Sàn giao dịch carbon Việt Nam: Thử nghiệm cuối 2025

Tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 diễn ra ngày 18/7, Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết Việt Nam đang gấp rút hoàn thiện hành lang pháp lý và hạ tầng cho sàn giao dịch tín chỉ carbon, dự kiến vận hành thử nghiệm vào cuối năm nay.

Theo ông Quang, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng dự thảo Nghị định về sàn giao dịch tín chỉ carbon trong nước. Sàn này sẽ hoạt động tương tự như sàn chứng khoán, với hai loại hàng hóa chính là hạn ngạch phát thải và tín chỉ carbon. Song song đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang xây dựng dự thảo Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon, dự kiến trình Chính phủ trong năm nay.

Tín chỉ carbon là một loại chứng chỉ có thể giao dịch, cho phép người sở hữu phát thải một tấn CO2 hoặc các loại khí thải nhà kính tương đương.

Ông Lê Quang Linh, cố vấn tại công ty tài chính carbon Giant Bard, nhận định Việt Nam có tiềm năng lớn trong việc tạo ra tín chỉ carbon thông qua việc khai thác các nguồn tài nguyên sẵn có. Các giải pháp tiềm năng bao gồm sản xuất than sinh học (biochar) từ phế phẩm nông nghiệp, thu hồi biogas phát điện từ chăn nuôi, và đốt rác phát điện. Ví dụ, việc sử dụng biochar có thể giảm 10-12% lượng phát thải carbon từ quá trình chuyển đổi chất thải thành năng lượng, đồng thời lưu trữ carbon lâu dài trong đất. Việt Nam đã triển khai một số dự án thí điểm và nghiên cứu cấp quốc gia về ứng dụng của biochar.

Tuy nhiên, các cơ quan quản lý cũng cảnh báo rằng việc giao dịch tín chỉ carbon quốc tế một cách không kiểm soát có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt tín chỉ trong nước, gây khó khăn cho Việt Nam trong việc đạt được các cam kết giảm phát thải.

Lãnh đạo Cục Biến đổi khí hậu giải thích rằng các giao dịch quốc tế sẽ được điều chỉnh tương ứng, tức là đóng góp vào cam kết quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam sẽ bị trừ và tính vào quốc gia khác. Do đó, việc quản lý chặt chẽ các giao dịch này là rất quan trọng để đảm bảo Việt Nam có thể thực hiện các cam kết của mình.

TS Nguyễn Tuấn Quang, Phó cục trưởng Biến đổi khí hậu tại sự kiện. Ảnh: The Leader
TS Nguyễn Tuấn Quang về biến đổi khí hậu (Ảnh: The Leader). Ảnh: Internet

Ở cấp độ doanh nghiệp, các hãng hàng không trong nước cần 2,3 triệu tín chỉ carbon trong vòng 5 tháng tới để đáp ứng các thỏa thuận giảm thải theo CORSIA (Chương trình bù đắp và giảm thiểu phát thải carbon trong hàng không quốc tế). Các doanh nghiệp vận tải biển cũng cần giảm phát thải theo các thỏa thuận hàng hải quốc tế của Liên Hợp Quốc.

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của châu Âu cũng đặt ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam. Nếu Việt Nam không có cơ chế định giá carbon và tín chỉ để bù trừ, các doanh nghiệp không có biện pháp giảm thải sẽ phải đối mặt với việc nộp phí carbon lên tới 20-35% giá trị hàng hóa, hoặc phải mua tín chỉ bù trừ với giá cao từ nước ngoài.

Bà Betty Palard, Phó chủ tịch Ủy ban tăng trưởng xanh của Eurocham, khuyến nghị các đơn vị tạo tín chỉ carbon nên ưu tiên phục vụ nhu cầu trong nước, dự kiến sẽ tăng mạnh từ năm 2026, thay vì tập trung vào giao dịch quốc tế.

Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam đã phát hành hơn 22 triệu tín chỉ carbon từ năm 2003, thông qua xác nhận của các tổ chức quốc tế như Verra và Gold Standard. Đáng chú ý, hơn một nửa số này được phát hành chỉ trong năm ngoái. Ngoài ra, thông qua Cơ chế phát triển sạch (CDM), Việt Nam đã được xác nhận và trao đổi hơn 40 triệu tín chỉ.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *