Một trong những bài học lớn nhất mà cuộc sống ban tặng cho tôi chính là mối liên hệ mật thiết giữa khả năng thích ứng và sự chuẩn bị, hai yếu tố tưởng chừng như đối lập. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng đóng vai trò như “tấm áo giáp” của tôi. Tôi luôn lên kế hoạch chi tiết, tập dượt cẩn thận và chuẩn bị sẵn sàng cho mọi thử thách, dù là nhỏ nhất. Điều này giúp tôi giữ được sự bình tĩnh trong những tình huống căng thẳng, bởi tôi tin rằng dù có chuyện gì xảy ra, tôi cũng sẽ tìm ra cách để vượt qua. Sự chuẩn bị chu đáo mang lại cho tôi cảm giác an toàn và vững vàng trong cuộc sống.
Tôi vẫn nhớ như in những buổi diễn tập phòng cháy chữa cháy nghiêm ngặt mà anh Craig, chồng tôi, đã yêu cầu cả gia đình thực hiện, như đã từng kể trong cuốn “Becoming”. Chúng tôi học thuộc lòng mọi lối thoát hiểm từ căn hộ nhỏ, tập mở các loại cửa sổ khác nhau, xác định vị trí bình chữa cháy và thậm chí cả việc khiêng cha tôi, người có thể trạng yếu, xuống cầu thang. Khi còn nhỏ, tôi thấy những việc này có vẻ hơi thái quá, nhưng giờ đây tôi đã hiểu được tầm quan trọng của nó.
Anh Craig vốn là một người hay lo lắng, và những buổi diễn tập chính là cách anh biến những nỗi lo đó thành hành động cụ thể và thiết thực. Anh ấy giúp cả gia đình trở nên linh hoạt hơn bằng cách chỉ cho chúng tôi mọi con đường sống và những phương tiện có thể giúp chúng tôi tồn tại trong những tình huống nguy hiểm. Anh muốn chúng tôi nắm rõ mọi phương án ứng phó và thực hành sử dụng tất cả các công cụ sẵn có để luôn trong tư thế sẵn sàng khi tai họa ập đến. Bài học đó vẫn luôn khắc sâu trong tâm trí tôi: sự chuẩn bị là cách tốt nhất để ngăn chặn sự hoảng loạn, mà hoảng loạn chính là con đường dẫn đến thảm họa.
Trong đêm quan trọng ở Denver, tôi đã dựa vào một thứ mà tôi hoàn toàn tin tưởng – điều mà tôi đã dựa vào rất nhiều lần trong suốt tám năm sau đó – đó chính là sự chuẩn bị kỹ lưỡng của bản thân. Sau nhiều tuần chuẩn bị tỉ mỉ, thậm chí có phần lo lắng, tôi đã tự trang bị cho mình một “tấm giáp” vững chắc để chống lại sự hoảng loạn. Tôi học thuộc lòng và luyện tập từng câu chữ trong bài phát biểu. Tôi hiểu rõ bài phát biểu từ đầu đến cuối. Tôi dành hàng giờ để viết ra những điều mình muốn nói và tập trình bày cho đến khi thuần thục, để có thể phát biểu một cách tự nhiên và chân thành nhất.
Ngay cả trong khoảnh khắc dễ bị tổn thương và bất an đó, tôi vẫn còn một lớp phòng vệ cuối cùng: tôi đã diễn tập tình huống này từ trước. Tôi có thể gạt bỏ những lo lắng về thiết bị hỏng hóc hay bị che khuất để tập trung vào những gì nằm trong tâm trí và trái tim mình. Hóa ra, tôi đã có đủ công cụ cần thiết, ngay cả khi thần kinh căng thẳng, hàng chục nghìn người đang theo dõi, máy nhắc chữ gặp trục trặc và màn hình bị che khuất bởi rừng biểu ngữ. Tôi đã phát biểu suốt mười sáu phút sau đó, không bỏ sót một từ nào trong bài phát biểu đã chuẩn bị.
Ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã yêu thích cảm giác đạt được thành tích, cảm giác có sức mạnh vượt qua thử thách và khả năng tự động viên bản thân vượt qua nỗi sợ hãi. Tôi khao khát một cuộc đời vĩ đại, ngay cả khi tôi không biết chính xác thế nào là một cuộc đời vĩ đại, hay làm thế nào một đứa trẻ lớn lên ở khu South Side của Chicago có thể đạt được điều đó. Tôi chỉ biết rằng tôi muốn đặt ra những mục tiêu lớn lao cho bản thân và nỗ lực để trở nên xuất sắc.
Giống như nhiều đứa trẻ khác, tôi say mê những câu chuyện về những người tiên phong, những nhà thám hiểm, những người vượt qua giới hạn và thách thức những điều không thể – bất cứ ai khám phá ra những điều mới mẻ hoặc thực hiện những điều dường như không thể. Tôi tìm đọc những cuốn sách trong thư viện về Amelia Earhart, Wilma Rudolph và Rosa Parks. Tôi ngưỡng mộ Pippi Tất Dài, một nhân vật hư cấu người Thụy Điển với mái tóc đỏ, người đã phiêu lưu qua các đại dương cùng với chú khỉ cưng và một chiếc vali đầy vàng.
Tôi thường chìm vào giấc ngủ với những câu chuyện đó vẫn còn sống động trong tâm trí. Tôi muốn trở thành một người phá vỡ các ranh giới và vượt qua các giới hạn, nhưng tôi cũng không hề ngây thơ. Dù còn nhỏ, tôi đã nhận thức được sự tồn tại của những định kiến dành cho những đứa trẻ như tôi. Tôi cảm nhận được những kỳ vọng thấp mà người khác đặt lên mình, một cảm giác ăn sâu vào tư tưởng rằng với tư cách là một cô gái da đen xuất thân từ một cộng đồng lao động, tôi sẽ không thể tiến xa hay đạt được nhiều thành tựu.
