Nhân kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Hoa Kỳ, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III đã tổ chức triển lãm trưng bày các tài liệu quý giá, tái hiện lại chặng đường lịch sử đầy ý nghĩa này. Triển lãm giới thiệu hơn 100 ảnh tư liệu, thư ngoại giao và biên bản hội đàm, được chia thành ba phần chính: “Tiến tới thiết lập quan hệ ngoại giao”, “Hợp tác phát triển” và “Vững bước vào kỷ nguyên mới”.
Một số tài liệu đặc biệt, lần đầu tiên được công bố, bao gồm các văn bản liên quan đến tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa hai nước. Trong đó, có Tuyên bố của Tổng thống Bill Clinton về việc thiết lập quan hệ bình thường với Việt Nam, được công bố tại Nhà Trắng ngày 11/7/1995, hiện đang được lưu giữ tại Lưu trữ quốc gia Hoa Kỳ. Cùng với đó là Tuyên bố của Thủ tướng Võ Văn Kiệt ngày 12/7/1995 về quyết định bình thường hóa quan hệ của Tổng thống Bill Clinton, được bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III.
Trong bản Tuyên bố lịch sử được phát trên truyền hình vào ngày 12/7/1995, Thủ tướng Võ Văn Kiệt, người có vai trò quan trọng trong việc mở đường cho quá trình bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ, nhấn mạnh: “Tuyên bố của Tổng thống Clinton công nhận ngoại giao và thiết lập quan hệ bình thường với Việt Nam là một quyết định quan trọng, phản ánh nguyện vọng của đông đảo các tầng lớp nhân dân Mỹ muốn khép lại quá khứ chiến tranh, xây dựng mối quan hệ bình thường, hữu nghị và hợp tác với Việt Nam. Quyết định này phù hợp với xu thế phát triển hiện nay của tình hình quốc tế, góp phần tích cực vào sự nghiệp hòa bình, ổn định và phát triển ở Đông Nam Á cũng như trên thế giới”.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông Marc Knapper, chia sẻ rằng lễ kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là dịp để cùng nhau nhìn lại quá khứ, tôn vinh những thành quả hợp tác và hướng tới một tương lai đầy hứa hẹn. Ông bày tỏ sự xúc động trước hành trình ba thập kỷ, khi hai quốc gia từ những vết sẹo chiến tranh đã cùng nhau vượt qua quá khứ, xây dựng một tương lai dựa trên niềm tin, sự tôn trọng và hợp tác.
Đại sứ Knapper nhấn mạnh rằng những tư liệu được trưng bày không chỉ là những hình ảnh, văn bản lịch sử mà còn chứa đựng những câu chuyện sâu sắc về sự gắn kết, sẻ chia và hòa giải. Trong suốt 30 năm qua, hai nước đã xây dựng mối quan hệ hợp tác sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại đến văn hóa, giáo dục, đặc biệt là trong lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh, một ưu tiên hàng đầu trong thời gian tới.
Cựu Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ, ông Phạm Quang Vinh, điểm lại chặng đường 30 năm đầy dấu ấn, từ hai quốc gia từng đối đầu trong chiến tranh trở thành bạn bè, đối tác toàn diện và đối tác chiến lược toàn diện. Ông khẳng định những thành tựu này không đến một cách ngẫu nhiên mà là kết quả của những nỗ lực và quyết tâm cao độ của chính phủ và nhân dân hai nước, đặc biệt là trong việc hàn gắn vết thương chiến tranh, tăng cường hiểu biết, hòa giải và xây dựng lòng tin.
Ông Phạm Quang Vinh tin tưởng rằng trong tương lai, quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phát triển và đạt được nhiều dấu mốc quan trọng hơn nữa.
Cùng ngày, trong cuộc gặp với Cục trưởng Văn thư Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng, Giám đốc Cơ quan Tìm kiếm tù binh và người mất tích thuộc Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ, ông Kelly McKeague, cho biết đã xác định được danh tính của 740 quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh, nhưng vẫn còn 1.157 trường hợp rất khó tìm kiếm do thiếu thông tin. Ông cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của Trung tâm Lưu trữ quốc gia III trong việc cung cấp thông tin quan trọng, giúp phía Hoa Kỳ xác định vị trí tìm kiếm.
Phía Hoa Kỳ bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ phía Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh thời gian đang ngày càng trở nên cấp bách khi chiến tranh đã lùi xa 50 năm và nhiều cựu chiến binh của cả hai bên đã qua đời.
Bên cạnh hoạt động trưng bày, hai bên cũng đã tiến hành bàn giao 22 bộ hồ sơ, chứng tích chiến tranh cho gia đình liệt sĩ Việt Nam. Đại học Công nghệ Texas (Hoa Kỳ) hiện đang lưu trữ một kho microfilm khổng lồ với gần 3 triệu trang tài liệu, hình ảnh về di vật, kỷ vật của bộ đội Việt Nam trước năm 1975. Các cơ quan chức năng của hai nước đang nỗ lực phối hợp để tra cứu hồ sơ, tài liệu lưu trữ, tìm kiếm thông tin, kỷ vật và chứng tích chiến tranh để bàn giao cho gia đình.
Ngày 12/7/1995, Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức tuyên bố bình thường hóa quan hệ, mở ra một chương mới trong lịch sử hai nước. Kể từ đó, hai bên đã đạt được nhiều cột mốc quan trọng, bao gồm việc ký kết Hiệp định thương mại song phương năm 2000, xác lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2013 và nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững vào tháng 9/2023.
Admin
Nguồn: VnExpress
