Tại Hà Nội, một nhân viên thiết kế đồ họa trẻ tuổi thừa nhận anh chỉ uống khoảng 500-700ml nước mỗi ngày, ít hơn nhiều so với mức khuyến nghị 1,5-2 lít. Anh cho biết, đôi khi vì quá tập trung vào công việc mà quên uống nước cả buổi chiều. “Phòng làm việc có điều hòa nên tôi cũng không cảm thấy khát”, anh nói.
Thói quen uống cà phê đậm vào mỗi buổi sáng cũng là một phần trong sinh hoạt hàng ngày của anh. Mặc dù thỉnh thoảng bị nhức đầu, mệt mỏi và nước tiểu đậm màu, anh vẫn chủ quan cho rằng đó là do áp lực công việc. Sau nhiều tuần đau âm ỉ vùng thắt lưng và tiểu ít, anh đến Bệnh viện Đại học Y Hà Nội để kiểm tra. Kết quả chẩn đoán suy thận giai đoạn đầu khiến anh vô cùng bất ngờ, chỉ số creatinine tăng cao cho thấy chức năng lọc của thận đã suy giảm đáng kể.
Bệnh nhân này chia sẻ rằng, ngoài việc uống ít nước, anh còn có thói quen nhịn tiểu thường xuyên. Các bác sĩ cho rằng đây chính là nguyên nhân gây tổn thương thận. Việc nhịn tiểu làm nước tiểu ứ đọng trong bàng quang, tạo điều kiện cho nhiễm khuẩn ngược dòng lên thận. Hiện tại, anh đang được điều trị bằng thuốc và tư vấn để thay đổi lối sống.
Trường hợp của anh không phải là hiếm gặp. Bác sĩ Nguyễn Văn Thanh, Phó trưởng Khoa Nội Thận – Tiết niệu, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho biết ông đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân trẻ bị suy thận do thói quen sinh hoạt không khoa học, như uống ít nước và nhịn tiểu. Một cô gái 20 tuổi từng thú nhận rằng: “Chỉ khi nào khát mới uống nước lọc, còn lại thì thường xuyên uống cà phê và trà đặc”.
Cuộc sống của cô gái này xoay quanh việc học và làm việc thâu đêm, ăn uống qua loa bằng bánh mì, xúc xích và mì trộn. Khi có dấu hiệu tiểu buốt, rắt, cô chỉ nghĩ là do căng thẳng và tự mua thuốc kháng sinh về uống. Gần đây, cô bắt đầu cảm thấy buồn nôn, mệt mỏi, mất ngủ và thay đổi vị giác nên mới đến bệnh viện. Bác sĩ Thanh chẩn đoán cô bị suy thận giai đoạn cuối, chức năng thận chỉ còn dưới 10% và cần phải điều trị thay thế thận sớm, đồng thời chờ đợi cơ hội được ghép thận.
Bác sĩ Thanh nhấn mạnh rằng lối sống thiếu khoa học, đặc biệt là thói quen uống không đủ nước và thường xuyên nhịn tiểu, là những tác nhân quan trọng dẫn đến tình trạng này.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 8,7 triệu người mắc bệnh thận mạn tính, chiếm 12,8% dân số trưởng thành. Đáng lo ngại là tỷ lệ người trẻ dưới 40 tuổi mắc bệnh đang tăng nhanh. Tại các trung tâm thận nhân tạo lớn như Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân trẻ chiếm 20-30% số ca chạy thận định kỳ.
Suy thận đặc biệt nguy hiểm vì thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Nhiều người trẻ khỏe mạnh chỉ phát hiện bệnh một cách tình cờ khi kiểm tra sức khỏe tổng quát. Khi xuất hiện các dấu hiệu như phù, tiểu ít, buồn nôn và mệt mỏi, thì thận đã bị tổn thương nghiêm trọng. Lúc này, việc điều trị chỉ còn là duy trì chức năng thận còn lại mà không thể phục hồi hoàn toàn.
