Địa đạo Nhơn Trạch, một di tích lịch sử cấp quốc gia từ năm 2001, mở cửa tự do đón khách tham quan từ 7h đến 16h30 hàng ngày. Nơi đây không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là minh chứng cho tinh thần chiến đấu kiên cường của quân và dân Nhơn Trạch trong những năm kháng chiến.
Địa đạo được xây dựng ở độ sâu từ 5 đến 7 mét dưới lòng đất, với chiều cao bên trong khoảng 1,6 đến 1,8 mét và chiều rộng khoảng một mét. Kích thước này phù hợp với vóc dáng người Việt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển, đồng thời gây khó khăn cho binh lính đối phương.
Theo các tư liệu lịch sử, việc đào địa đạo được thực hiện bí mật vào ban đêm bởi các đội dân quân. Họ chia thành hai tổ thay phiên nhau làm việc. Công cụ thô sơ như cuốc, xẻng được sử dụng để đào đất, sau đó đất được vận chuyển bằng ky đan từ dây leo. Đất đào lên được rải đều trên mặt đất rồi phủ lá khô để ngụy trang, xóa dấu vết, đảm bảo bí mật tuyệt đối. Trung bình mỗi đêm, một đội có thể đào được từ 10 đến 15 mét địa đạo.
Hệ thống địa đạo được thiết kế theo hình zích zắc với nhiều ngách rẽ. Bên trong còn có các ngăn bí mật, được ngụy trang bằng đất dày, chỉ đủ một người chui qua. Đây là những lối thoát hiểm quan trọng cho chiến sĩ khi bị truy đuổi trong địa đạo. Địa đạo có sức chứa từ 300 đến 500 người. Từ cuối năm 1963, việc đào địa đạo tạm dừng để xây dựng lán trại cho cơ quan Huyện ủy làm việc trên mặt đất. Hiện nay, một số lối đi trong địa đạo đã được tạm thời chặn lại, du khách chỉ có thể di chuyển theo đường thẳng.
Khu căn cứ Huyện ủy được phục dựng với hệ thống giao thông hào hình tam giác đều, mỗi cạnh dài gần 100 mét. Giữa khu rừng là những lán, chòi, tái hiện lại nơi làm việc của Huyện ủy trong những năm kháng chiến. Chính tại căn cứ này, quân và dân Nhơn Trạch đã giành được nhiều thắng lợi vang dội trong giai đoạn 1965-1970. Từ năm 1972, địa đạo trở thành nơi bám trụ của khoảng 500 cán bộ chiến sĩ Đoàn 10 Rừng Sác, từ đó xuất phát tấn công địch ở các khu vực trọng yếu như sông Lòng Tàu, kho bom Thành Tuy Hạ, gây nhiều thiệt hại nặng nề cho đối phương.
Một điểm đặc biệt khác được phục dựng tại địa đạo là mô hình bếp dã chiến Hoàng Cầm. Loại bếp này, được đặt theo tên người sáng chế, có khả năng làm loãng khói khi nấu ăn, giúp tránh bị phát hiện từ máy bay địch. Xung quanh bếp còn có các hầm nhỏ dẫn đến các căn cứ ngầm khác, tạo thành một hệ thống liên hoàn.
Đến với địa đạo Nhơn Trạch, du khách không chỉ được tìm hiểu về một công trình quân sự độc đáo mà còn được sống lại những năm tháng lịch sử hào hùng của dân tộc, thêm trân trọng giá trị của hòa bình và độc lập.
Admin
Nguồn: VnExpress