Ngộ độc thực phẩm, hay còn gọi là trúng thực, xảy ra khi cơ thể phản ứng với thức ăn hoặc đồ uống bị nhiễm khuẩn, chứa độc tố, đã biến chất, ôi thiu hoặc có hàm lượng chất bảo quản vượt quá mức cho phép. Các triệu chứng thường gặp bao gồm sốt, nôn mửa, tiêu chảy và đau quặn bụng, xuất hiện sau vài phút, vài giờ hoặc thậm chí một đến hai ngày sau khi ăn phải thực phẩm không an toàn.
Trong những trường hợp nhẹ, ngộ độc thực phẩm có thể tự khỏi trong vòng 48 giờ. Tuy nhiên, nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng nguy hiểm như tiêu chảy ra máu, mất nước nghiêm trọng, trụy tim mạch, sốc nhiễm khuẩn và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các rối loạn tiêu hóa ban đầu có thể tiến triển thành các biến chứng thần kinh như mờ mắt, yếu cơ, khó nuốt, rối loạn nhịp tim, co giật, run và đau ở các vị trí khác ngoài bụng.
Bác sĩ Trần Thị Trà Phương từ khoa Dinh dưỡng tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết các nang vú của người mẹ tổng hợp các dưỡng chất từ máu để tạo thành sữa. Trong phần lớn các trường hợp ngộ độc thực phẩm do thức ăn thông thường ở mức độ nhẹ đến trung bình, các vi sinh vật gây ngộ độc thường không xâm nhập vào sữa mẹ. Do đó, sản phụ thường có thể tiếp tục cho con bú. Thậm chí, ngay cả khi mẹ mắc một số bệnh nhiễm trùng, sữa mẹ vẫn có thể truyền các kháng thể có lợi cho bé, giúp tăng cường sức đề kháng. Ví dụ, nếu mẹ bị nhiễm vi khuẩn gây tiêu chảy thông thường, cơ thể sẽ tạo ra kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh và truyền cho con qua sữa.
Tuy nhiên, trong trường hợp ngộ độc thực phẩm tiến triển nặng thành nhiễm trùng máu, hoặc nếu người mẹ bị ngộ độc do các tác nhân như trực khuẩn trong thịt, nấm độc, kim loại nặng (chì, thủy ngân) hoặc hóa chất độc hại (thuốc trừ sâu), các độc tố có thể xâm nhập vào máu và ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Trong những tình huống này, mẹ nên tạm ngừng cho con bú cho đến khi xác định được mức độ nhiễm độc. Đôi khi, người mẹ cần phải điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nếu mẹ bị nôn ói, tiêu chảy nặng và mất nước, sức khỏe suy kiệt, không đủ sức chăm sóc con, hoặc cơ thể không sản xuất đủ sữa hoặc sữa giảm chất lượng, việc tạm dừng cho con bú để tập trung nghỉ ngơi và bù nước là cần thiết để giúp mẹ nhanh chóng hồi phục.
Khi cần tạm ngưng cho con bú, bác sĩ Trà Phương khuyên người mẹ nên vắt sữa và trữ đông nếu sức khỏe cho phép. Đồng thời, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ về thời điểm có thể cho bé bú trở lại. Một số loại thuốc có thời gian bán thải ngắn, do đó chỉ cần ngưng cho bú trong vài giờ đến một ngày là có thể cho bú lại bình thường. Trong giai đoạn tạm ngưng cho con bú, người mẹ cần duy trì uống nhiều nước, ưu tiên nước lọc, chanh muối, nước dừa, nước gạo rang hoặc dung dịch oresol pha theo hướng dẫn để bù nước, đồng thời vắt hoặc hút sữa đều đặn theo cữ.
Để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé, bác sĩ Phương khuyến cáo các bà mẹ đang cho con bú cần đặc biệt chú trọng đến an toàn thực phẩm. Để phòng ngừa ngộ độc, mẹ nên ăn chín, uống sôi và tránh các thực phẩm sống như gỏi cá, nem chua, tiết canh. Nên sử dụng thực phẩm sạch, tươi sống, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và đã được kiểm định chất lượng. Đối với các sản phẩm đóng hộp hoặc đông lạnh, cần chú ý đến hạn sử dụng và cách bảo quản. Không nên ăn đồ để quá lâu trong tủ lạnh, cũng như không sử dụng các loại thực phẩm đóng hộp quá hạn, có dấu hiệu phồng hoặc rỉ sét. Ngoài ra, cần giữ vệ sinh sạch sẽ, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi chế biến thức ăn. Nếu tay bị thương, mẹ nên đeo găng tay khi xử lý thực phẩm sống.
Trong trường hợp bị ngộ độc thực phẩm, mẹ đang cho con bú nên tạm thời không ăn gì trong vài giờ. Sau khi hết nôn, có thể bổ sung dinh dưỡng nhẹ, chia nhỏ các bữa ăn. Ưu tiên các món dễ tiêu hóa như cháo, súp, bánh mì khô, bột yến mạch, trái cây mềm để giảm tải cho ruột. Sử dụng thêm sữa chua giúp cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột. Tránh ăn các thực phẩm cay nóng, chiên rán hoặc nhiều chất béo.
Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, vì nhiều loại thuốc trị tiêu chảy, giảm đau hoặc chống nôn có thể không phù hợp với phụ nữ đang cho con bú. Thuốc chống tiêu chảy có thể làm chậm quá trình đào thải chất độc ra khỏi cơ quan tiêu hóa. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn thuốc phù hợp.
Mẹ nên đến cơ sở y tế ngay nếu có các biểu hiện như sốt cao, tiêu chảy kéo dài hơn hai ngày, có máu trong phân, nôn nhiều không hết, đau bụng, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, khó thở hoặc đi ngoài phân lỏng. Hãy giữ lại mẫu thực phẩm nghi ngờ gây ngộ độc, bao gồm thông tin nhãn mác, cũng như bệnh phẩm nôn hoặc tiêu chảy để giúp bác sĩ sớm xác định nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Admin
Nguồn: VnExpress
