Tổng thống Donald Trump dự kiến ký ban hành “Đạo luật To đẹp” (OBBBA) vào ngày 4/7 (giờ Mỹ), sau khi Thượng viện và Hạ viện đều thông qua dự luật ngân sách quan trọng này. Để đạt được mục tiêu này, ông Trump đã phải nỗ lực vận động, thuyết phục và thậm chí gây áp lực lên các nghị sĩ Cộng hòa còn do dự.
Một quan chức cấp cao Nhà Trắng tiết lộ với CNN rằng Tổng thống Trump đã liên tục gọi điện cho các nghị sĩ để thảo luận về dự luật. Theo quan chức này, sự ủng hộ của ông Trump là động lực chính thúc đẩy việc thông qua OBBBA.
Phiên bản đầu tiên của OBBBA, dài hơn 1.000 trang, đã được Hạ viện thông qua vào cuối tháng 5. Tuy nhiên, một số điều khoản trong dự luật đã vấp phải sự phản đối từ một số thượng nghị sĩ Cộng hòa, gây ra những trở ngại đáng kể.
Các thượng nghị sĩ Cộng hòa bảo thủ lo ngại rằng OBBBA sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách khoảng 3.300 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ. Một số khác không đồng tình với việc cắt giảm chương trình hỗ trợ y tế cho người thu nhập thấp Medicaid.

Trước nguy cơ dự luật không được thông qua đúng thời hạn, Tổng thống Trump đã yêu cầu các nghị sĩ không được nghỉ hè cho đến khi hoàn thành OBBBA. Ông viết trên mạng xã hội Truth Social: “Gửi những người bạn của tôi ở Thượng viện, hãy tự giam mình trong phòng nếu cần, đừng về nhà và hoàn thành dự luật trong tuần này”.
Mặc dù các thượng nghị sĩ Cộng hòa bày tỏ sẵn sàng ở lại Washington để làm việc, ảnh hưởng của ông Trump tại Thượng viện vẫn còn hạn chế. Ông phải dựa vào sự hỗ trợ của các đồng minh như Phó tổng thống JD Vance và lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện John Thune để thuyết phục những người phản đối. Với đa số sít sao 53-47 tại Thượng viện, đảng Cộng hòa không được phép mất quá ba phiếu ủng hộ.
Sau nhiều giờ thuyết phục của ông Vance và ông Thune, Thượng viện đã đồng ý đưa OBBBA ra thảo luận với tỷ lệ 51-49. Tuy nhiên, hai thượng nghị sĩ Cộng hòa là Thom Tillis và Rand Paul vẫn phản đối dự luật. Ông Trump đã gọi đây là “chiến thắng tuyệt vời cho dự luật to đẹp”, đồng thời bày tỏ sự phẫn nộ với Tillis và Paul.
Ngày 29/6, Thượng viện đã họp và bắt đầu quy trình “vote-a-rama”, gồm hàng loạt cuộc bỏ phiếu liên tục về từng điều khoản chỉnh sửa trong OBBBA. Ông Trump tiếp tục gây áp lực với các thượng nghị sĩ bằng cách đăng trên Truth Social: “Với tất cả người đảng Cộng hòa muốn cắt giảm chi phí, trong đó có tôi, hãy nhớ rằng, mọi người vẫn cần tái đắc cử. Đừng quá điên rồ!”.
Sau thông điệp của ông Trump, một số thượng nghị sĩ từng phản đối OBBBA bắt đầu ủng hộ dự luật. Tuy nhiên, Tillis, Paul và bà Susan Collins vẫn kiên quyết phản đối, trong khi Lisa Murkowski, thượng nghị sĩ đại diện bang Alaska, tỏ ra do dự. Phe Cộng hòa đã phải điều chỉnh một điều khoản trong dự luật để thuyết phục Murkowski bỏ phiếu thuận. Cuối cùng, ông Vance đã bỏ phiếu quyết định, giúp Thượng viện thông qua OBBBA vào ngày 1/7 với tỷ lệ 51-50.

Phiên bản OBBBA được Thượng viện thông qua, dài 869 trang, có một số điều chỉnh không phù hợp với một nhóm hạ nghị sĩ Cộng hòa. Do đó, khi dự luật được chuyển đến Hạ viện để xem xét vào ngày 2/7, 5 nghị sĩ Cộng hòa đã công khai tuyên bố phản đối và 8 nghị sĩ khác lưỡng lự. Với đa số 220-212, nhóm nghị sĩ “nổi loạn” này có thể đánh chìm dự luật.
Tổng thống Trump đã can thiệp vào nỗ lực này từ ngày 2/7. Ông đã mời các hạ nghị sĩ Cộng hòa đến Nhà Trắng để thảo luận trực tiếp. Ông Trump đã ký tặng, chụp ảnh lưu niệm và khen ngợi những nghị sĩ từng xuất hiện trên truyền hình. Ông cũng nhấn mạnh rằng sẽ không có sửa đổi nào với OBBBA nữa, vì như vậy dự luật sẽ phải được đưa trở lại Thượng viện và có nguy cơ không được thông qua trước Quốc khánh Mỹ 4/7.
Ông Trump kêu gọi các nghị sĩ Cộng hòa đoàn kết, không trao chiến thắng cho đảng Dân chủ bằng cách bác bỏ OBBBA. Ông cũng ngầm nhắc nhở các nghị sĩ rằng họ sẽ gặp khó khăn khi tái cử nếu phản đối OBBBA.
Tình hình ở Hạ viện vẫn bế tắc đến chiều ngày 2/7. Ông Trump đã viết trên mạng xã hội: “Những người Cộng hòa đang chờ điều gì vậy??? Các bạn muốn chứng tỏ điều gì??? MAGA không hài lòng và sẽ khiến các bạn mất phiếu bầu”.
Sau nhiều cuộc gọi vào rạng sáng ngày 3/7, sự do dự trong đảng Cộng hòa dường như biến mất. Sau khi lãnh đạo phe Dân chủ Hakeem Jeffries sử dụng quy trình đặc biệt để trì hoãn đối thủ, Hạ viện đã bỏ phiếu thông qua dự luật vào giữa chiều cùng ngày với tỷ lệ 218-214.

Hạ nghị sĩ Ralph Norman cho biết ông đã thay đổi ý định bỏ phiếu sau khi Tổng thống Trump “đảm bảo” sẽ có những điều chỉnh liên quan ưu đãi thuế cho năng lượng xanh. Hạ nghị sĩ Chip Roy, người có quan hệ không mấy suôn sẻ với Tổng thống Trump, cuối cùng cũng chọn ủng hộ ông.
Tuy nhiên, hai hạ nghị sĩ Cộng hòa Thomas Massie và Brian Fitzpatrick vẫn chọn đứng về phía đảng Dân chủ và bỏ phiếu chống. Ông Massie phản đối OBBBA vì cho rằng dự luật gây thâm hụt ngân sách, tăng chi tiêu liên bang. Trong khi đó, ông Fitzpatrick phản đối vì Thượng viện cắt giảm Medicaid mạnh tay hơn phiên bản trước đó của Hạ viện.
Với việc thông qua OBBBA, Tổng thống Trump đã đạt được một thắng lợi quan trọng trong việc thực hiện các ưu tiên chính sách của mình. Tuy nhiên, quá trình thông qua dự luật cũng cho thấy những chia rẽ sâu sắc trong nội bộ đảng Cộng hòa và sự cần thiết phải có sự lãnh đạo mạnh mẽ để vượt qua những trở ngại này.
Admin
Nguồn: VnExpress