Trong thế giới thể thao, đôi khi có những khoảnh khắc vượt lên trên những kỷ lục, huy chương và bục vinh quang. Câu chuyện về kình ngư 12 tuổi người Trung Quốc, Yu Zidi, là một ví dụ điển hình. Thay vì tận hưởng kỳ nghỉ hè như bao bạn bè đồng trang lứa, cô bé đã trở thành tâm điểm chú ý tại giải Vô địch Thế giới (VĐTG) ở Singapore.
Kể từ khi VĐV Đan Mạch Inge Sorensen giành huy chương đồng ở nội dung 200m ếch tại Olympic 1936, khi mới 12 tuổi, chưa từng có một vận động viên nào ở độ tuổi tương tự đạt được thành tích tương đương tại các kỳ Thế vận hội hoặc giải VĐTG. Tuy nhiên, ngày 31/7 vừa qua, Yu Zidi đã làm nên lịch sử, trở thành VĐV bơi trẻ nhất từng giành huy chương tại giải VĐTG.
Yu Zidi đã góp mặt ở vòng loại nội dung tiếp sức 4x200m tự do nữ. Mặc dù không trực tiếp tham gia vào trận chung kết, nhưng nhờ sự xuất sắc của các đồng đội, đội tuyển Trung Quốc đã giành vị trí thứ ba chung cuộc, sau Australia và Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc Yu Zidi cũng được trao huy chương, ghi nhận đóng góp của cô ở vòng loại.
Sự kiện này càng làm nổi bật màn trình diễn ấn tượng của kình ngư trẻ, người sẽ bước sang tuổi 13 vào tháng 10 tới. Trước đó, Yu Zidi đã về đích ở vị trí thứ tư trong trận chung kết 200m hỗn hợp cá nhân với thời gian 2 phút 9 giây 21, chỉ chậm hơn 0,06 giây so với VĐV người Canada Mary-Sophie Harvey, người giành huy chương đồng. Cô cũng lặp lại thành tích này ở chung kết 200m bướm với thời gian 2 phút 6 giây 43, kém 0,31 giây so với Elizabeth Dekkers của Australia, người giành huy chương đồng.
Trong trận chung kết 200m hỗn hợp cá nhân hôm 28/7, các chuyên gia đã đặc biệt chú ý đến những sải tay của Yu Zidi trong 50 mét bơi tự do cuối cùng. Họ nhận thấy cô đạt thành tích tương đương với người giành huy chương vàng Summer McIntosh của Canada (30 giây 16 so với 30 giây 17). Thậm chí, ở vòng bán kết, Yu Zidi còn vượt trội hơn các đối thủ khác trong 50m bơi tự do này với thời gian ấn tượng 30 giây 07.
Sau phần thi ngày 28/7, Yu Zidi chia sẻ rằng 200m hỗn hợp không phải là sở trường của mình, và cô yêu thích nhất các nội dung 400m hỗn hợp và 200m bướm. Cô bé nói: “Các nội dung hỗn hợp, đặc biệt là 400m hỗn hợp, là thử thách khắc nghiệt nhất. Tôi xem bơi hỗn hợp như những món ăn khác nhau, và tôi thích nghĩ về những món ngon khi tập luyện”.
Với thành tích 2 phút 6 giây 83 ở nội dung 200m bướm tại vòng tuyển chọn VĐV Trung Quốc tham dự giải thế giới, Yu Zidi đứng thứ bảy thế giới mùa này. Trong khi đó, thành tích 4 phút 35 giây 53 từng đưa cô vào top 5 thế giới ở nội dung 400m hỗn hợp. Yu Zidi tự tin nói: “Tuổi của tôi là một lợi thế, và tôi hy vọng sẽ trưởng thành hơn để phát triển sức mạnh trong tương lai”.
Tuy nhiên, độ tuổi của Yu Zidi đang là chủ đề gây tranh cãi hơn là sự thán phục. Kể từ khi VĐV Trung Quốc Fu Mingxia vô địch thế giới môn nhảy cầu ở tuổi 12 vào năm 1991, Liên đoàn Bơi lội Quốc tế (World Aquatics) đã đặt ra giới hạn độ tuổi tối thiểu là 14 cho các môn thi đấu.
Mặc dù vậy, Yu Zidi vẫn được phép tham dự giải VĐTG ở Singapore nhờ một điều khoản bổ sung, cho phép các VĐV dưới 14 tuổi tham gia nếu đạt “chuẩn B”. Quy định này từng cho phép VĐV 10 tuổi người Bahrain, Alzain Tareq, được thi đấu tại giải VĐTG 2015.
Giám đốc Điều hành World Aquatics, Brent Nowicki, cho biết: “Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ một cô bé 12 tuổi có thể bơi như vậy. Tiêu chuẩn của chúng tôi rất khắt khe, và tôi không nghĩ một cô bé trẻ như vậy có thể đạt được những mốc thời gian đó. Liên đoàn sẽ đánh giá lại và quyết định xem có cần điều chỉnh hay cảm thấy hài lòng với quy định hiện tại”.
Tuy nhiên, Giám đốc Kỹ thuật Liên đoàn Bơi lội Pháp, Denis Auguin, không đồng tình với quan điểm của World Aquatics. Ông nói: “Chuẩn B tương đối dễ đạt, gần như không có giới hạn thực sự. Điều này dường như đi ngược lại mục tiêu ban đầu của quy định: Bảo vệ trẻ em”.
Trong trường hợp của Yu Zidi, cô bé đã đạt “chuẩn A” – một chuẩn mà hầu như không ai nghĩ một đứa trẻ có thể đạt được. Ở tuổi 12, Yu Zidi đã cao gần 1,7 m với vóc dáng ấn tượng.
