thống đã được chính phủ Ấn Độ chứng nhận từ năm 2019. Ông Gandhi cho biết thêm, loại dép này có lịch sử từ thế kỷ 12, tại thành phố Kolhapur.
Dép Kolhapuri, thường được làm từ da trâu và nhuộm bằng thuốc nhuộm thực vật, được mang trong các dịp lễ hội, cưới hỏi quan trọng. Đặc trưng của loại dép này là kiểu dáng hở mũi, quai chữ T hoặc kiểu dép sục. Chúng thường được bán ở các khu chợ địa phương với giá khoảng 12 USD (315.000 đồng) và có thể sử dụng lâu dài nếu được bảo quản tốt. Theo tờ Times of India, dép Kolhapuri được xem là biểu tượng văn hóa của Ấn Độ, được lưu giữ qua nhiều thế hệ nghệ nhân.
Trước làn sóng phản đối, hôm 1/7, Prada đã thừa nhận thiết kế mới của hãng được lấy cảm hứng từ dép Kolhapuri. Ông Lorenzo Bertelli, Trưởng phòng Trách nhiệm xã hội của Tập đoàn Prada, trong thư gửi ông Lalit Gandhi, cho biết hãng “thừa nhận những đôi sandals trong show thời trang nam Prada 2026 được lấy cảm hứng từ dép truyền thống của Ấn Độ, với di sản lâu đời hàng thế kỷ” và “nhận thức sâu sắc ý nghĩa văn hóa của nghề thủ công truyền thống của Ấn Độ”.
Ông Bertelli cũng cho biết bộ sưu tập đang trong giai đoạn đầu phát triển thiết kế và chưa có sản phẩm nào được xác nhận sản xuất hoặc thương mại hóa. Prada cam kết thiết kế có trách nhiệm, mong muốn hợp tác với các nghệ nhân Ấn Độ địa phương và đảm bảo họ được ghi nhận xứng đáng.
Ông Dhanendra Kumar, cựu giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới, nhận xét trên tờ Economic Times rằng, dù các nghệ nhân Ấn Độ rất giỏi về nghề thủ công, họ thường thiếu vốn và kiến thức kinh doanh để đưa sản phẩm ra thị trường toàn cầu như một mặt hàng xa xỉ. Ông Kumar cho rằng Prada đã “phạm lỗi kiếm tiền từ việc chiếm đoạt văn hóa” khi không gọi dòng dép mới là Kolhapuri.
Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng vụ việc này có thể mang lại tác động tích cực, giúp thế giới chú ý hơn đến giày dép Ấn Độ trong bối cảnh ngành này đang chững lại. Theo báo cáo của Google, lượng tìm kiếm về dép Kolhapuri đã tăng lên đáng kể trong những ngày gần đây. Các nhà bán lẻ địa phương cũng ghi nhận sự quan tâm tăng vọt từ khách hàng.
Bà Shirin Mann, nhà sáng lập thương hiệu giày lười thêu truyền thống Needledust, nhận định trên trang cá nhân rằng Kolhapuri chưa từng có vị thế trên thị trường xa xỉ. Nếu hai bên hợp tác tốt, đây có thể là một cơ hội lớn. Bà tin vào sự cam kết và hiệu ứng lan tỏa mà Prada có thể mang lại.
Prada, thành lập năm 1913, là một trong những hãng thời trang Italy có ảnh hưởng nhất thế giới. Sau giai đoạn nhu cầu hàng xa xỉ giảm sút, hãng đang tìm cách mở rộng quy mô. Năm ngoái, Prada Group đạt doanh thu 5,4 tỷ euro (6 tỷ USD), tăng 17% nhờ sự thành công của thương hiệu con Miu Miu. Tháng 4 vừa qua, Prada đã mua lại Versace với giá gần 1,4 tỷ USD.
Admin
Nguồn: VnExpress
