Trước thềm ra mắt cuốn hồi ký “Book of Lives: A Memoir of Sorts” vào cuối năm nay, tờ Guardian đã điểm lại những tác phẩm nổi bật của Margaret Atwood, từ những câu chuyện viễn tưởng về biến đổi khí hậu đến tác phẩm nổi tiếng “Chuyện người tùy nữ”.
**1. The Handmaid’s Tale (Chuyện người tùy nữ) – 1985**
Trong “Chuyện người tùy nữ”, Margaret Atwood xây dựng một thế giới giả tưởng, nơi nước Mỹ trở thành Cộng hòa Gilead, một quốc gia thần quyền cực đoan. Ở Gilead, phụ nữ bị tước đoạt mọi quyền tự do và bị giam cầm trong những vai trò cố định. “Tùy nữ” là những người phụ nữ bị ép buộc trở thành công cụ sinh sản cho các chỉ huy quân sự và vợ của họ, những người hiếm muộn.
Nhân vật chính, Offred, sống dưới sự giám sát nghiêm ngặt, phải chịu đựng những hình phạt nhục nhã và mất đi danh tính. Tuy nhiên, cô vẫn cố gắng bám víu vào ký ức, tìm kiếm cơ hội để chống lại sự áp bức và nuôi hy vọng được giải thoát. Tác phẩm là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ về quyền tự do và bình đẳng giới.
“Chuyện người tùy nữ” được xem là một trong những tiểu thuyết phản địa đàng kinh điển của thế kỷ 20, một thể loại văn học mô tả xã hội phát triển theo hướng đen tối và suy tàn. Cuốn sách đã có ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa đại chúng, thúc đẩy những cuộc tranh luận về nữ quyền, chính trị và nhân quyền. Tại Việt Nam, “Chuyện người tùy nữ” được xuất bản lần đầu vào năm 2009 và tái bản năm 2019.
**2. Cat’s Eye (Mắt mèo) – 1988**
“Mắt mèo” kể về Elaine Risley, một họa sĩ trở về Toronto để tổ chức triển lãm. Chuyến đi này khơi gợi lại những ký ức tuổi thơ của cô, đặc biệt là mối quan hệ phức tạp với nhóm bạn gái từng thao túng và bắt nạt cô. Để chữa lành những vết thương tâm lý, Elaine tìm đến nghệ thuật và tự soi chiếu bản thân sau những ám ảnh. Tác phẩm khám phá các chủ đề như ký ức, sự tàn nhẫn trong tình bạn nữ giới và vai trò của nghệ thuật, đồng thời phản ánh những biến đổi của xã hội Canada từ giữa thế kỷ 20.
Tờ Guardian nhận xét rằng “Mắt mèo” phơi bày sự thật “phức tạp và tàn nhẫn” của môi trường học đường. Tác phẩm được ví như “Wolf Hall” của Hilary Mantel, nhưng dành cho các cô gái tuổi thiếu niên.
**3. Alias Grace (Gọi thêm về duyên dáng) – 1996**
“Alias Grace” được xây dựng dựa trên một vụ giết người có thật xảy ra ở Canada vào những năm 1840.
Câu chuyện xoay quanh Grace Marks, một người hầu trẻ tuổi bị buộc tội giết chủ nhà Thomas Kinnear và quản gia Nancy Montgomery. Mặc dù bị kết án tù chung thân, Grace khẳng định không nhớ gì về vụ án mạng. Mười lăm năm sau, bác sĩ trẻ Simon Jordan được cử đến phỏng vấn Grace để tìm hiểu xem cô có thực sự mắc bệnh tâm thần hay chỉ giả vờ mất trí. Thông qua những cuộc trò chuyện, cuộc đời đầy tủi nhục và bi kịch của Grace, từ một người nhập cư nghèo khó đến một người hầu bị lạm dụng, dần được hé lộ. Atwood khéo léo đan xen lời kể “mơ hồ và mâu thuẫn” của nhân vật chính với các chứng cứ và suy đoán của Jordan.
