Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã lên tiếng chỉ trích việc Thẩm phán Tòa án Tối cao Brazil Alexandre de Moraes ra lệnh khám xét nhà của cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, gọi đây là một “cuộc săn phù thủy”. Ông Rubio cho rằng hành động này không chỉ vi phạm quyền của người dân Brazil mà còn vượt ra ngoài biên giới, “nhắm vào người Mỹ”.
Để đáp lại, ông Rubio đã yêu cầu “thu hồi ngay lập tức thị thực của ông Moraes và các cộng sự của ông tại tòa án, cũng như các thành viên gia đình trực hệ của họ”, đồng nghĩa với việc những người này sẽ không được phép nhập cảnh vào Mỹ. Theo Đạo luật Di trú và Quốc tịch của Mỹ, Ngoại trưởng có quyền từ chối nhập cảnh đối với những cá nhân “có khả năng gây ra hậu quả nghiêm trọng về chính sách đối ngoại”.
Tờ O Globo của Brazil đưa tin rằng tổng cộng có 7 thẩm phán Tòa án Tối cao Brazil bị cấm nhập cảnh vào Mỹ. Các thẩm phán không bị ảnh hưởng bao gồm Andre Mendonca, Nunes Marques (hai người được bổ nhiệm dưới thời chính quyền Bolsonaro) và thẩm phán Luiz Fux. Hiện tại, Tòa án Tối cao Brazil chưa đưa ra phản hồi chính thức về động thái này của Mỹ.
Trước đó, phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly cũng nhận định rằng “ông Bolsonaro và những người ủng hộ ông đang bị tấn công bởi một hệ thống tòa án bị vũ khí hóa”.
Động thái ngoại giao chưa từng có này diễn ra sau nhiều tháng căng thẳng leo thang giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump và các cơ quan tư pháp Brazil liên quan đến vụ truy tố cựu Tổng thống Bolsonaro.
Cảnh sát liên bang Brazil đã khám xét nhà của ông Bolsonaro vào ngày 18/7 và yêu cầu ông đeo thiết bị giám sát ở cổ chân theo lệnh của thẩm phán Moraes. Lệnh này cũng cấm ông Bolsonaro liên lạc với các quan chức nước ngoài, sử dụng mạng xã hội hoặc tiếp cận các đại sứ quán. Ngoài ra, ông Bolsonaro bị cấm liên lạc với các đồng minh chủ chốt, bao gồm cả con trai ông, nghị sĩ Eduardo, người đã vận động hành lang để Mỹ giúp đỡ cha mình trong vụ án cựu tổng thống bị cáo buộc âm mưu đảo chính.
Thẩm phán Moraes ban hành lệnh khám xét và các biện pháp hạn chế trên với lý do ông Bolsonaro “có khả năng rõ ràng” sẽ rời khỏi đất nước. Theo thẩm phán Moraes, cựu tổng thống đã nhờ một “nguyên thủ quốc gia nước ngoài” can thiệp vào hệ thống tòa án Brazil, mà ông cho là hành động tấn công vào chủ quyền quốc gia.
Ông Bolsonaro sau đó tuyên bố rằng ông chưa bao giờ có ý định rời khỏi Brazil và cáo buộc động thái mới nhất của tòa án là nhằm mục đích “làm nhục” ông. Hội đồng gồm 5 thẩm phán của Tòa án Tối cao sau đó đã xem xét lại lệnh của ông Moraes và giữ nguyên quyết định.
Ông Bolsonaro, người giữ chức tổng thống Brazil từ năm 2019 đến 2022, đang bị Tòa án Tối cao xét xử với cáo buộc âm mưu đảo chính nhằm ngăn cản lãnh đạo đương nhiệm Luiz Inacio Lula da Silva lên nắm quyền vào năm 2023. Ông Bolsonaro bác bỏ cáo buộc này và gọi đây là hành động đàn áp chính trị.
Trong những tuần gần đây, Tổng thống Trump đã gây áp lực buộc Brazil dừng các hành động pháp lý chống lại cựu Tổng thống Bolsonaro, cho rằng đồng minh cũ của mình là nạn nhân của “cuộc săn phù thủy”. Trong bức thư công bố quyết định áp thuế 50% đối với hàng hóa Brazil, ông Trump đã mở đầu bằng lời chỉ trích phiên tòa xét xử ông Bolsonaro.
Ông Trump đã chia sẻ bức thư gửi cho cựu lãnh đạo Brazil lên mạng xã hội Truth Social vào ngày 17/7, trong đó ông nói rằng ông Bolsonaro đang bị “một hệ thống bất công” đối xử tàn tệ và kêu gọi chấm dứt phiên tòa ngay lập tức.
Reuters nhận định rằng động thái mới nhất của tòa án củng cố thêm quan điểm rằng chiến thuật của ông Trump đang phản tác dụng, khiến cho ông Bolsonaro gặp thêm rắc rối và giúp chính phủ hiện tại ở Brazil thu hút thêm sự ủng hộ.
Admin
Nguồn: VnExpress
