Bài học xây trạm sạc xe điện từ các nước cho Việt Nam

Hà Nội đang xem xét dự thảo nghị quyết quan trọng về việc chuyển đổi sang phương tiện xanh, đặc biệt là xe điện, đồng thời phát triển một mạng lưới trạm sạc rộng khắp thành phố. Một trong những ưu tiên hàng đầu là nhanh chóng quy hoạch và xây dựng hệ thống trạm sạc, phục vụ cả xe máy điện và ô tô điện.

Tuy nhiên, theo báo cáo từ Sở Xây dựng Hà Nội, việc quy hoạch hệ thống trạm sạc đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt khi nhu cầu sử dụng xe điện dự kiến tăng mạnh trong năm tới. Các quy định hiện hành còn thiếu các tiêu chuẩn chung cho trạm sạc, gây khó khăn cho việc sử dụng chung trạm sạc giữa các nhà sản xuất và cung ứng xe điện khác nhau.

Một vấn đề khác là Hà Nội chưa có quy hoạch tổng thể về mạng lưới điện và hạ tầng trạm sạc. Điều này đòi hỏi việc khảo sát, tính toán chi tiết về công suất nguồn và hạ tầng phù hợp. Hơn nữa, việc xã hội hóa đầu tư vào hạ tầng sạc vẫn còn nhiều vướng mắc do thiếu khung pháp lý về quản lý, vận hành và giá dịch vụ sạc.

Để giải quyết những thách thức này, các chuyên gia đề xuất Việt Nam nên tham khảo kinh nghiệm từ các thành phố lớn ở Trung Quốc, nơi có hơn 400 triệu xe máy điện đang lưu hành.

Mô hình trạm sạc xe máy điện ở Trung Quốc nổi bật với mạng lưới phân tán, quy mô nhỏ nhưng mật độ dày đặc. Các trạm thường có từ 6 đến 20 cổng sạc, được đặt tại các vị trí thuận tiện như tầng hầm chung cư, ki-ốt ven đường, bãi đỗ xe công cộng, gần siêu thị, trạm xe buýt hoặc trong các khu dân cư đông đúc.

Với diện tích nhỏ, dưới 5 m2 mỗi trạm, chi phí đầu tư thấp, chỉ khoảng vài chục triệu đồng Việt Nam, nhưng chúng có thể phục vụ một lượng lớn xe máy điện mỗi ngày. Sự linh hoạt này đặc biệt hữu ích cho người dân đô thị, đặc biệt là những người làm dịch vụ giao hàng hoặc lái xe công nghệ, những người thường xuyên cần sạc hoặc đổi pin nhanh chóng.

Về mặt công nghệ, hầu hết các trạm đều tích hợp ứng dụng điều khiển từ xa qua điện thoại thông minh. Người dùng có thể dễ dàng tìm trạm gần nhất, chọn thời gian sạc, theo dõi điện năng tiêu thụ, dung lượng pin và thanh toán điện tử qua các ứng dụng như WeChat hoặc Alipay. Ngoài ra, các trạm còn có khả năng quản lý phụ tải theo thời gian thực, ưu tiên sạc vào giờ thấp điểm để giảm áp lực cho lưới điện, giúp trạm hoạt động hiệu quả, bền vững và tiết kiệm chi phí.

Trạm đổi pin xe máy điện tại Trung Quốc. Ảnh: Gogoro
Đổi pin xe máy điện ở Trung Quốc (Ảnh: Gogoro). Ảnh: Internet

Để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, Trung Quốc đã cấm sạc xe điện trong hành lang và lối thoát hiểm. Các trạm sạc công cộng bắt buộc phải trang bị cảm biến nhiệt, hệ thống tự ngắt dòng điện và kết nối giám sát từ xa với cơ quan phòng cháy chữa cháy địa phương.

Hệ thống trạm sạc trong khu dân cư tại Trung Quốc. Ảnh: Electrek.co
Trạm sạc xe điện khu dân cư Trung Quốc (Ảnh: Electrek). Ảnh: Internet

Bên cạnh hình thức sạc truyền thống, nhiều thành phố lớn ở Trung Quốc đã đẩy mạnh phát triển các trạm đổi pin, với thời gian thay pin chỉ mất 1-2 phút. Các công ty sản xuất xe điện lớn đã thống nhất sử dụng hệ thống pin tiêu chuẩn 48V hoặc 60V, cho phép hoán đổi pin linh hoạt giữa nhiều hãng xe khác nhau.

Việc đồng bộ hóa pin và giao thức kết nối tạo ra một mạng lưới đổi pin thống nhất, phục vụ nhiều loại xe khác nhau. Đây là một bước đi chiến lược giúp tiết kiệm thời gian, giảm tải cho lưới điện trong giờ cao điểm và kéo dài tuổi thọ pin nhờ hệ thống kiểm soát tập trung.

Ngoài Trung Quốc, Việt Nam cũng có thể học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia châu Á khác trong việc phát triển hệ thống trạm sạc xe máy điện. Hàn Quốc tích hợp trạm sạc vào hệ sinh thái đô thị thông minh. Chính quyền Seoul và Busan khuyến khích các dự án trạm sạc di động, đặt trạm sạc xe điện cùng với bãi xe đạp, trạm tàu điện ngầm hoặc điểm dừng xe buýt, giúp người dân có thể sạc xe trong khi chuyển tuyến giao thông, tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa không gian.

Indonesia và Ấn Độ, với điều kiện kinh tế và hệ thống giao thông tương đồng với Việt Nam, cũng là những ví dụ đáng tham khảo. Chính phủ các nước này đang hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp tư nhân để phát triển trạm sạc xe máy điện. Tại Ấn Độ, các công ty được hỗ trợ đất công và miễn thuế nhập khẩu thiết bị sạc, đổi lại cam kết triển khai trạm ở các khu vực có thu nhập thấp.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *