Năm 1933, Rong Zongjing, một trong hai người sáng lập nên cơ nghiệp lẫy lừng của gia tộc họ Rong, từng tự tin khẳng định: “Một nửa dân số Trung Quốc sẽ mặc quần áo do ta sản xuất, nửa còn lại sẽ ăn thực phẩm do ta làm ra.” Hơn một thế kỷ trôi qua, lịch sử gia tộc họ Rong là một minh chứng cho hành trình vươn lên từ gian khó, dựa vào sự nhạy bén trong kinh doanh và những nguyên tắc làm việc kiên định.

Nền móng cho sự thịnh vượng của gia tộc được đặt bởi Rong Xitai, người khởi nghiệp với một tiệm cầm đồ nhỏ ở Thái Thương. Đến năm 1896, ông mở ngân hàng Guangsheng tại Thượng Hải, giao cho hai con trai là Rong Zongjing và Rong Desheng các vị trí quản lý và kế toán. Đây là bước ngoặt quan trọng, giúp gia sản của gia tộc họ Rong ngày càng phát triển.

Bước ngoặt trong ngành bột mì và sợi bông diễn ra vào năm 1899 khi Rong Desheng quan sát thấy số lượng lớn bột mì nhập khẩu từ phương Tây tại bến cảng. Ông nhận ra rằng việc nhập khẩu ồ ạt đồng nghĩa với việc tiền bạc của Trung Quốc đang chảy ra nước ngoài. Rong Desheng, lúc đó 27 tuổi, cùng anh trai Rong Zongjing, 29 tuổi, quyết tâm xây dựng một nhà máy bột mì mang thương hiệu Trung Quốc.
Nhà máy bột mì Bảo Hưng ra đời năm 1902. Thời gian đầu, họ gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, chiến tranh Nga – Nhật (1904) và Thế chiến I bùng nổ đã làm gián đoạn nguồn cung bột mì từ nước ngoài. Nắm bắt cơ hội, hai anh em họ Rong liên tục vay vốn, nhập khẩu máy móc hiện đại để tăng năng suất và nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường.
Đến năm 1922, các nhà máy của họ đã kiểm soát tới một phần ba thị trường bột mì trên toàn quốc. Nhận thấy nhu cầu thiết yếu về ăn mặc, họ mở rộng sang lĩnh vực dệt may. Lợi nhuận từ ngành này lớn đến mức người ta ví von “một kiện sợi bông thu về một nén vàng”. Phong trào tẩy chay hàng Nhật Bản càng thúc đẩy doanh số bán hàng của họ, đưa Rong Zongjing và Rong Desheng lên vị trí “Vua bột mì” và “Vua sợi”, thống trị hai ngành công nghiệp quan trọng nhất của Trung Quốc.
Sự truyền thừa đến đỉnh cao được đánh dấu bởi thế hệ thứ ba, với sự xuất hiện của Rong Yiren. Năm 1979, ông được nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình giao phó trọng trách thành lập Công ty Tín thác và Đầu tư Quốc tế Trung Quốc (CITIC), mở ra cánh cửa thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc.
Dưới sự lãnh đạo của Rong Yiren, CITIC đã phát triển thành một tập đoàn đa quốc gia hùng mạnh. Một dấu mốc lịch sử quan trọng là việc phát hành thành công 10 tỷ yen trái phiếu tại Nhật Bản vào năm 1982, huy động nguồn vốn quý giá cho đất nước. Năng lực của ông được cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đánh giá cao: “Một doanh nhân vừa am hiểu kinh tế kế hoạch, vừa thông thạo kinh tế thị trường như ông Rong quả là hiếm có.”
Rong Yiren không nhận lương hay cổ phần trong suốt thời gian điều hành CITIC, nhưng ông đã để lại một di sản to lớn. Sự nghiệp của ông được con trai, Rong Zhijian, tiếp nối và người này từng được vinh danh là người giàu nhất Trung Quốc. Vượt qua bao thăng trầm, cơ nghiệp của gia tộc họ Rong vẫn vững vàng, với các thế hệ sau tiếp tục đảm nhiệm những vị trí quan trọng.

Vậy bí quyết nào đã giúp gia tộc họ Rong duy trì sự thịnh vượng qua nhiều thế hệ, phá vỡ lời nguyền “không ai giàu ba họ”? Câu trả lời nằm ở những giá trị tinh thần được truyền lại qua nhiều thế hệ.
Bí quyết thành công của họ nằm trong hai lời răn dạy cốt lõi. Đầu tiên là lời dạy của Rong Xitai: “Giữ vững sự ổn định, hành sự thận trọng, tuyệt đối không đầu cơ.” Thứ hai là lời của Rong Desheng được khắc trên một cặp câu đối: “Mang hoài bão thượng đẳng, kết duyên trung đẳng, hưởng phúc hạ đẳng; Chọn nơi cao mà đứng, tìm nơi phẳng mà ngồi, đi về phía rộng mà đi.” Lời răn này có thể hiểu là: Phải có chí lớn, nhưng chỉ nên tìm kiếm những mối lương duyên vừa phải và sống một cuộc đời giản dị; phải có tầm nhìn xa, nhưng luôn khiêm tốn và tạo không gian cho người khác.
Bên cạnh những lời răn dạy, sự thịnh vượng của gia tộc còn đến từ một cơ cấu quản lý tài sản đặc biệt, đó là “văn phòng gia đình” (family office). Tổ chức này không chỉ quản lý tài sản chung mà còn giám sát hoạt động của các doanh nghiệp, đảm bảo quá trình chuyển giao quyền lực diễn ra suôn sẻ và minh bạch.
Chính nhờ quỹ gia tộc này mà các thế hệ sau có nguồn vốn để khởi nghiệp. Khi Rong Zhijian một mình đến Hong Kong, ông đã sử dụng tiền lãi từ quỹ để xây dựng sự nghiệp riêng. Các hậu duệ khi đủ 18 tuổi đều trở thành thành viên hội đồng quản trị của quỹ, được tham gia vào việc quản lý và có một khoản quỹ riêng để tự do sử dụng.
“Các bậc trưởng bối không đặt ra nhiều giới hạn. Ranh giới của gia tộc họ Rong rất đơn giản: không nghiện ma túy, không lừa đảo, không cờ bạc,” bà Rong Hailan, một thành viên thế hệ thứ ba, chia sẻ.
Như vậy, bí quyết thực sự giúp gia tộc họ Rong thịnh vượng qua 5 thế hệ là sự kết hợp giữa tầm nhìn kinh doanh vượt trội và những nguyên tắc đạo đức bất biến.
Admin
Nguồn: VnExpress