Cảm giác đó không chỉ tồn tại trong trường học mà còn lan rộng khắp thành phố và đất nước. Thật kỳ lạ nhưng đó là sự thật, và tôi tin rằng đó cũng là một cảm giác phổ biến – cảm giác biết rằng mình thông minh và có khả năng trở nên xuất sắc, nhưng đồng thời cũng nhận ra rằng phần lớn thế giới vẫn có cái nhìn hoàn toàn khác về mình. Đó là một điểm khởi đầu khó khăn, có thể dẫn đến cảm giác tuyệt vọng và đòi hỏi bạn phải luôn cảnh giác để vượt qua vô vàn thách thức.
Ngay từ lớp một, trường của tôi đã phân chia học sinh vào các “nhóm học tập”, chọn ra một số ít học sinh có thành tích vượt trội để tham gia lớp học nâng cao, và bỏ lại những học sinh khác bằng cách ít đầu tư vào họ và xếp họ vào một vị trí thấp hơn trong hệ thống giáo dục. Có thể lúc đó chúng tôi còn quá nhỏ để hiểu rõ những gì đang xảy ra, nhưng tôi nghĩ nhiều người trong chúng tôi đã cảm nhận được sự khác biệt trong cách đối xử. Chúng tôi biết rằng nếu mắc sai lầm hoặc xao nhãng việc học, chúng tôi có thể tụt hạng ngay lập tức và có khả năng vĩnh viễn bị xếp vào nhóm học sinh ít được quan tâm hơn.
Khi lớn lên trong một môi trường như vậy, bạn có thể cảm nhận rõ ràng rằng cơ hội phát triển rất ít ỏi và dễ dàng tuột mất. Thành công giống như một chiếc phao cứu sinh mà bạn phải cố gắng nắm bắt, và việc phấn đấu để trở nên xuất sắc chính là cách giúp bạn không bị chìm.
May mắn thay, khi còn trẻ, ước mơ thường mang một sức hấp dẫn thuần khiết, như một niềm tin mãnh liệt rằng không gì có thể cản trở bạn và bạn có đủ khả năng chinh phục mọi thử thách. Sự kết hợp giữa ước mơ và động lực này là một ngọn lửa cháy bỏng bên trong bạn. Đó là điều mà Tiffany, cô gái tuổi teen mà tôi đã đề cập trước đó, đã thể hiện khi cô bé tuyên bố: “Con muốn có tầm ảnh hưởng như Beyoncé, nhưng vĩ đại hơn”.
Tuy nhiên, đến một lúc nào đó, bạn chắc chắn sẽ phải đối mặt với những trở ngại trên con đường theo đuổi ước mơ, dù đó là gia nhập một lĩnh vực nghề nghiệp cụ thể, biểu diễn trên một sân khấu lớn hay tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa cho xã hội. Những giới hạn xuất hiện khá nhanh chóng. Những chướng ngại vật mọc lên. Những kẻ phản đối xuất hiện. Sự bất công cản trở con đường của bạn. Những lo toan thực tế dần chiếm ưu thế. Tiền bạc ngày càng eo hẹp. Thời gian ngày càng ngắn ngủi. Bạn ngày càng phải đánh đổi nhiều thứ hơn và những sự đánh đổi này là cần thiết. Hãy hỏi bất kỳ ai đã đi được dù chỉ nửa chặng đường đến mục tiêu của họ, bạn sẽ nhận ra rằng đến một lúc nào đó, hành trình đến đích chắc chắn sẽ trở thành một cuộc chiến.
Đó là lúc sự linh hoạt trở nên thực sự quan trọng. Bạn phải vừa tấn công vừa phòng thủ, vừa thúc đẩy bản thân tiến lên phía trước vừa biết lùi lại khi cần thiết để bảo vệ nguồn lực của mình, đảm bảo hướng tới mục tiêu mà không làm cạn kiệt sức lực. Mọi chuyện có thể nhanh chóng trở nên phức tạp. Bạn cũng cần phải trang bị “áo giáp” cho mình. Tôi nhận ra rằng nếu muốn phá vỡ các rào cản và đánh sập các bức tường, bạn cần phải tìm ra và bảo vệ các ranh giới của riêng mình bằng cách kiểm soát thời gian, năng lượng, sức khỏe và tinh thần. Hóa ra, thế giới này đầy rẫy những ranh giới và giới hạn, một số khó vượt qua, một số cần thiết phải vượt qua, và một số tốt hơn hết là nên bị xóa bỏ hoàn toàn. Nhiều người trong chúng ta dành cả đời để cố gắng phân biệt ranh giới nào nên vượt qua và ranh giới nào thì không.
Điều quan trọng là không ai có thể hoàn thành hành trình của một người hùng mà không có sự phòng thủ. Thách thức của việc sống một cuộc đời vĩ đại là cố gắng bảo vệ ước mơ và động lực của bạn, duy trì sự vững vàng nhưng không cảnh giác quá mức, giữ vững sự linh hoạt và cởi mở để phát triển bản thân, đồng thời cho phép người khác nhìn thấy con người thật của bạn. Điều đó có nghĩa là học cách che chắn cho ngọn lửa bên trong bạn mà không che khuất ánh sáng của nó.
Admin
Nguồn: VnExpress