Tác phẩm khám phá các chủ đề như ký ức và sự thật, danh tính, và sự bất công mà phụ nữ phải đối mặt trong thế kỷ 19. Đồng thời, cuốn tiểu thuyết đặt ra câu hỏi về vấn đề tội lỗi và vô tội: Grace là một kẻ giết người hay chỉ là nạn nhân của hoàn cảnh và những âm mưu xung quanh? Atwood giữ bí mật để người đọc tự phán đoán về bản chất của nhân vật.
Năm 1996, tác phẩm được đề cử giải Booker và giành giải thưởng Giller Prize.
**4. Burning Questions: Essays 2004-2021 (Những bài tiểu luận từ 2004-2021) – 2022**
Cuốn sách thể hiện sự quan tâm sâu sắc của tác giả đối với các vấn đề đạo đức và xã hội của thế kỷ 21. Atwood bàn luận về khủng hoảng khí hậu, chính trị, nữ quyền, nhân quyền, văn học và quá trình sáng tác của chính bà. Với văn phong dí dỏm nhưng uyên bác, bà đặt ra nhiều câu hỏi, khuyến khích độc giả suy tư về thế giới và những thách thức toàn cầu.
**5. Paper Boat: New and Selected Poems – 1961-2023 (Thuyền giấy: Tuyển tập thơ mới và chọn lọc) – 2024**
Atwood bắt đầu viết văn từ năm 16 tuổi, khi một bài thơ bất ngờ xuất hiện trong tâm trí bà khi đang đứng trên sân bóng của trường. “Thuyền giấy” là tập thơ được bà viết trong suốt 60 năm sự nghiệp. Tác phẩm ra mắt một năm sau khi Graeme Gibson, người bạn đời 48 năm của nữ văn sĩ, qua đời. Theo tờ Guardian, Atwood gọi thơ là “thể loại văn học đem lại niềm vui nhất”. Qua tập thơ, người đọc có thể thấy một Atwood “dịu dàng và chân thật”.
**6. The Blind Assassin (Sát thủ mù) – 2000**
Cuốn sách này đã giúp Margaret Atwood giành giải Booker đầu tiên vào năm 2000. “Sát thủ mù” xoay quanh ký ức và những bí mật gia đình. Tác phẩm kể về Iris Chase Griffen, một phụ nữ lớn tuổi viết lại lịch sử gia đình mình và tiết lộ bí mật về cái chết của em gái Laura.
Atwood sử dụng thủ pháp truyện lồng truyện: Iris kể về cuộc đời của các nhân vật khác, đồng thời giới thiệu tác phẩm “The Blind Assassin”, được cho là do Laura viết. Cuốn sách này tái hiện một mối tình bị cấm đoán và phản ánh đời thực của hai chị em Iris.
Nhà phê bình Michiko Kakutani của tờ New Yorker nhận xét rằng đây là “tiểu thuyết mang tính giải trí thuần túy nhất” trong tất cả các tác phẩm của Atwood.
**7. The Edible Woman (Người phụ nữ bị nuốt chửng) – 1969**
“Người phụ nữ bị nuốt chửng” là tiểu thuyết đầu tay của Margaret Atwood, kể về Marian MacAlpin, một phụ nữ trẻ mắc kẹt trong những kỳ vọng của người yêu và xã hội. Khi chuẩn bị kết hôn, cô mất đi khả năng ăn uống một số loại thực phẩm và cảm thấy như cơ thể mình dần tan biến.
Tác phẩm châm biếm chủ nghĩa tiêu dùng và sự kỳ thị nữ giới. Atwood vạch trần cách xã hội “nuốt chửng” và đóng khung phụ nữ trong hôn nhân và các vai trò giới.
Theo tờ The Guardian, đây là một tiểu thuyết “tiền nữ quyền” vì nó ra đời vào năm 1965, khi phong trào nữ quyền chưa thực sự phát triển, thể hiện sự đi trước thời đại của Margaret Atwood trong vấn đề này.
