Thoát vị hoành bẩm sinh, một dị tật hiếm gặp nhưng nguy hiểm, vừa được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM xử trí thành công cho một bé sơ sinh. Trường hợp này đặc biệt ở chỗ bé mắc phải thể có túi, một dạng ít gặp hơn so với thể không túi thường thấy.
BS.CKII Nguyễn Đỗ Trọng, khoa Ngoại Nhi, giải thích rằng thoát vị hoành trái thể có túi là tình trạng giữa hai mầm cơ hoành xuất hiện một túi màng mỏng. Trong khi đó, thoát vị hoành bẩm sinh thể không túi phổ biến hơn, gây ra tình trạng các cơ quan nội tạng chèn ép trực tiếp vào phổi, dẫn đến tổn thương phổi nghiêm trọng.
Bệnh của bé đã được phát hiện từ giai đoạn bào thai, khi thai nhi được 30 tuần tuổi. Trong một lần siêu âm tiền sản tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, các bác sĩ nhận thấy các quai ruột và dạ dày của thai nhi nằm cao hơn ngực trái, cho thấy các cơ quan trong ổ bụng đã di chuyển lên lồng ngực. Kết quả chẩn đoán xác định thai nhi bị thoát vị hoành bẩm sinh bên trái.
Bác sĩ Trọng cho biết, khi cơ hoành bị thoát vị lên trên, nó sẽ chèn ép phổi, gây ra tình trạng thiểu sản phổi (phổi kém phát triển) và tăng áp động mạch phổi. Đây là hai nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh mắc bệnh này. Các bác sĩ đã lên kế hoạch theo dõi sát sao và điều trị cho bé ngay sau sinh, quyết định mổ chủ động khi thai nhi được 39 tuần tuổi. Một êkíp bác sĩ đã túc trực sẵn tại phòng mổ để hỗ trợ hô hấp cho bé ngay sau khi chào đời, sau đó chuyển bé về phòng chăm sóc đặc biệt (NICU) để thở oxy và truyền nội khí quản, ổn định chức năng hô hấp.
Theo bác sĩ Trọng, thời điểm phẫu thuật đóng vai trò then chốt trong việc điều trị bệnh nhi thoát vị hoành. Nếu phẫu thuật quá sớm hoặc quá muộn đều có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Phẫu thuật sai thời điểm có thể dẫn đến suy hô hấp, khiến bé phải phụ thuộc vào máy thở trong thời gian dài. Ngược lại, nếu phẫu thuật muộn, các tạng thoát vị có nguy cơ bị nghẹt, dẫn đến hoại tử ruột và gây ra hội chứng ruột ngắn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng của trẻ trong suốt cuộc đời. Thậm chí, dịch tiêu hóa và phân có thể tràn vào lồng ngực và ổ bụng, gây viêm phúc mạc và viêm mủ màng phổi.
Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, các bác sĩ quyết định phẫu thuật cho bé sau 48 giờ chào đời. Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ đã xác định được các tạng bị thoát vị (bao gồm ruột và dạ dày) và sắp xếp chúng trở lại đúng vị trí trong ổ bụng. Sau phẫu thuật, bé được chăm sóc đặc biệt tại NICU và hỗ trợ hô hấp. Nhờ sự chăm sóc tận tình của các y bác sĩ, bé đã hồi phục tốt và được xuất viện sau 7 ngày.
Cơ hoành đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn cách giữa lồng ngực và ổ bụng. Khi bị thoát vị, cơ hoành sẽ tạo ra một lỗ hổng, cho phép các cơ quan trong ổ bụng (như dạ dày, ruột và gan) di chuyển lên lồng ngực. Sự di chuyển này chèn ép phổi, cản trở sự phát triển bình thường của phổi và gây tăng huyết áp trong động mạch phổi. Nguyên nhân gây ra thoát vị hoành bẩm sinh vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có thể liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường. Trong một số trường hợp, bệnh có thể đi kèm với các dị tật bẩm sinh khác về tim hoặc các bất thường nhiễm sắc thể.
Hầu hết các trường hợp thoát vị hoành bẩm sinh được phát hiện trong quá trình siêu âm thai định kỳ, thường vào khoảng tuần thứ 18-20 của thai kỳ. Ngay cả sau khi phẫu thuật thành công, trẻ vẫn có thể đối mặt với một số vấn đề sức khỏe khi lớn lên, chẳng hạn như hen suyễn, dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp, trào ngược dạ dày thực quản, chậm tăng cân và chậm phát triển. Bác sĩ Trọng khuyến cáo phụ nữ mang thai nên đi khám và siêu âm định kỳ để phát hiện sớm thoát vị hoành cũng như các dị tật bẩm sinh khác ở thai nhi, từ đó có kế hoạch can thiệp và điều trị kịp thời.
Admin
Nguồn: VnExpress
