Môi trường văn phòng tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan mầm bệnh do mật độ người tập trung cao và việc sử dụng chung các thiết bị, không gian. Bác sĩ Tống Thị Ngọc Cầm, Quản lý Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, lưu ý rằng nhiều người mắc bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng vẫn đi làm, vô tình trở thành nguồn lây nhiễm trong văn phòng. Dưới đây là những tác nhân lây bệnh thường gặp và cách phòng ngừa.
**Máy lạnh và hệ thống điều hòa trung tâm:**
Trong môi trường kín sử dụng máy lạnh hoặc điều hòa trung tâm, các giọt bắn chứa virus có thể lan truyền rất xa. Nghiên cứu cho thấy giọt bắn chứa virus cúm có thể văng xa hơn 1,2 mét khi ho. Đặc biệt, sởi là một trong những bệnh có khả năng lây lan mạnh nhất, có thể khiến 90% người chưa tiêm chủng bị nhiễm bệnh chỉ sau một lần tiếp xúc trong cùng không gian.
**Nhà vệ sinh:**
Nhà vệ sinh là nơi ẩm ướt, kín gió và có nhiều vật dụng dùng chung như vòi nước, nút xả bồn cầu, bệ rửa tay. Đây là môi trường thuận lợi cho sự lây lan của nhiều loại virus và vi khuẩn như norovirus, rotavirus (gây tiêu chảy), E. coli, Salmonella (vi khuẩn đường ruột), vi khuẩn gây nấm da, nhiễm trùng tiết niệu, và virus HPV. Việc chạm vào các bề mặt nhiễm virus rồi đưa tay lên vùng kín hoặc niêm mạc (miệng, mắt, da trầy xước) có thể dẫn đến nhiễm bệnh.
**Thang máy:**
Diện tích nhỏ và không gian kín của thang máy khiến không khí ít lưu thông. Khi một người ho hoặc hắt hơi, các giọt bắn chứa virus hoặc vi khuẩn sẽ lơ lửng trong không khí trong nhiều phút. Ví dụ, các hạt aerosol chứa virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại trong thang máy tới 15 phút nếu không có thông gió tốt. Nút bấm thang máy là một trong những bề mặt chứa nhiều mầm bệnh nhất. Một nghiên cứu của Đại học Arizona (Mỹ) cho thấy nút bấm thang máy có tỷ lệ nhiễm vi khuẩn cao gấp 40 lần so với bồn cầu công cộng. Các tác nhân gây bệnh như virus cúm, norovirus, tụ cầu vàng, E. coli có thể tồn tại trên bề mặt nút bấm trong nhiều giờ và dễ dàng lây lan qua tiếp xúc.
**Thiết bị công nghệ:**
Các thiết bị văn phòng dùng chung như máy in, photocopy, điện thoại bàn, màn hình cảm ứng, tivi thường không được vệ sinh hàng ngày do yêu cầu đặc thù. Điều này tạo điều kiện cho mầm bệnh tích tụ và lây lan. Nếu người mang mầm bệnh chạm vào thiết bị, người dùng sau đó có thể bị lây nhiễm nếu chạm vào cùng bề mặt rồi đưa tay lên mắt, mũi hoặc miệng.
**Phòng ăn tập thể:**
Việc dùng chung ly uống nước, chén đũa, bình trà có thể làm lây lan virus và vi khuẩn gây bệnh đường tiêu hóa như viêm gan A hoặc các bệnh lây qua đường nước bọt như cúm, não mô cầu, thủy đậu. Tủ lạnh văn phòng thường chứa thức ăn để lâu ngày, không được phân loại, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Sử dụng thực phẩm ô nhiễm hoặc hâm nóng không kỹ có thể gây ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy, nôn ói.
**Các biện pháp phòng ngừa:**
Để phòng ngừa lây nhiễm trong môi trường văn phòng, bác sĩ Cầm khuyến cáo nhân viên nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi chạm vào các bề mặt như tay nắm cửa, nút bấm thang máy, máy in, thiết bị dùng chung. Các thiết bị và bề mặt công cộng cần được lau chùi, khử khuẩn thường xuyên.
Ngoài ra, cần đảm bảo không gian làm việc thông thoáng, thông gió tốt để tăng cường lưu thông không khí. Mỗi người nên sử dụng riêng đồ dùng cá nhân như ly uống nước, chén đũa, hộp đựng thực phẩm, hạn chế dùng chung thìa, đũa, khăn lau hoặc bình nước.
Bên cạnh đó, tiêm vaccine là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả đối với một số bệnh truyền nhiễm. Vaccine cúm nên được tiêm nhắc lại hàng năm để cập nhật các chủng cúm mới nhất theo khuyến cáo của WHO. Nhân viên văn phòng cũng có thể tiêm vaccine phế cầu 13 (Prevenar 13), phế cầu 15 (Vaxneuvance), phế cầu 20 (Prevenar 20) và phế cầu 23 (Pneumovax 23) với số mũi tiêm và phác đồ khác nhau. Vaccine phòng sởi có thể tiêm từ 6 tháng tuổi; người lớn không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng cần tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng.
Các bệnh lây qua đường hô hấp như não mô cầu, ho gà, bạch hầu, Hib, thủy đậu cũng có thể phòng ngừa bằng vaccine. Việc tiêm chủng sớm giúp tạo kháng thể bảo vệ cơ thể, ngăn ngừa bệnh trở nặng.
Khi có các dấu hiệu bất thường như sốt, ho, đau họng, tiêu chảy hoặc mệt mỏi kéo dài, nên đi khám và điều trị dứt điểm. Việc đi làm khi đang mang mầm bệnh không chỉ khiến bệnh trở nặng mà còn gây nguy cơ lây nhiễm cho cả văn phòng.
Admin
Nguồn: VnExpress
