Trong bối cảnh sốt xuất huyết diễn biến phức tạp với nhiều ca tử vong và biến chứng nặng, BS.CKI Nguyễn Tiến Đạo, Quản lý Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phòng ngừa và phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương gan do sốt xuất huyết gây ra.
Theo bác sĩ Đạo, tổn thương gan là một biến chứng thường gặp ở bệnh nhân sốt xuất huyết, xuất hiện ở 60-90% ca bệnh với các biểu hiện như gan to, vàng da, và tăng men gan. Nghiên cứu năm 2021 của các chuyên gia Đại học Mahidol (Thái Lan) cho thấy, 4-15% bệnh nhân nặng có thể tăng men gan gấp 10 lần, dẫn đến nguy cơ suy gan cấp tính.
Virus Dengue gây bệnh và phản ứng viêm của cơ thể là hai yếu tố chính gây tổn thương gan. Virus tấn công và phá hủy trực tiếp tế bào gan, trong khi cơ thể kích hoạt cơ chế tự hủy để loại bỏ tế bào nhiễm bệnh. Khi số lượng tế bào bị tiêu diệt quá lớn, gan mất khả năng thực hiện chức năng. Đồng thời, phản ứng viêm quá mức giải phóng các chất trung gian gây viêm, làm tổn thương tế bào gan lành, gây phù nề, xung huyết và cản trở máu đến gan.
Sốc sốt xuất huyết làm giảm tưới máu đến gan, góp phần gây suy gan cấp. Lúc này, gan gần như mất hoàn toàn chức năng thải độc, sản xuất yếu tố đông máu và điều hòa chuyển hóa. Nếu không được điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 50%.
Bác sĩ Đạo lưu ý rằng, tổn thương gan có thể xuất hiện rõ rệt ngay khi bệnh nhân bước vào giai đoạn sốc, và thường trở nặng sau 12-24 giờ. Các trường hợp suy gan cấp thường đòi hỏi điều trị hồi sức tích cực, bao gồm thở máy, truyền huyết tương và lọc máu. Trong trường hợp chức năng gan không cải thiện, ghép gan có thể là biện pháp duy trì sự sống.
Để ngăn ngừa biến chứng nặng, việc phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương gan là rất quan trọng. Bệnh nhân cần đến cơ sở y tế ngay khi có các triệu chứng cảnh báo như đau tức vùng hạ sườn phải (vùng gan), buồn nôn kéo dài, vàng da, vật vã kích thích, li bì, nôn nhiều, tiểu ít, đau đầu dữ dội, chảy máu cam, chảy máu chân răng… Những bệnh nhân sống một mình, nhà xa cơ sở y tế, gia đình không có khả năng theo dõi, người thừa cân, béo phì, phụ nữ có thai, trẻ nhỏ dưới một tuổi hoặc người lớn trên 60 tuổi nên được theo dõi tại bệnh viện.
Bên cạnh đó, bác sĩ khuyến cáo người dân chủ động phòng ngừa sốt xuất huyết bằng cách diệt muỗi và bọ gậy, đậy kín dụng cụ chứa nước, thu gom phế thải, lật úp vật dụng không sử dụng. Sử dụng lưới chống muỗi, mặc quần áo dài tay, dọn dẹp khu vực xung quanh nhà, phát quang bụi rậm để hạn chế nơi muỗi sinh sản.
Ngoài ra, vaccine là một biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh trên 80% và nguy cơ nhập viện trên 90%. Vaccine được chỉ định cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn, với lịch tiêm hai liều cách nhau ba tháng. Phụ nữ nên tiêm vaccine trước khi mang thai, tốt nhất là ba tháng hoặc tối thiểu một tháng. Chủ động phòng ngừa và phát hiện sớm là chìa khóa để giảm thiểu biến chứng do sốt xuất huyết gây ra.
Admin
Nguồn: VnExpress