Sự xuất hiện và thành tích của Yu Zidi đang mở ra một cuộc tranh luận sâu sắc, vượt xa phạm vi thể thao: Liệu có công bằng hay đạo đức khi để một cô bé tập luyện và thi đấu ở đẳng cấp này? Những tác động về thể chất và tinh thần là gì? Cô bé có thực sự sẵn sàng, hay chỉ bị cuốn vào một hệ thống quá tham vọng?
Tại Trung Quốc, việc Yu Zidi tham gia các giải đấu được xem là một phần của văn hóa thể thao, nơi thành tích xuất sắc từ sớm được đền đáp bằng các lợi ích kinh tế và xã hội, không chỉ cho VĐV mà còn cho cả gia đình.
Tuy nhiên, bên ngoài bối cảnh đó, nhiều ý kiến bày tỏ sự quan ngại. VĐV Romania, David Popovici, nhà VĐTG ở tuổi 17, chia sẻ: “Lúc 12 tuổi, tôi vẫn chạy nhảy trong công viên, bắt côn trùng và vui chơi. Tôi hy vọng cô bé có một đội ngũ hỗ trợ tốt, vì con đường phía trước không hề dễ dàng”.
Auguin đặt câu hỏi: “Để thi đấu ở đẳng cấp này, cần có sự chuyên môn hóa cao độ. Cô bé bắt đầu tập luyện chuyên sâu từ khi nào? Tôi tin rằng Yu Zidi cực kỳ tài năng, nhưng để đạt được trình độ này, cô bé phải tập luyện như một người trưởng thành. Về mặt sức khỏe tinh thần và sự cân bằng trong đời sống cá nhân, điều này khiến tôi lo ngại. Việc để một đứa trẻ 12 tuổi chịu áp lực và kỳ vọng lớn như vậy là có vấn đề. Về thể chất, tôi thấy đáng lo, nhưng về tinh thần, tôi nghĩ có thể gây nguy hiểm cho những cô bé tầm tuổi”.
Auguin tiếp tục đặt nghi vấn về phương pháp tập luyện của Yu Zidi, cho rằng khối lượng tập luyện và rèn luyện cơ bắp có thể không phù hợp với một cơ thể đang phát triển. Ông nhấn mạnh rằng khi một VĐV trẻ tài năng nổi bật ở tuổi 12, cần đảm bảo đưa ra những lựa chọn đúng đắn cho dài hạn, bao gồm mức độ tiến bộ hợp lý, áp dụng đúng loại hình tập luyện và đúng loại hình thi đấu vào thời điểm phù hợp.
Lịch sử đã ghi nhận nhiều thiếu nữ thi đấu ở đẳng cấp cao từ rất sớm. Huyền thoại Sorensen từng giành huy chương đồng Olympic khi mới 12 tuổi. Shane Gould của Australia đã ngừng thi đấu ở tuổi 16. Katie Ledecky giành huy chương vàng Olympic đầu tiên ở tuổi 15. Krisztina Egerszegi của Hungary vô địch Olympic ở tuổi 14. Ye Shiwen của Trung Quốc từng vô địch thế giới ở tuổi 15, nhưng sau đó chững lại khi trưởng thành.
Tờ L’Équipe bình luận: “Tuy nhiên, mỗi cơ thể là khác nhau. Mỗi tuổi thơ cũng vậy. Và đó chính là cốt lõi của vấn đề: Yu Zidi phi thường là điều không ai có thể nghi ngờ, nhưng vẫn chỉ là một cô bé”.
Auguin nhấn mạnh rằng các VĐV của Pháp thường trưởng thành muộn hơn so với các quốc gia khác. Ông cho biết hệ thống đào tạo ở Pháp rất chú trọng bảo vệ VĐV, và việc Yu Zidi có thể thi đấu ở nhóm tuổi 12-13 tại giải vô địch quốc gia Pháp là điều khó xảy ra.
Nếu World Aquatics cân nhắc thắt chặt quy định và cố định độ tuổi tối thiểu ở mức 14, câu chuyện về Yu Zidi sẽ trở thành một lời cảnh báo và cũng là một cơ hội để xem xét lại các quy định hiện hành.
Nowicki nói: “Yu Zidi rất phi thường, có một tương lai rộng mở, và chúng tôi hy vọng điều tốt đẹp sẽ đến. Tuy nhiên, chúng tôi phải cẩn trọng và không muốn làm mất cân bằng theo hướng ngược lại”.
Tờ L’Équipe nhận xét rằng những gì Yu Zidi đạt được đã vượt xa một tấm huy chương hay những kỷ lục: cô bé đã khiến cả một hệ thống phải đặt lại câu hỏi về chính mình.
Nowicki nói thêm: “Tôi không nghĩ mình sẽ phải đối mặt với câu hỏi này, nhưng giờ đây, chúng tôi cần nhìn lại và tự hỏi liệu điều này có phù hợp không? Đây có thực sự là cách đúng đắn để tiến xa hơn? Chúng tôi có cần thêm các biện pháp bảo vệ khác không? Có nên cho phép thi đấu trong những điều kiện nhất định? Tôi chưa có câu trả lời”.
Điều đáng chú ý là, do quy định quốc tế thiếu nhất quán, thành tích của Yu Zidi khi về thứ tư ở nội dung 200m hỗn hợp cá nhân không được công nhận là kỷ lục thế giới lứa tuổi thiếu niên, vì cô bé chưa đủ 14 tuổi để được xếp vào nhóm này. Đây là một nghịch lý, nhưng cũng cho thấy rằng những gì Yu Zidi đạt được đã vượt xa những con số và kỷ lục thông thường.
Admin
Nguồn: VnExpress
