Lãnh đạo Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, ông Mohammad Eslami, ngày 28/5 cho biết Iran có thể xem xét cho phép các thanh sát viên người Mỹ đến nước này thông qua Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), nếu các yêu cầu từ Iran được Mỹ nghiên cứu và các bên đạt được thỏa thuận.
IAEA, một cơ quan trực thuộc Liên Hợp Quốc có trụ sở tại Áo, được thành lập năm 1957 với mục đích thúc đẩy việc sử dụng năng lượng nguyên tử cho các mục đích hòa bình.
Mặc dù thỏa thuận giám sát chương trình hạt nhân với phương Tây đã đổ vỡ, Iran vẫn chấp nhận các đoàn kiểm tra từ IAEA. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, IAEA đã nhiều lần cáo buộc Tehran thiếu hợp tác, từ chối một số thanh sát viên hoặc giới hạn địa điểm kiểm tra một cách không hợp lý.
Hiện tại, Tehran và Washington đang chuẩn bị cho vòng đàm phán thứ sáu nhằm giải quyết những lo ngại của phương Tây về chương trình hạt nhân của Iran và việc dỡ bỏ các lệnh cấm vận đối với quốc gia này.
Những bất đồng giữa hai bên vẫn tồn tại, đặc biệt về mức độ làm giàu uranium trong chương trình hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã bày tỏ sự lạc quan, cho rằng vòng đàm phán tiếp theo có thể mang lại “tin tốt lành”.
Trong khi Washington lo ngại chương trình hạt nhân của Iran có thể hướng tới việc phát triển vũ khí hạt nhân và yêu cầu Tehran đưa lượng uranium làm giàu về mức 0, chính phủ Iran luôn khẳng định chương trình của họ chỉ phục vụ các mục tiêu dân sự và không chấp nhận bất kỳ sự áp đặt giới hạn làm giàu uranium nào từ bên ngoài.
Ông Eslami nhấn mạnh: “Làm giàu uranium là nền tảng và trụ cột của ngành công nghiệp hạt nhân quốc gia. Việc áp đặt giới hạn chẳng khác nào tuyên bố một quốc gia được phép có trạm biến áp và đường dây điện, nhưng lại không được xây dựng nhà máy điện.”
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (IWS), Đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông Steve Witkoff đã đề xuất Tehran tạm ngưng làm giàu uranium trong tối đa ba năm để xây dựng lòng tin giữa các bên, từ đó tiến tới ký kết một thỏa thuận cụ thể hơn. Oman, quốc gia đóng vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Iran, đã gợi ý Tehran tạm ngưng làm giàu uranium trong sáu tháng và sau đó các bên sẽ xem xét gia hạn.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNN ngày 26/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmail Baghaei, khẳng định rằng Iran “không có ý định vũ khí hóa chương trình hạt nhân” và Tehran có thể dễ dàng chấp nhận yêu cầu này trong các cuộc đàm phán với Mỹ. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo: “Nếu ý định của Mỹ là ngăn chặn người dân Iran phát triển năng lượng hạt nhân một cách hòa bình, các cuộc đàm phán sẽ gặp khó khăn.”
Admin
Nguồn: VnExpress
