Trong hành trình trưởng thành của con cái, việc định hướng các mối quan hệ xã hội và khuyến khích sự độc lập là trách nhiệm quan trọng của bậc cha mẹ. Tuy nhiên, ranh giới giữa việc hỗ trợ và can thiệp đôi khi trở nên mong manh, đặc biệt khi tình bạn của con có dấu hiệu độc hại.
Theo Konstantin Lukin, nhà tâm lý học lâm sàng, việc can thiệp vào các mối quan hệ bạn bè của con cái cần được thực hiện một cách khéo léo, dựa trên sự hỗ trợ thay vì kiểm soát hay chỉ trích. Mục tiêu là giúp con thoát khỏi những áp lực tiêu cực từ bạn bè, đồng thời trang bị cho con khả năng tự đưa ra quyết định đúng đắn.
Trước khi quyết định can thiệp, cha mẹ nên áp dụng phương pháp “tin tưởng nhưng kiểm chứng”. Điều này có nghĩa là đặt niềm tin vào cảm xúc của con về tình bạn, đồng thời chủ động quan sát và tìm hiểu về cuộc sống của con để có cái nhìn khách quan. Đây là một cách hiệu quả để hiểu con và những người bạn xung quanh chúng ở mọi lứa tuổi.
Tiến sĩ Tom Milam, giám đốc y tế của trung tâm Iris Telehealth, cho rằng trực giác của cha mẹ thường rất nhạy bén trong việc phát hiện những thay đổi bất thường trong hành vi, lời nói hoặc hoạt động trên mạng xã hội của con cái. Khi nhận thấy những dấu hiệu đáng lo ngại, cha mẹ nên tin vào trực giác của mình và tìm hiểu rõ vấn đề trước khi trò chuyện với con.
Việc can thiệp trực tiếp chỉ nên là biện pháp cuối cùng, áp dụng khi sự an toàn hoặc sức khỏe của con bị đe dọa rõ ràng và các phương pháp nhẹ nhàng hơn không mang lại hiệu quả. Nếu một tình bạn liên quan đến bắt nạt, tổn thương tinh thần hoặc những hành vi nguy hiểm, cha mẹ cần hành động để bảo vệ con.
Những thay đổi trong cảm xúc và hành vi của con có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm. Khi con trở nên thu mình, lo lắng, căng thẳng hoặc không muốn đến trường, cha mẹ cần đặc biệt quan tâm. Ngược lại, nếu con vui vẻ, thoải mái trong giao tiếp và cởi mở chia sẻ với cha mẹ, thì nên tôn trọng không gian riêng của con và giữ khoảng cách phù hợp.
Ở độ tuổi dưới 13, trẻ thường coi cha mẹ là người lớn đáng tin cậy và dễ bị ảnh hưởng bởi ý kiến của cha mẹ. Trong giai đoạn này, cha mẹ có thể tác động đến các mối quan hệ bạn bè của con thông qua việc tham gia vào các hoạt động ngoại khóa, gặp gỡ phụ huynh của bạn bè con và tạo điều kiện cho các buổi gặp gỡ, vui chơi.
Tuy nhiên, khi con bước vào tuổi thiếu niên (13 tuổi trở lên), việc tác động đến các mối quan hệ bạn bè trở nên khó khăn hơn. Thanh thiếu niên bắt đầu xây dựng mạng lưới xã hội riêng và có xu hướng muốn tự chủ, độc lập. Nếu cha mẹ can thiệp quá sâu hoặc phán xét, con có thể xa lánh và không muốn chia sẻ với cha mẹ.
Để tránh gây ra những phản ứng tiêu cực, cha mẹ nên sử dụng ngôn ngữ cẩn trọng và giữ thái độ bình tĩnh khi trò chuyện với con. Thay vì đặt những câu hỏi mang tính xét đoán, hãy lắng nghe và khuyến khích con suy ngẫm về những tình huống khó xử trong tình bạn.
Để giúp con xây dựng những tình bạn lành mạnh, cha mẹ cần giải thích rõ về những phẩm chất của một người bạn tốt và cách nhận biết những hành vi có thể gây tổn thương. Đồng thời, hãy giúp con hiểu rằng việc rời bỏ một mối quan hệ không phù hợp là điều hoàn toàn bình thường.
Konstantin Lukin nhấn mạnh rằng việc kiểm soát hoàn toàn các mối quan hệ bạn bè của con thường không mang lại hiệu quả. Thay vì cấm đoán, cha mẹ nên đặt ra những kỳ vọng rõ ràng về hành vi và lối sống, đồng thời quan tâm đến đời sống xã hội của con. Lắng nghe, hỗ trợ con xây dựng lòng tự trọng và khuyến khích những mối quan hệ tích cực sẽ có tác dụng lâu dài.
Quá trình này bắt đầu từ chính gia đình, bằng cách dạy con về sự tôn trọng và lòng tốt thông qua cách ứng xử của cha mẹ. Việc duy trì giao tiếp cởi mở, thẳng thắn chia sẻ về những phẩm chất tốt đẹp của một người bạn và cách giải quyết xung đột một cách hòa bình sẽ giúp con xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và ý nghĩa trong suốt cuộc đời.
Admin
Nguồn: VnExpress
