Trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang bùng phát mạnh trên cả nước, với hơn 32.000 ca mắc và 5 trường hợp tử vong được ghi nhận, BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, đã đưa ra cảnh báo về những nhóm đối tượng có nguy cơ cao gặp biến chứng nặng khi mắc bệnh. Theo bác sĩ, việc nhập viện muộn do không nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh là một trong những nguyên nhân khiến việc điều trị trở nên khó khăn, đặc biệt khi bệnh nhân đã rơi vào tình trạng sốc, suy hô hấp hoặc rối loạn đông máu.
Bác sĩ Chính phân loại các nhóm đối tượng nguy cơ cao bao gồm:
**Trẻ dưới 5 tuổi:** Triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ thường không điển hình, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh như sốt phát ban, cúm hoặc tay chân miệng. Trẻ cũng chưa có khả năng diễn tả chính xác các triệu chứng như đau đầu, mỏi cơ. Do hệ miễn dịch còn non yếu, trẻ em dễ trở nặng nhanh chóng khi mắc sốt xuất huyết. Quá trình virus Dengue gây cô đặc máu và sốc sốt xuất huyết ở trẻ diễn ra nhanh hơn so với người lớn, có thể dẫn đến suy đa tạng, xuất huyết nặng và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các biến chứng khác có thể gặp ở trẻ bao gồm suy gan, suy thận, viêm não, viêm cơ tim và tràn dịch màng phổi.
**Phụ nữ mang thai:** Sốt xuất huyết có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến cả mẹ và thai nhi. Trong thai kỳ, hệ miễn dịch của người mẹ suy yếu để hỗ trợ quá trình phát triển của thai nhi, đồng thời có những thay đổi về nội tiết và huyết động. Điều này khiến thai phụ dễ bị thoát huyết tương và rối loạn đông máu hơn khi mắc sốt xuất huyết. Việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn do hạn chế sử dụng thuốc, đặc biệt trong các trường hợp nặng. Sốt xuất huyết ở thai phụ làm tăng nguy cơ chảy máu khó cầm, đặc biệt trong quá trình chuyển dạ, dẫn đến băng huyết, tiền sản giật và các biến chứng sản khoa nguy hiểm khác. Nếu mắc bệnh trong ba tháng đầu thai kỳ, thai nhi có nguy cơ bị dị tật, sinh non, nhẹ cân hoặc suy thai. Nguy hiểm hơn, nếu người mẹ mắc sốt xuất huyết vào những tháng cuối thai kỳ, virus có thể lây truyền sang con, gây nhiễm virus Dengue ở trẻ sơ sinh, làm tăng nguy cơ tử vong.
**Người có bệnh lý nền:** Những người mắc các bệnh như hen suyễn, tim mạch, cao huyết áp, béo phì, suy thận, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), đái tháo đường hoặc HIV thường có hệ miễn dịch suy yếu. Chức năng hoạt động của tim, gan, thận ở những bệnh nhân này cũng kém hiệu quả, khiến họ khó chống lại sự tấn công của virus sốt xuất huyết. Việc điều trị sốt xuất huyết đồng thời với việc kiểm soát các bệnh nền cũng trở nên phức tạp hơn. Ví dụ, ở người thừa cân hoặc béo phì, việc cân đối lượng dịch cần bù cho bệnh nhân trở nên khó khăn hơn. Hệ hô hấp và thành mạch của người béo phì cũng yếu hơn bình thường, khiến họ dễ gặp các biến chứng như suy hô hấp, thoát huyết tương gây sốc sốt xuất huyết nghiêm trọng. Ở những bệnh nhân suy thận hoặc dùng thận ghép, việc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có thể khiến virus gây tổn thương nặng cho các cơ quan nội tạng.
**Người cao tuổi:** Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng người cao tuổi có nguy cơ gặp biến chứng nặng và tử vong cao hơn, đồng thời thời gian nằm viện cũng kéo dài hơn so với các nhóm tuổi khác. Các biến chứng thường gặp ở người cao tuổi mắc sốt xuất huyết bao gồm tổn thương thận cấp, viêm gan nặng, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi và suy hô hấp cấp. Ngoài ra, các triệu chứng như sốt, đau mỏi cơ, mệt mỏi, lừ đừ và chán ăn thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các dấu hiệu suy yếu do tuổi già, dẫn đến việc nhập viện muộn khi bệnh đã tiến triển đến giai đoạn sốc.
Để phòng ngừa sốt xuất huyết, Bộ Y tế khuyến cáo người dân nên chủ động thực hiện các biện pháp kiểm soát và tiêu diệt muỗi trung gian truyền bệnh. Mỗi gia đình nên dành ít nhất 10 phút mỗi tuần để kiểm tra và loại bỏ các ổ chứa bọ gậy trong các vật dụng chứa nước sinh hoạt. Bể nước và các dụng cụ chứa nước nên được thau rửa, đậy kín để ngăn muỗi đẻ trứng. Bể cảnh nên thả cá để tiêu diệt bọ gậy, thay nước lọ hoa thường xuyên. Mọi người nên ngủ màn cả ban ngày, mặc quần áo dài, sử dụng kem xua muỗi, đèn hoặc vợt điện. Khi có các dấu hiệu sốt từ hai ngày trở lên, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán bệnh kịp thời. Trong quá trình điều trị, gia đình và bệnh nhân cần theo dõi các dấu hiệu như mệt lả, chảy máu cam, chảy máu chân răng, tay chân lạnh, tụt huyết áp để nhập viện kịp thời.
Hiện nay, vaccine phòng sốt xuất huyết đã có sẵn và được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh. Vaccine giúp phòng ngừa cả bốn type huyết thanh virus gây bệnh (Den-1, Den-2, Den-3 và Den-4), với hiệu quả bảo vệ hơn 80% và giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%. Vaccine được chỉ định cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn, với lịch tiêm gồm hai liều cách nhau ba tháng. Bác sĩ Chính khuyến cáo những người đã từng mắc sốt xuất huyết vẫn nên tiêm vaccine để ngăn ngừa tái nhiễm với các chủng virus khác, từ đó giảm nguy cơ bệnh nặng. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước khi mang thai, tốt nhất là ba tháng hoặc tối thiểu một tháng.
Admin
Nguồn: VnExpress