**8. Hag-Seed (Hạt thần) – 2016**
Tác phẩm này tái hiện vở kịch “The Tempest” (Giông tố) của William Shakespeare trong bối cảnh đương đại. Câu chuyện xoay quanh Felix Phillips, một đạo diễn sân khấu bị đồng nghiệp phản bội và mất đi vị trí giám đốc nghệ thuật tại một liên hoan kịch Shakespeare. Bị ám ảnh bởi nỗi đau mất con gái và khao khát trả thù, Felix ẩn mình và đổi tên thành Mr. Duke. Ông tìm đến một nhà tù để dạy kịch và lên kế hoạch báo thù thông qua vở “The Tempest”. Bằng cách dàn dựng vở kịch này với các diễn viên là tù nhân, Felix tạo ra một “sân khấu” để đối mặt với kẻ phản bội và nhìn nhận lại nỗi mất mát của chính mình.
**9. Oryx and Crake (Dê rừng và gà nước) – 2003**
“Oryx and Crake” là cuốn sách mở đầu bộ ba tiểu thuyết phản địa đàng MaddAddam của Atwood. Câu chuyện lấy bối cảnh một thế giới hậu tận thế, nơi một đại dịch toàn cầu đã xóa sổ gần như toàn bộ nhân loại.
Nhân vật chính, Snowman (tên thật là Jimmy), là người sống sót cuối cùng. Anh lang thang trong một thế giới đầy những sinh vật biến đổi gen kỳ lạ. Thông qua những đoạn hồi tưởng của Snowman, cuộc sống trước đây của nhân vật, cùng với người bạn thân Crake tài năng và cô gái Oryx mà cả hai yêu mến, dần được hé lộ.
Cuốn sách khắc họa một tương lai, nơi công nghệ sinh học và kỹ thuật di truyền phát triển vượt tầm kiểm soát, dẫn đến những hậu quả khôn lường. Nó đặt ra câu hỏi về trách nhiệm đạo đức trong khoa học và bản chất con người khi đối mặt với sự diệt vong.
**10. The Testaments (Di chúc) – 2019**
“The Testaments” là phần tiếp theo của “The Handmaid’s Tale” (Chuyện người tùy nữ). Lấy bối cảnh 15 năm sau các sự kiện của phần trước, cuốn sách khám phá những bí mật và cơ chế vận hành của Cộng hòa Gilead, một chế độ phụ quyền hà khắc.
Câu chuyện được kể từ ba góc nhìn: Dì Lydia, một nhân vật nắm giữ nhiều thông tin mật; Agnes Jemima, một cô gái trẻ lớn lên tại Gilead; và Daisy, một thiếu nữ sống ở Canada nhưng không biết đến mối liên hệ của mình với Gilead. Ba câu chuyện đan xen vào nhau, hé lộ những âm mưu chống lại Gilead và nỗ lực lật đổ chế độ độc tài. Tác phẩm tập trung khai thác các chủ đề về quyền lực, sự kháng cự và bản chất của áp bức.
Năm 2019, tiểu thuyết này đã giành được giải thưởng Booker.
Margaret Eleanor Atwood, 85 tuổi, là một nhà thơ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình văn học, nhà viết tiểu luận, nhà phát minh, nhà giáo và nhà hoạt động môi trường người Canada. Các tác phẩm của bà xoay quanh nhiều chủ đề khác nhau, bao gồm sức mạnh của ngôn ngữ, giới tính và bản sắc, tôn giáo và huyền thoại, biến đổi khí hậu và quyền lực chính trị. Nhiều bài thơ của bà được lấy cảm hứng từ những câu chuyện thần thoại và truyện cổ tích mà bà yêu thích khi còn nhỏ. Atwood cũng là người sáng lập Giải thưởng Thơ Griffin và Quỹ Nhà văn Canada.
Admin
Nguồn: VnExpress
