Trong chuyến công tác ngày 12/7 tại Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam (Meddom) ở Hòa Bình (nay thuộc Phú Thọ), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Người làm khoa học không ham giàu sang, nhưng họ xứng đáng được vinh danh muôn đời”.
Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Bộ Khoa học và Công nghệ đang gấp rút hoàn thiện đề án xây dựng khu tưởng niệm và vinh danh các nhà khoa học, nhà công nghệ có đóng góp lớn cho sự phát triển của đất nước. Dự kiến, một công trình sẽ được xây dựng tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội.

Ý tưởng này đã được Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề xuất lần đầu tiên vào Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam hồi tháng 5 và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ cộng đồng khoa học công nghệ trong nước, trong đó có Giáo sư, Bác sĩ, Anh hùng Lao động Nguyễn Anh Trí, người sáng lập và đồng hành cùng Medlatec xây dựng Meddom.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá cao Meddom là “một nỗ lực phi thường” của Giáo sư Nguyễn Anh Trí và cộng sự, đặc biệt khi đây là một dự án do đơn vị tư nhân thực hiện.
Bộ trưởng nhận định, ý tưởng của Meddom và Bộ Khoa học và Công nghệ đều hướng tới việc tôn vinh các nhà khoa học. Mô hình của Meddom đặc biệt ở chỗ kết hợp công viên và hoạt động du lịch để tạo nguồn thu, đồng thời thu hút người dân và thế hệ trẻ đến với di sản khoa học. Do đó, mô hình này có thể kết hợp với công trình của Bộ để tạo ra một hệ sinh thái vinh danh hoàn chỉnh.

Đoàn công tác của Bộ đã dành thời gian tham quan từng khu trưng bày, lưu trữ, tìm hiểu về quy trình sưu tầm và bảo quản hiện vật tại đây. Giáo sư Nguyễn Anh Trí đã trực tiếp giới thiệu và chia sẻ với Bộ trưởng về quá trình hình thành công viên, tâm huyết trong việc xây dựng, sưu tầm từng loại cây, từng hiện vật. Ông cũng bày tỏ mong muốn hiến tặng toàn bộ công viên cho Nhà nước để công trình được trường tồn. “Ý tưởng hiến tặng công viên đã có từ những ngày đầu thành lập Meddom”, ông Trí khẳng định.
Giáo sư Nguyễn Anh Trí cho biết, ông đã ấp ủ ý tưởng này từ những năm 1990 với mong muốn bảo tồn và phát huy di sản của các nhà khoa học Việt Nam. Công viên được khởi công xây dựng từ năm 2004, bằng nguồn kinh phí trích từ một phần lợi nhuận hàng năm của Medlatec. Sau hơn 20 năm, từ khu đất ban đầu rộng 2,7 ha, công trình đã mở rộng lên hơn 30 ha, bao gồm khu công viên và các khu chức năng phục vụ công tác lưu trữ, trưng bày và giáo dục kỹ năng. Bảo tàng của công viên hiện đang lưu giữ hơn một triệu tài liệu, hiện vật từ khoảng 7.000 nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó có nhiều tài liệu quý hiếm như bản viết tay nghiên cứu khoa học, dụng cụ nghiên cứu.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, trong bối cảnh Việt Nam còn отстает so với các cường quốc về khoa học công nghệ, việc khơi dậy và nuôi dưỡng tinh thần làm khoa học là vô cùng quan trọng để “thế hệ sau có những người giỏi hơn thế hệ trước”. Ông khẳng định, Việt Nam muốn “hóa rồng hóa hổ”, trở thành một quốc gia phát triển, thu nhập cao thì không có con đường nào khác ngoài việc dựa vào khoa học công nghệ.
Theo kinh nghiệm quốc tế, một trong những yếu tố thúc đẩy tinh thần nghiên cứu khoa học chính là sự vinh danh. Các quốc gia có nền khoa học công nghệ phát triển đều có những nơi vinh danh các nhà khoa học. Sự vinh danh này sẽ khích lệ tinh thần hy sinh cho khoa học của những người đương thời.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng dẫn chứng việc khắc tên các tiến sĩ vào bia đá ở Văn Miếu như một minh chứng cho tinh thần coi trọng nhân tài của người Việt xưa. Ông nhấn mạnh: “Khoa học công nghệ là con người, là cá nhân chứ không phải tập thể. Nếu không khuyến khích được tinh thần của các nhà khoa học, khoa học công nghệ sẽ không bao giờ phát triển được”.
Với mong muốn những công trình vinh danh các nhà khoa học sẽ trường tồn và phát huy ý nghĩa thực sự, Bộ trưởng cho rằng, điều này sẽ khích lệ các thế hệ sau tiếp tục phát huy giá trị, bởi “nếu không có thêm nhiều nhà khoa học, đất nước sẽ yếu đi”. Ông cũng tin rằng, việc này sẽ “làm ấm lòng gia đình của các nhà khoa học khi biết công trình này sẽ tồn tại hàng trăm, hàng nghìn năm”.
Giáo sư Nguyễn Anh Trí đã đề xuất với Bộ Khoa học và Công nghệ một số vấn đề như đồng hành, thúc đẩy công viên trở thành nơi tổ chức các sự kiện khoa học, hội nghị, hội thảo, các đề án về khoa học, di sản văn hóa, trưng bày các thành tựu khoa học; đồng thời hỗ trợ chuyển giao, kết nối khoa học công nghệ về bảo tàng và lưu trữ. Ông cũng nhắc lại tâm nguyện sẵn sàng hiến tặng công trình cho Nhà nước hoặc hợp tác đầu tư từng hạng mục của công viên.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Bộ Khoa học và Công nghệ “sẽ có trách nhiệm” bởi đây là một công trình tốt cho ngành, đặc biệt là cho các nhà khoa học công nghệ trong nước. Bộ sẵn sàng phối hợp với Meddom về các vấn đề như tư liệu, triển lãm, giới thiệu sự kiện và các khoản đầu tư.
Trong sổ lưu bút tại bảo tàng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng viết: “Sự bảo tồn, lan tỏa di sản của nhà khoa học, công nghệ sẽ tạo thành một dòng chảy liên tục của khoa học và công nghệ Việt Nam. Dòng chảy này sẽ hun đúc, tạo ra nhiều hơn các nhà khoa học, công nghệ, để phát triển đất nước và đóng góp cho nhân loại”.
Admin
Nguồn: VnExpress