New York đã trở thành bang lớn nhất của Hoa Kỳ chính thức cấm học sinh sử dụng điện thoại thông minh trong các trường công lập. Bắt đầu từ mùa thu năm 2025, lệnh cấm này sẽ ảnh hưởng đến gần 2,5 triệu học sinh từ bậc mẫu giáo đến lớp 12 trên toàn tiểu bang. Theo đó, học sinh sẽ không được phép sử dụng điện thoại trong giờ học, giờ ăn trưa và giờ giải lao, trừ khi có sự cho phép của giáo viên.
Động thái này của New York nằm trong xu hướng chung của nhiều bang khác tại Mỹ, không phân biệt khuynh hướng chính trị. Trong năm 2025, Alabama, Arkansas, Nebraska, North Dakota, Oklahoma và West Virginia cũng đã thông qua các đạo luật yêu cầu các trường học xây dựng chính sách hạn chế việc sử dụng điện thoại. Tính đến nay, đã có 17 bang và thủ đô Washington D.C. ban hành các quy định cấm hoặc hạn chế điện thoại trong trường học. Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, 67% người trưởng thành ở Mỹ ủng hộ lệnh cấm này trong giờ học, cho thấy sự đồng thuận ngày càng tăng về vấn đề này.
Lệnh cấm được đưa ra dựa trên những bằng chứng cho thấy tác động tiêu cực của điện thoại thông minh đối với việc học tập và sức khỏe tâm thần của học sinh. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự xao nhãng trong học tập. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngay cả khi chỉ để điện thoại bên cạnh, học sinh cũng khó tập trung hơn. Một nghiên cứu cụ thể cho thấy học sinh có thể mất đến 20 phút để tập trung trở lại sau khi bị gián đoạn bởi thiết bị di động. Việc loại bỏ điện thoại khỏi lớp học đã được chứng minh là cải thiện khả năng học tập, với một số bang ghi nhận điểm kiểm tra được nâng cao sau khi áp dụng lệnh cấm.
Bên cạnh đó, sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên cũng là một mối quan tâm lớn. Cuốn sách “Thế hệ lo lắng” của Jonathan Haidt đã chỉ ra tác động tiêu cực của điện thoại thông minh lên tâm lý của giới trẻ. Ông cho rằng sự gia tăng đột biến về tỷ lệ lo âu, trầm cảm, tự làm hại bản thân và ý định tự tử ở thanh thiếu niên, đặc biệt là các bé gái, trùng khớp với thời điểm điện thoại thông minh và mạng xã hội trở nên phổ biến rộng rãi, bắt đầu từ khoảng năm 2012.
Mạng xã hội thường tràn ngập những hình ảnh và câu chuyện được “tuyển chọn” về cuộc sống hoàn hảo của người khác, khiến giới trẻ dễ cảm thấy tự ti và không đủ tốt. Áp lực phải thể hiện bản thân một cách hoàn hảo để được “thích” và chấp nhận trên mạng xã hội là rất lớn. Hơn nữa, ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, đặc biệt là vào buổi tối, có thể làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ tự nhiên của trẻ. Nỗi sợ bỏ lỡ thông tin (FOMO) và sự thôi thúc kiểm tra điện thoại liên tục khiến nhiều bạn trẻ thức khuya hơn, dẫn đến thiếu ngủ kinh niên, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng, khả năng tập trung và sức khỏe tinh thần tổng thể.

Các ứng dụng và mạng xã hội được thiết kế để kích hoạt hệ thống dopamine trong não bộ, tạo ra cảm giác hài lòng tức thời mỗi khi có thông báo, lượt thích hay bình luận mới. Điều này dễ dẫn đến hành vi nghiện, đặc biệt ở thanh thiếu niên, nhóm có vùng não kiểm soát xung động chưa phát triển hoàn thiện. Sự phụ thuộc vào điện thoại có thể gây ra lo lắng, cáu kỉnh khi không có thiết bị hoặc không nhận được tương tác trực tuyến.
Jonathan Haidt đề xuất biến trường học thành không gian không điện thoại, cấm trẻ em dùng điện thoại trước trung học, và giới hạn độ tuổi sử dụng mạng xã hội từ 16 trở lên.
Xu hướng cấm điện thoại không chỉ giới hạn ở Mỹ mà còn lan rộng trên toàn cầu. Tại Australia, chính phủ đã cấm mạng xã hội đối với người dưới 16 tuổi. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đề xuất Liên minh châu Âu (EU) quy định độ tuổi tối thiểu sử dụng mạng xã hội là 15, coi đây là yếu tố dẫn đến bạo lực ở thanh thiếu niên. Nếu EU không đạt được đồng thuận, Pháp tuyên bố sẽ đơn phương ban hành lệnh cấm. Tại Mỹ, Thượng viện cũng đang thảo luận Đạo luật Ngừng Đọc Sách, yêu cầu dán cảnh báo về sức khỏe tâm thần trên các nền tảng mạng xã hội.
Trong nước, Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM cũng dự kiến cấm học sinh sử dụng điện thoại ở trường, kể cả trong giờ ra chơi, trừ khi giáo viên cho phép, bắt đầu từ năm học 2025-2026.
Mặc dù việc cấm điện thoại toàn bang giúp các trường dễ triển khai chính sách, nhưng cũng gây ra một số tranh cãi. Một số phụ huynh phản đối vì muốn có thể liên lạc với con cái suốt ngày, hoặc cho rằng việc giới hạn nên thuộc quyền quyết định của gia đình. Tuy nhiên, 72% giáo viên trung học nhận định điện thoại là nguyên nhân chính gây mất tập trung. Một tín hiệu tích cực là sau khi làm quen với quy định mới, nhiều học sinh đã thừa nhận họ thích việc không dùng điện thoại trong giờ học hơn, theo Pew.
Admin
Nguồn: VnExpress