Nhiều cặp vợ chồng ở Việt Nam hiện nay duy trì hôn nhân trên danh nghĩa chỉ vì lo ngại vấn đề phân chia tài sản sau ly hôn. Câu chuyện của anh Thành và anh Toán là những ví dụ điển hình cho tình trạng này.
Anh Thành (40 tuổi, TP.HCM) và vợ từng là những người đồng hành, cùng nhau xây dựng sự nghiệp. Tuy nhiên, sau 10 năm chung sống, tình cảm phai nhạt khiến họ trở nên xa lạ ngay trong chính ngôi nhà của mình. Mặc dù vậy, cả hai vẫn chưa thể ly hôn do không đạt được thỏa thuận về việc chia tài sản chung. Nguyên nhân duy nhất khiến anh Thành chần chừ mỗi khi định nộp đơn ly hôn là yêu cầu từ người vợ: chia đôi toàn bộ tài sản, bao gồm năm căn nhà và cổ phần công ty.
Anh Thành chia sẻ, vợ anh chỉ hỗ trợ anh trong giai đoạn đầu khởi nghiệp, sau đó chủ yếu ở nhà nội trợ. Anh cho rằng toàn bộ đất đai và năm căn nhà mà họ có được đều do một tay anh gây dựng. Anh đề nghị chia cho vợ hai căn nhà, còn anh giữ lại ba căn và toàn bộ cổ phần công ty, nhưng vợ anh không đồng ý. Anh đã nhiều lần tìm đến luật sư để tìm cách hợp thức hóa thủ tục nhằm giữ lại tài sản theo mong muốn, nhưng đều không khả thi. Cuối cùng, anh chọn giải pháp ly thân và chung sống với người mới, dù mối quan hệ này không được pháp luật công nhận. Anh và “vợ hai” đã có một con chung bốn tuổi.
Tương tự, anh Trần Toán (45 tuổi, Hà Nội) cũng chấp nhận thuê nhà trọ ở trong suốt ba năm qua thay vì làm thủ tục ly hôn, dù không có nhiều tài sản tranh chấp. Anh lo sợ căn hộ chung cư trị giá hơn 4 tỷ đồng, tài sản mà hai vợ chồng đã tích cóp cả đời, sẽ phải bán đi để chia đôi. Căn chung cư ở Xuân Đỉnh là tất cả những gì anh có, và anh sợ rằng nếu ly hôn, cả hai sẽ không đủ tiền để mua lại phần còn lại. Anh cũng không muốn nhường nhà cho vợ, vì lo ngại nếu cô ấy tái hôn, việc định đoạt căn nhà sẽ nằm ngoài tầm kiểm soát của anh. Vì vậy, dù không có ý định tiến thêm bước nữa, anh chọn cách duy trì mối quan hệ vợ chồng trên giấy tờ để tránh những rủi ro về tài sản. “Tôi chẳng giữ được gia đình cho con thì giữ cho nó cái nhà”, anh Toán tâm sự.
Theo thống kê của ngành tòa án năm 2019, tại Việt Nam, hơn 90% các cặp ly hôn đều trải qua giai đoạn ly thân. Có những cặp vợ chồng ly thân đến 10 năm mới quyết định nộp đơn ly hôn. Hai nguyên nhân chính được đưa ra là “lo con không có bố mẹ” và “không phân chia được tài sản”. Luật sư Ngọc Nữ, Trưởng văn phòng luật Trí Việt (TP.HCM), cho biết: “Có những đôi vì không thỏa thuận được chuyện tài sản mà thủ tục ly hôn bị đình trệ”.
Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Thị Minh, giảng viên trường Chính trị khu vực II, cho rằng những cặp vợ chồng như anh Thành và anh Toán, không còn tình cảm nhưng vẫn sống chung vì tài sản, thuộc kiểu “tổ lạnh”. Trong kiểu gia đình này, các thành viên thờ ơ, không kết nối và gây tổn thương tinh thần cho nhau. Bà Minh nhấn mạnh: “Đó cũng là một dạng bạo lực”.
Chuyên gia tâm lý Hồng Hương (Hội Bảo vệ quyền trẻ em) cho rằng, việc duy trì hôn nhân trên giấy để tránh chia tài sản có thể chấp nhận được nếu hai bên thống nhất sống như “đối tác” và không gây tổn thương cho nhau. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là khi một trong hai người vẫn sử dụng quyền làm vợ, làm chồng để áp đặt lên người kia trong khi tình cảm đã không còn.
Dưới góc độ tâm lý trẻ em, bà Hương khẳng định con cái luôn là nạn nhân trong những cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Trẻ em sẽ nhìn vào hình mẫu cha mẹ để định nghĩa về hôn nhân. Nếu hôn nhân của cha mẹ chỉ là một vỏ bọc, chúng sẽ có cái nhìn lệch lạc về tình yêu và hôn nhân. Anh Toán cũng thừa nhận điều này. Các con anh đã đủ lớn để hiểu và cảm thông cho hoàn cảnh của bố mẹ, nhưng sâu thẳm trong lòng, anh biết các con buồn. “Con bé lớn nói với tôi nó là đứa trẻ bất hạnh, vì trong nhóm bạn thân, chỉ có bố mẹ nó không ở với nhau”, anh Toán kể.
Luật sư Ngọc Nữ cho biết, trong những trường hợp này, các cặp vợ chồng có thể làm thủ tục ly hôn trước, sau đó giải quyết tranh chấp tài sản như một vụ án dân sự riêng biệt. Tuy nhiên, phương án này thường tốn nhiều thời gian, công sức và chi phí, nên không được nhiều người lựa chọn. Đối với trường hợp như anh Toán, luật sư gợi ý anh có thể làm thủ tục nhường quyền sở hữu một nửa căn nhà cho con và đề nghị quyền giám hộ phần tài sản đó cho đến khi con trưởng thành. Sau khi ly hôn, nếu người vợ muốn bán căn nhà, cô ấy sẽ cần sự đồng ý của người giám hộ. “Cách này vừa giữ được tài sản cho con, vừa đảm bảo quyền lợi của cả cha và mẹ”, bà nói.
Tiến sĩ Minh dẫn một nghiên cứu trên 1.000 người cho thấy đa số ủng hộ quan điểm “không còn yêu thì nên ly hôn”. Bà nhấn mạnh: “Không nên vì tiền mà giam cầm nhau trong một mối quan hệ trống rỗng”. Tuy nhiên, nếu đã chấp nhận ở lại trong một cuộc hôn nhân không tình yêu, mỗi người cần phải làm tròn vai của mình và tránh việc sống “một chân hai kiềng”, vì điều đó sẽ gây ra những tổn hại tinh thần lớn hơn rất nhiều so với giá trị vật chất.
Trong khi đó, dù mệt mỏi, vợ chồng anh Thành vẫn không ai muốn nhượng bộ. Anh cố gắng bù đắp cho người vợ sau và con bằng một cuộc sống đầy đủ về vật chất, dù họ không có được danh phận chính thức.
Admin
Nguồn: VnExpress
