Ban đầu, chồng tôi không mấy ủng hộ việc sử dụng sản phẩm của một thương hiệu mà anh ít thấy quảng cáo. Tuy nhiên, sau một thời gian trải nghiệm, anh đã hoàn toàn đồng ý với tôi về chất lượng thực tế của sản phẩm.
Niềm tin của tôi vào thương hiệu này đã được xây dựng từ những năm trước, khi tôi tham gia một dự án tư vấn chiến lược CSR (Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp) liên quan đến các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Trong quá trình đó, tôi thực sự ấn tượng với sự đầu tư kỹ lưỡng của họ vào việc giám sát chất lượng, kỹ thuật và bảo hành, nhằm đảm bảo mỗi sản phẩm đến tay người tiêu dùng đều mang lại giá trị thực sự. Điều đáng nói là, thông tin này hầu như không xuất hiện trên các kênh truyền thông đại chúng của họ.
Giữa bối cảnh tràn lan những quảng cáo hào nhoáng, thậm chí thổi phồng về sản phẩm, gây thất vọng cho người tiêu dùng, tôi cảm thấy an ủi khi vẫn còn những doanh nghiệp lựa chọn con đường phát triển bền vững bằng cách tập trung vào chất lượng sản phẩm một cách khiêm nhường.
Khi giảng dạy môn Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, tôi thường khảo sát sinh viên về trải nghiệm của họ với những sản phẩm yêu thích nhưng chất lượng lại không tương xứng, hoặc bị quảng cáo quá mức. Đáng buồn là, khoảng ba phần tư sinh viên từng trải qua cảm giác này. Các em chia sẻ sự hụt hẫng khi những món đồ mua vì sự nổi tiếng của người đại diện thương hiệu hoặc vì “hot trend” trên mạng lại không đáp ứng được kỳ vọng, thậm chí gây hại.
Đây có lẽ cũng là tâm lý chung của nhiều người tiêu dùng hiện nay: sự hoang mang và thất vọng khi chứng kiến những con số đáng báo động về hàng giả, hàng kém chất lượng, được quảng cáo sai sự thật bởi những người nổi tiếng. Vụ việc 100 tấn thực phẩm chức năng và thiết bị y tế giả được sản xuất tại Hà Nội và phân phối rộng rãi, hay hơn 100.000 đơn hàng mỹ phẩm giả được bán qua các sàn thương mại điện tử từ Bắc Giang, và 66.000 gói thuốc diệt cỏ giả được tiêu thụ từ Quảng Ninh là những ví dụ điển hình. Không thể không nhắc đến việc nhiều bếp ăn công nghiệp đã sử dụng hàng trăm tấn gia vị giả của một công ty ở Phú Thọ trong một thời gian dài.
Nhiều người cho rằng đây chỉ là biểu hiện của sự thiếu đạo đức trong kinh doanh. Tuy nhiên, từ góc độ trách nhiệm doanh nghiệp, cần phân biệt rõ ràng: sản xuất và phân phối hàng giả là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, thuộc trách nhiệm pháp lý bắt buộc của doanh nghiệp. Trong khi đó, việc cung cấp sản phẩm đúng chất lượng, đúng cam kết không chỉ là yêu cầu đạo đức mà còn là yếu tố cốt lõi của trách nhiệm kinh tế, nền tảng của hoạt động kinh doanh bền vững.
Theo mô hình kim tự tháp CSR của giáo sư Archie Carroll (1991), doanh nghiệp cần xây dựng bốn tầng trách nhiệm theo thứ tự: Kinh tế – Pháp lý – Đạo đức – Thiện nguyện. Trách nhiệm kinh tế là nền tảng cơ bản, tiếp theo là tuân thủ luật pháp. Trách nhiệm đạo đức đòi hỏi doanh nghiệp hành xử đúng đắn, công bằng, không gây hại cho cộng đồng. Cuối cùng là các hoạt động thiện nguyện, đóng góp cho xã hội.
Trách nhiệm kinh tế là nền tảng quan trọng nhất, là động lực để doanh nghiệp ra đời, tham gia thị trường, tạo việc làm, cung cấp sản phẩm và thu lợi nhuận. Để đảm bảo các mục tiêu kinh tế đi đôi với trách nhiệm, cần có những quy chuẩn rõ ràng: sản phẩm phải đảm bảo chất lượng, việc làm phải thỏa đáng cho người lao động và lợi nhuận phải hợp lý, hợp lệ. Nếu sản phẩm không đạt chất lượng hoặc thông tin sai lệch, doanh nghiệp đã vi phạm ngay từ nền móng trách nhiệm kinh tế. Ví dụ, một loại kem chống nắng chỉ có chỉ số SPF 2.4 nhưng lại được quảng cáo là SPF 50, hoặc hành vi gian dối của kẹo Kera là những trường hợp tạo lợi nhuận từ sự thiếu minh bạch, không mang lại giá trị thực cho khách hàng.
Khi doanh nghiệp làm tổn hại đến lòng tin của thị trường, họ không chỉ vi phạm đạo đức mà còn ảnh hưởng đến người lao động, nhà đầu tư, khách hàng và các doanh nghiệp làm ăn chân chính khác. Trách nhiệm kinh tế không chỉ là điểm khởi đầu mà còn là điều kiện tiên quyết để các tầng trách nhiệm khác có thể được xây dựng.
Doanh nghiệp có trách nhiệm cần xây dựng chiến lược để đáp ứng từng tầng của mô hình CSR. Tuy nhiên, một hiểu lầm phổ biến là đánh đồng việc làm từ thiện với tiêu chuẩn đạo đức, dẫn đến suy nghĩ sai lệch rằng doanh nghiệp làm từ thiện là doanh nghiệp có đạo đức và sẽ bán được nhiều hàng hơn. Cách hiểu này tạo điều kiện cho những doanh nghiệp chỉ tập trung đánh bóng tên tuổi bằng các hoạt động từ thiện mà bỏ qua trách nhiệm kinh tế, tuân thủ pháp luật và đạo đức kinh doanh.
Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân khẳng định vai trò của doanh nhân là chiến sĩ trên mặt trận kinh tế. Tuy nhiên, trong quá trình thi đua làm giàu để phát triển đất nước, cần tránh nhầm lẫn giữa mục tiêu bán được hàng, thu được lợi nhuận bằng mọi giá với con đường phát triển bền vững.
Thời gian gần đây, các cơ quan quản lý đã thể hiện sự quyết liệt trong việc xử lý các vi phạm. Nhiều vụ việc đã bị xử lý hình sự, sản phẩm bị thu hồi và doanh nghiệp bị công khai danh tính. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy nhà nước đang nỗ lực rà soát thị trường, tạo ra một sân chơi lành mạnh hơn và củng cố niềm tin của người tiêu dùng. Doanh nghiệp cần lựa chọn con đường phát triển bền vững, kiên định với việc kinh doanh có trách nhiệm, thay vì chạy theo lợi nhuận nhất thời.
Doanh nghiệp tử tế không cần quá nhiều chiêu trò, mà cần kiên trì làm đúng, bắt đầu bằng sự trung thực về sản phẩm và tôn trọng khách hàng. Đó chính là cam kết chân thành nhất để đi đường dài trong phong trào thi đua làm giàu cùng đất nước.
Admin
Nguồn: VnExpress
