Tại tọa đàm “Chuyển đổi xe xăng sang xe điện: Để không ai bị bỏ lại phía sau” do báo Tiền Phong tổ chức ngày 21/7, các chuyên gia đã thảo luận về tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội và những thách thức, cơ hội trong việc chuyển đổi sang xe điện.
Bà Nguyễn Hoàng Ánh, quyền Trưởng phòng Quản lý chất lượng môi trường, Cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết Hà Nội đã trải qua 47 ngày chất lượng không khí ở mức rất xấu trong ba tháng cuối năm 2024, với chỉ số AQI có thời điểm lên tới 246. Hoạt động giao thông được xác định là một trong năm nguồn phát thải chính gây ô nhiễm không khí ở thủ đô.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, khí thải từ phương tiện giao thông chỉ chiếm khoảng 12% tổng ô nhiễm, trong khi bụi từ hoạt động giao thông chiếm 23%. Bà Ánh nhấn mạnh rằng nguồn bụi lớn nhất (khoảng 29%) đến từ hoạt động công nghiệp, xây dựng (17-18%) và đốt rơm rạ, lốp xe (15-16%).

Đại diện Cục Môi trường cũng chỉ ra rằng, ô nhiễm không khí ở Hà Nội thường nghiêm trọng hơn TP HCM do sự kết hợp của khí thải giao thông với điều kiện thời tiết. Trước đây, ô nhiễm thường tập trung vào khung giờ 6-8h, nhưng gần đây lại kéo dài đến 9-12h.
Một báo cáo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới năm 2023 về “Không khí sạch cho Hà Nội” cho thấy, một phần ba bụi PM 2.5 (thành phần chính gây ô nhiễm) bắt nguồn từ Hà Nội, phần còn lại từ các khu vực lân cận. Giao thông vận tải chiếm khoảng 25% ô nhiễm PM 2.5, trong khi các hoạt động công nghiệp (bao gồm nhà máy điện, khu công nghiệp và làng nghề) chiếm gần 35%. Các nguồn khác bao gồm khu dân cư (10%, chủ yếu từ đun nấu bằng sinh khối), amoniac từ chăn nuôi và phân bón (20%), và đốt phụ phẩm nông nghiệp (7%).

PGS.TS Hoàng Anh Lê, Trưởng Bộ môn Quản lý Môi trường, Khoa Môi trường (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên), dẫn một nghiên cứu khác cho thấy ô nhiễm không khí do giao thông ở Hà Nội có sự khác biệt theo thời gian và loại phương tiện. Xe máy là nguồn phát thải chính vào ban ngày, trong khi xe tải hạng nặng chiếm ưu thế vào ban đêm. Ông Lê cũng lưu ý rằng xe máy, phương tiện phổ biến nhất, không có hệ thống xử lý khí thải hiệu quả như ô tô, dẫn đến mức độ ô nhiễm cao hơn. Tốc độ di chuyển chậm (trung bình khoảng 35 km/h) cũng làm tăng mức tiêu thụ nhiên liệu và phát thải.
Ông Phan Trường Thành, Trưởng Phòng Tài chính đầu tư, Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết thành phố có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó 95% sử dụng xăng. Việc chuyển đổi xe điện trong vành đai 1 sẽ ảnh hưởng đến 9 phường, với khoảng 600.000 dân và 450.000 xe máy tại chỗ. Hà Nội đang tiến hành khảo sát để thu thập dữ liệu và hoàn thiện chính sách liên quan đến đề án vùng phát thải thấp. Thành phố cũng tập trung phát triển giao thông công cộng để giảm sự phụ thuộc vào xe máy cá nhân.

TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nhận định rằng việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện ở Hà Nội đối mặt với nhiều thách thức, nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội. Ông nhấn mạnh sự cần thiết của các chính sách rõ ràng và chi tiết để người dân hiểu rõ lợi ích của việc chuyển đổi.
Để giải quyết vấn đề ô nhiễm, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 20, yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để người dân và tổ chức chuyển đổi phương tiện, đảm bảo đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy xăng lưu thông trong vành đai 1. Lộ trình tiếp theo là hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong vành đai 1 và 2 từ ngày 1/1/2028, và mở rộng ra toàn bộ phương tiện cá nhân trong vành đai 3 vào năm 2030.
Admin
Nguồn: VnExpress