Ngoài các bệnh lý về thận, tăng huyết áp và đái tháo đường, lối sống thiếu khoa học, đặc biệt là hai thói quen uống ít nước và nhịn tiểu, là những nguyên nhân chính gây ra suy thận.
Tiến sĩ, bác sĩ Ngô Thị Kim Oanh, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM – Cơ sở 3, giải thích rằng thận cần đủ nước để lọc máu và loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Khi lượng nước đưa vào không đủ, nước tiểu sẽ bị cô đặc, làm tăng nguy cơ kết tinh thành sỏi và giảm khả năng loại bỏ độc tố.
Nhiều người chỉ uống nước khi cảm thấy khát, nhưng cảm giác khát lại là một dấu hiệu muộn của tình trạng mất nước. Uống ít nước kéo dài cũng làm giảm lưu lượng máu đến thận, gây tổn thương mô thận và dẫn đến suy thận mạn tính. Một số người thay thế nước lọc bằng cà phê, trà đặc hoặc nước ngọt, nước tăng lực. Những loại đồ uống này có thể gây lợi tiểu nhẹ, làm tăng nguy cơ mất nước mạn tính nếu không được bù đủ bằng nước lọc. Caffeine, đường và các chất phụ gia trong các loại đồ uống này cũng làm tăng gánh nặng chuyển hóa cho thận.
Một nghiên cứu đăng trên American Journal of Nephrology cho thấy những người uống ít hơn một lít nước mỗi ngày có nguy cơ mắc sỏi thận cao hơn 50% so với những người uống đủ nước. Bác sĩ George Bakris, chuyên gia thận học tại Đại học Chicago (Mỹ), cho biết thói quen đợi đến khi khát mới uống nước có thể làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu và khiến thận phải làm việc quá sức để lọc độc tố.
Theo khuyến nghị, cơ thể cần bổ sung 2-3 lít nước mỗi ngày để duy trì thận khỏe mạnh. Tuy nhiên, khảo sát thực tế tại các thành phố lớn cho thấy chỉ khoảng 1/3 số người trẻ uống đủ lượng nước này. Sự thiếu hụt kéo dài sẽ làm tăng độ đậm đặc của nước tiểu, thúc đẩy quá trình kết tủa khoáng và hình thành sỏi.
Thêm vào đó, thói quen nhịn tiểu phổ biến ở dân văn phòng cũng khiến nước tiểu bị giữ lại lâu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thận, theo bác sĩ Mai Văn Lực, khoa Phẫu thuật Thận tiết niệu và Nam học, Bệnh viện E.
Bàng quang có chức năng như một bể chứa nước tiểu, sẽ giãn rộng ra khi đầy và xẹp xuống khi trống rỗng. Bàng quang của người lớn khỏe mạnh có thể chứa tới 500ml nước tiểu. Thông thường, một người sẽ cảm thấy buồn tiểu và đi tiểu khi thể tích nước tiểu trong bàng quang đạt 300-400ml. Với lượng nước ăn uống bình thường, chúng ta đi tiểu không quá 6-7 lần một ngày.
Khi nhịn tiểu thường xuyên hoặc quá lâu, nước tiểu có thể trào ngược lên thận, gây viêm thận mạn tính và tiềm ẩn nguy cơ suy thận. Đồng thời, việc này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển trong bàng quang, dẫn đến viêm bàng quang, thậm chí là viêm thận bể thận cấp nếu vi khuẩn di chuyển ngược lên thận.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng những thói quen sinh hoạt tưởng chừng như nhỏ nhặt nhưng nếu lặp đi lặp lại có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thận. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe thận, ngoài việc uống đủ nước và ăn uống điều độ, điều quan trọng là phải nhận biết và điều chỉnh kịp thời các thói quen tiểu tiện hàng ngày.
Admin
Nguồn: VnExpress
