Những ngày cuối đời, khi nằm viện điều trị ung thư, họa sĩ Lê Thiết Cương đã tìm thấy nguồn an ủi lớn từ âm nhạc và thi ca. Sự ra đi của ông vào ngày 17/7 đã để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng giới văn nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật, thể hiện qua những vần thơ đầy cảm xúc được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội.
Học giả Nhật Chiêu đã gửi gắm tình cảm qua bài thơ “Cỏ và Sen”, tiễn biệt “người tạo hình hào hoa về với vô hình”:
“Anh trở về anh
lọc mình trong nắng
đi vào thăm thẳm tranh
Trong rối ren đời anh bước lặng
vẽ niềm thơ dại rất tinh anh
anh thả mình đi trong trống vắng
sen trắng thơm mùa cỏ tự xanh
Vô hình anh trở về anh
Mười phương thế giới chân hành giả vang”.
Dịch giả Trịnh Lữ đã chia sẻ bài thơ “When I Die” (Khi tôi chết) của nhà thơ Rumi, do chính ông chuyển ngữ. Một độc giả, Phương Lan, bình luận rằng tác phẩm giúp người đọc cảm nhận sâu sắc về sự vô thường của cuộc đời và chấp nhận cái chết như một phần tất yếu:
“Khi linh cữu tôi
Được đưa ra
Bạn đừng bao giờ nghĩ
Tôi đang nhớ tiếc cõi này
Đừng để lệ rơi
Đừng khóc than
Đừng hối tiếc
Không phải tôi đang rơi
Xuống một vực thẳm quái đản nào
Khi bạn thấy
Thân xác tôi được khiêng đi
Đừng khóc cho sự ra đi của tôi
Tôi không ra đi
Mà đang đến với tình yêu vĩnh cửu
Khi bạn bỏ tôi lại
Trong huyệt mộ
Đừng nói lời chia tay
Hãy nhớ rằng một nấm mồ
Chỉ là một tấm rèm
Trước một thiên đường phía sau
Bạn chỉ mới thấy tôi
Nằm xuống một huyệt mộ
Giờ thì hãy xem tôi trỗi dậy
Làm gì có chuyện cáo chung
Khi mặt trời lặn xuống
Hoặc mặt trăng cũng vậy
Trông như một cáo chung
Có vẻ như một hoàng hôn
Nhưng thực ra là một bình minh
Khi huyệt mộ giam giữ ta
Đó là lúc linh hồn ta được giải thoát
Bạn có bao giờ thấy
Một hạt giống rơi xuống đất
Mà lại không trỗi dậy với một cuộc sống mới
Sao bạn có thể nghi ngờ sự trỗi dậy
Của một hạt giống có tên Người
Bạn có bao giờ thấy
Một gầu giếng chìm xuống đáy
Mà trở lại rỗng không
Sao phải than khóc cho một linh hồn
Khi nó sẽ còn trở lại
Như thánh Joseph từ lòng giếng
Khi là lần cuối cùng
Ta câm nín
Để Lời ta và Linh hồn ta
Sẽ thuộc về một cõi
Không nơi chốn, không thời gian”.
Nhà thơ Nguyễn Đỗ kể lại kỷ niệm 14 năm trước, khi họa sĩ Lê Thiết Cương liên hệ để xin trích tác phẩm của ông làm lịch thơ. Gần đây, Lê Thiết Cương cũng nhiệt tình ủng hộ dự án dịch Truyện Kiều do Nguyễn Đỗ làm chủ biên. Trong ký ức của Nguyễn Đỗ, Lê Thiết Cương là một người “tài hoa, mạnh mẽ nhưng dễ mủi lòng, giàu cá tính song chịu khó nghe và đọc”. Ông đã viết những dòng thơ, gửi gắm niềm tin về sự hiện diện của người bạn ở một thế giới khác:
“Cương ơi, lá ra đi mùa thu, mầm sẽ nhô mùa xuân.
Bạn sẽ mọc một tinh khôi mới mẻ!
Bài hát của âm thanh đã ngưng
Hay hơn trường thọ hơn chính nó”.
Họa sĩ Lê Thiết Cương sinh năm 1962, là con của biên kịch, nhà thơ Lê Nguyên và nhà quay phim Đỗ Phương Thảo. Ông theo học trường Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội từ năm 1985 đến 1990. Ông đã dành gần 40 năm để theo đuổi phong cách hội họa tối giản, thực hành và thể nghiệm qua nhiều hình thức biểu đạt khác nhau.
Không chỉ nổi bật trong lĩnh vực mỹ thuật, Lê Thiết Cương còn ghi dấu ấn trong nhiếp ảnh, điêu khắc, kiến trúc và thiết kế. Ông tham gia nhiều triển lãm trong và ngoài nước, làm giám tuyển cho nhiều sự kiện, và có tác phẩm được lưu giữ tại Bảo tàng Quốc gia Singapore. Ông còn được biết đến với vai trò nhà phê bình qua các cuốn sách “Thấy” (2017) và “Trò chuyện với hội họa” (2025). Trước khi qua đời, ông đã hoàn thành cuốn tản văn mới và chuẩn bị cho một triển lãm cá nhân.
Admin
Nguồn: VnExpress
