Câu chuyện của Minh Anh và Tuấn, hai bạn trẻ ở TP.HCM và Hà Nội, là hồi chuông cảnh báo về sự trẻ hóa của bệnh tiểu đường type 2 tại Việt Nam. Thói quen ăn uống thiếu lành mạnh và lối sống ít vận động đã khiến họ mắc bệnh ở độ tuổi mà trước đây, căn bệnh này thường chỉ gặp ở người lớn tuổi.
Minh Anh, 25 tuổi, nhân viên spa tại TP.HCM, có sở thích đặc biệt với trà sữa, gà rán và các món ăn vặt giàu đường, chất béo. Mỗi ngày, cô thường xuyên nạp vào cơ thể một lượng lớn đường từ trà sữa và bánh ngọt. Cuối tuần, cô lại cùng bạn bè tụ tập ăn đồ ăn nhanh. Với suy nghĩ còn trẻ và khỏe mạnh, Minh Anh không mấy để tâm đến những tác động tiêu cực của thói quen này.
Chỉ trong vòng một năm, cân nặng của Minh Anh đã tăng từ 52 kg lên 68 kg. Cô bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, khát nước liên tục, đi tiểu nhiều và đôi khi bị mờ mắt. Ban đầu, Minh Anh cho rằng đây chỉ là dấu hiệu của căng thẳng do công việc. Tuy nhiên, đến tháng 3 vừa qua, sau khi đi khám tại Bệnh viện Y dược TP.HCM, cô bàng hoàng khi biết mình đã mắc tiểu đường type 2 với chỉ số đường huyết lên đến 11 mmol/L, vượt xa mức bình thường (4-6 mmol/L).
Tương tự, Tuấn, 22 tuổi, đã phải đối mặt với tình trạng béo phì từ nhỏ và chưa từng thành công trong việc giảm cân. Khi nhận thấy cơ thể mệt mỏi, thường xuyên khát nước và đi tiểu nhiều, anh đã đến khám tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương và cũng nhận được chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2. Các bác sĩ cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng của Tuấn là do thể trạng béo phì, chế độ ăn uống giàu glucid, chất béo và ít vận động.
Trên thế giới, sự xuất hiện của bệnh tiểu đường type 2 ở người trẻ không còn là hiện tượng hiếm gặp. Nếu như vào những năm 1990, giới chuyên môn cho rằng tiểu đường không xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên, thì đến năm 2002, một báo cáo tại Anh đã ghi nhận 4 trẻ béo phì da trắng mắc bệnh này. Sau đó, nhiều quốc gia khác như Canada, Australia, Nhật Bản cũng báo cáo các trường hợp tương tự. Tại Mỹ, tỷ lệ thanh thiếu niên từ 10 đến 19 tuổi mắc đái tháo đường type 2 đã tăng đáng kể từ năm 2002 đến 2003.
Tại Việt Nam, số lượng người mắc bệnh tiểu đường đã tăng gấp ba lần từ năm 2000, với khoảng 7 triệu người mắc bệnh và tỷ lệ tiền đái tháo đường là 17,8%. Đáng lo ngại, có đến 50% trường hợp không được chẩn đoán do thiếu kiến thức hoặc chủ quan.
PGS.TS Trần Ngọc Lương, Nguyên Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương, cho biết thói quen ăn đồ ăn nhanh, uống trà sữa, lối sống ít vận động và ô nhiễm môi trường là những yếu tố khiến giới trẻ dễ bị tích tụ mỡ và béo phì. Ngoài ra, việc sử dụng các chất kích thích, ăn uống thiếu điều độ cũng góp phần gây ra tình trạng kháng insulin và rối loạn chuyển hóa, dẫn đến bệnh tiểu đường.
Khi cơ thể mới phát béo, sự đề kháng hormone tăng lên làm giảm hiệu quả của hormone nội tiết. Để bù đắp, tuyến tụy phải hoạt động liên tục, dẫn đến suy giảm chức năng tiết hormone và không đủ để duy trì chuyển hóa đường trong máu, gây ra tiểu đường type 2 ở người trẻ.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí của Hiệp hội châu Âu về nghiên cứu Bệnh tiểu đường (EASD) cho thấy người thừa cân có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khoảng 2,4 lần so với người có cân nặng bình thường.
Đái tháo đường là một bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn, gây ra các triệu chứng như khát, đói, tiểu nhiều, sụt cân, ngứa hoặc tê tay chân, dễ bị nhiễm trùng, vết thương chậm lành, nhìn mờ và da sẫm màu.
PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bích Đào, Chủ tịch Hội Đái tháo đường và Nội tiết TP.HCM, nhấn mạnh rằng biến chứng nguy hiểm của bệnh là điều đáng sợ nhất. Đường huyết tăng cao nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến suy thận giai đoạn cuối, đột quỵ, suy tim, nhồi máu cơ tim và mù lòa.
Theo một nghiên cứu, thời gian trung bình từ khi phát hiện đái tháo đường đến khi xuất hiện biến chứng là khoảng 3-5,2 năm. Trong đó, bệnh thận mạn thường là biến chứng xuất hiện sớm nhất. Hơn 55% người Việt mắc đái tháo đường gặp biến chứng, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
BS.CK1 Trần Thị Kim Thanh, Trưởng khoa Tim mạch IV – Khoa Nội tim mạch – Chuyển hóa, Bệnh viện Tim Tâm Đức, cho biết người bệnh đái tháo đường có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống, bao gồm ăn uống lành mạnh, tập thể dục hàng ngày và giảm cân. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hạ đường huyết hoặc tiêm insulin để kiểm soát bệnh.
Điều quan trọng nhất trong điều trị đái tháo đường là kiểm soát chỉ số đường huyết ở mức an toàn. Thực tế cho thấy, nhiều bệnh nhân phát hiện bệnh ở độ tuổi 24-25, nhưng vẫn có thể sống khỏe mạnh và làm việc bình thường nếu tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, giảm cân và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Sau cú sốc ban đầu, Minh Anh đã quyết tâm thay đổi lối sống. Cô nhận ra rằng chế độ ăn uống thiếu lành mạnh là nguyên nhân chính gây ra tình trạng kháng insulin. Với sự hỗ trợ của bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng, cô bắt đầu hành trình lấy lại sức khỏe bằng cách ăn uống và tập luyện khoa học.
Theo Hiệp hội Tiểu đường Mỹ (ADA), giảm 5% lượng mỡ trong cơ thể nhờ thay đổi lối sống có thể giúp đẩy lùi bệnh tiểu đường. Minh Anh không chỉ kiểm soát được bệnh mà còn trở thành nguồn cảm hứng cho những người xung quanh.
Tuấn cũng được bác sĩ hướng dẫn kết hợp uống thuốc với giảm cân, điều chỉnh chế độ ăn uống và tránh căng thẳng. Nhờ đó, anh đã kiểm soát được cân nặng và cảm thấy cơ thể nhẹ nhàng, thoải mái hơn. Anh trở nên khỏe mạnh, tự tin và biết cách chăm sóc sức khỏe bản thân hơn.
Câu chuyện của Minh Anh và Tuấn cho thấy rằng, bệnh tiểu đường type 2 không còn là căn bệnh của riêng người lớn tuổi. Việc thay đổi lối sống và chủ động chăm sóc sức khỏe là chìa khóa để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả.
Admin
Nguồn: VnExpress
