Trong bối cảnh bóng đá khu vực đang trỗi dậy mạnh mẽ, V-League của Việt Nam dường như đang tự kìm hãm sự phát triển do thiếu đổi mới và tính cạnh tranh. Nếu không có những thay đổi kịp thời, giải đấu hàng đầu của Việt Nam có nguy cơ tụt hậu so với các nền bóng đá khác trong khu vực và châu lục.
Một trong những vấn đề lớn nhất là sự hạn chế về số lượng ngoại binh. Hiện tại, mỗi đội V-League chỉ được phép đăng ký hai ngoại binh và một cầu thủ Việt kiều đã nhập tịch. Điều này dẫn đến lối chơi của nhiều đội trở nên đơn điệu và phụ thuộc quá nhiều vào những cầu thủ này. Thậm chí, ở một số đội bóng, ba vị trí ngoại binh mặc định được dành cho trung vệ, tiền vệ trụ và tiền đạo, tạo ra một lối chơi quen thuộc là chuyền bóng dài cho “Tây” đánh đầu.
Hệ quả là, chiến thuật bị bó hẹp và huấn luyện viên lo lắng về phong độ của ngoại binh hơn là phân tích đối thủ. Trong khi đó, các giải đấu hàng đầu châu Á như Thai League, J-League và K-League đã nới lỏng quy định về ngoại binh. Thai League cho phép đăng ký 7 ngoại binh (3 người không giới hạn quốc tịch, 1 châu Á và 3 Đông Nam Á) và sử dụng tối đa 5 người trên sân. J-League cho phép 5 ngoại binh ra sân mà không giới hạn số lượng cầu thủ ASEAN. K-League cho phép tối đa 5 ngoại binh (3 người không giới hạn quốc tịch, 1 châu Á và 1 ASEAN).
So sánh cho thấy V-League là giải đấu hạn chế ngoại binh nhất ở Đông Á. Trong khi đó, chính các ngoại binh đang là trụ cột giúp các câu lạc bộ Thái Lan và Hàn Quốc tiến sâu tại AFC Champions League.
Một vấn đề khác là quy mô nhỏ và chất lượng thấp của giải đấu. V-League hiện chỉ có 14 đội, thi đấu 26 trận mỗi mùa. Nếu cầu thủ nội không đá đủ số trận, họ chỉ có khoảng 20-22 trận mỗi năm, quá ít để duy trì phong độ, thể lực và tích lũy kinh nghiệm. Trong khi đó, các giải đấu khu vực có lịch thi đấu dày đặc hơn nhiều: Thai League có 30 trận, K-League 33 trận và J-League 34 trận. Các cầu thủ ở những giải này thi đấu với cường độ cao, trung bình 3-4 ngày một trận, giúp họ phát triển toàn diện về thể chất và kỹ thuật.
Quy mô nhỏ cũng gây khó khăn về tài chính cho các câu lạc bộ V-League. Với chỉ 13 trận sân nhà mỗi mùa và trung bình 4.000 khán giả mỗi trận, doanh thu từ vé và hàng hóa lưu niệm rất thấp. Trong khi đó, J-League có 17 trận sân nhà mỗi mùa và trung bình gần 15.000 khán giả mỗi trận, tạo ra nguồn thu lớn hơn nhiều.
Sự thiếu cạnh tranh còn dẫn đến tình trạng giá cầu thủ nội tăng cao một cách bất hợp lý. Có những cầu thủ dự bị thường xuyên, phong độ kém nhưng vẫn nhận lương trên 100 triệu đồng mỗi tháng, gây gánh nặng tài chính cho câu lạc bộ. Ngược lại, ở Thai League và K-League, cầu thủ phải cạnh tranh sòng phẳng với ngoại binh chất lượng, nên giá trị của họ phản ánh đúng trình độ.
Để thoát khỏi tình trạng này, V-League cần những cải cách căn bản. Đầu tiên, cần tăng số đội V-League lên tối thiểu 16, tốt nhất là 18 đội, để số trận đạt mức 30-34 mỗi mùa, tương đương với các giải đấu trong khu vực. Thứ hai, cần tăng số đội ở giải hạng Nhất lên 16 để tạo nguồn cầu thủ nội, sân chơi cho các cầu thủ trẻ và dự bị. Thứ ba, cần tăng số lượng ngoại binh lên 7 người, cho phép sử dụng tối đa 5 người trên sân, để tạo ra sự cạnh tranh và nâng cao chất lượng chuyên môn. Cuối cùng, cần khuyến khích việc nhập tịch có chọn lọc để tạo ra những tài sản lâu dài cho câu lạc bộ và đội tuyển quốc gia.
Tuy nhiên, việc tăng số lượng ngoại binh có thể khiến cầu thủ nội ít có cơ hội ra sân. Để giải quyết vấn đề này, cần có những quy định ràng buộc, chẳng hạn như mỗi câu lạc bộ phải sử dụng ít nhất 3 cầu thủ U25 do chính mình đào tạo trong mỗi trận đấu. Các câu lạc bộ không đáp ứng tiêu chuẩn đào tạo trẻ có thể bị phạt hoặc phải đóng góp vào quỹ phát triển bóng đá trẻ. Thậm chí, những câu lạc bộ không đạt chuẩn có thể bị cấm tham dự V-League và phải xuống hạng Nhất.
Tóm lại, để phát triển bóng đá Việt Nam, cần có những thay đổi lớn về quy mô và luật chơi. Tăng số lượng ngoại binh không phải là đánh đổi cầu thủ nội, mà là một bước đi cần thiết để nâng tầm giải đấu, thúc đẩy cạnh tranh và phát triển toàn diện. Khi được thi đấu với những cầu thủ chất lượng cao, cầu thủ nội mới có cơ hội phát triển thực chất thay vì được ưu ái chỉ vì là người Việt.
Admin
Nguồn: VnExpress