Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã có bài phát biểu quan trọng tại Hội nghị Tương lai châu Á lần thứ 30, diễn ra tại Tokyo, Nhật Bản. Hội nghị, với lịch sử 30 năm phát triển, đã khẳng định vị thế là một diễn đàn đối thoại chính sách hàng đầu, có uy tín trong khu vực và trên thế giới.
Hội nghị năm nay tập trung thảo luận về những thách thức mà châu Á phải đối mặt trong một thế giới đầy biến động. Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh rằng, thế giới và châu Á đang trải qua những thách thức chưa từng có, mỗi thách thức không chỉ đơn thuần là một vấn đề riêng lẻ mà ngày càng trở nên phức tạp và liên kết chặt chẽ với nhau.
Theo Phó Thủ tướng, một trong những thách thức lớn nhất xuất phát từ sự bất ổn gia tăng do các cú sốc và biến động địa chính trị, kinh tế diễn ra ngày càng thường xuyên và đa chiều. Điều này bao gồm cạnh tranh chiến lược, xung đột quân sự, các biện pháp bảo hộ thuế quan, biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh. Đặc biệt, sự phát triển nhanh chóng của các ngành công nghệ mới đang làm thay đổi cấu trúc cơ bản của nền kinh tế và định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu.
Bên cạnh đó, sự suy giảm của các động lực tăng trưởng truyền thống đang gây ra những tác động sâu rộng và tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng của hầu hết các nền kinh tế. Ông Dũng cho rằng, “sự thần kỳ của châu Á” trước đây phần lớn dựa vào việc tận dụng hiệu quả các cơ hội do toàn cầu hóa kinh tế mang lại, nhưng những điều kiện thuận lợi này đang thay đổi một cách căn bản.
Một thách thức khác đáng chú ý là sự suy giảm niềm tin, bắt nguồn từ sự cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt. Điều này làm hạn chế vai trò của các cơ chế hợp tác đa phương trong việc ứng phó với các cú sốc bất ngờ và biến động kinh tế – chính trị toàn cầu. Vai trò của hệ thống quản trị toàn cầu đang đối mặt với nguy cơ bị suy yếu, và sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc đang thách thức các nguyên tắc cơ bản của hệ thống luật pháp quốc tế và các thể chế hợp tác đa phương.
Trước bối cảnh đầy thách thức này, Phó Thủ tướng đặt câu hỏi: “Đâu sẽ là điểm tựa cho châu Á trong giai đoạn phát triển mới?”.
Nhìn lại ba thập kỷ qua, khu vực đã trải qua nhiều cuộc khủng hoảng lớn, từ khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, đến đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, sau mỗi giai đoạn khủng hoảng, châu Á đều vượt qua và vươn lên mạnh mẽ hơn, thể hiện đúng tinh thần của câu tục ngữ Nhật Bản: “Ngã bảy lần, đứng dậy tám lần”.
Ông đánh giá rằng châu Á vẫn hội tụ đầy đủ các điều kiện cần thiết để bứt phá, trở thành động lực chính dẫn dắt tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Châu Á tiếp tục duy trì vai trò là một khu vực tăng trưởng năng động và ổn định, là trụ cột của nền kinh tế toàn cầu. Đồng thời, châu Á ngày càng trở thành điểm hội tụ của mạng lưới công nghiệp – sản xuất năng động, và là khu vực của hòa bình và ổn định.

Tại diễn đàn, Việt Nam đã đề xuất năm lĩnh vực tiên phong mà các quốc gia trong khu vực cần phối hợp trong thời gian tới. Các lĩnh vực này bao gồm: đổi mới các cơ chế hợp tác đa phương, củng cố hệ thống thương mại tự do trên nguyên tắc “cùng thắng”; thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.
Việt Nam cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc châu Á giữ vai trò tiên phong trong thúc đẩy phát triển bao trùm, lấy người dân làm trung tâm và động lực của mọi chính sách; kiến tạo các mô hình kinh tế mới, đặc biệt là chuyển đổi xanh và chuyển đổi số; và tăng cường đoàn kết, hợp tác, tôn trọng lẫn nhau.
Trong bài phát biểu của mình, Phó Thủ tướng cũng đề cập đến tầm nhìn phát triển của Việt Nam và mối quan hệ hợp tác với đối tác Nhật Bản trong kỷ nguyên mới.
Sau gần 40 năm Đổi mới, Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, từ một nền kinh tế lạc hậu, kém phát triển, vươn lên đứng thứ 32 trên thế giới về quy mô, và thuộc nhóm 20 quốc gia hàng đầu về thương mại và thu hút FDI. GDP bình quân đầu người năm 2024 đạt 4.700 USD, tiệm cận ngưỡng thu nhập trung bình cao.
Việt Nam đã trở thành một hình mẫu về hàn gắn và vươn lên sau chiến tranh, với quan hệ đối ngoại rộng mở, toàn diện và hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả, là một thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Tuy nhiên, với một nền kinh tế có độ mở lớn, Việt Nam cũng đang chịu tác động mạnh mẽ từ bối cảnh quốc tế diễn biến ngày càng phức tạp, đan xen với các thách thức nội tại.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Việt Nam xác định muốn phát triển nhanh và bền vững phải có tư duy, tầm nhìn, tâm thế mới, đồng thời phải hành động quyết liệt, cải cách mạnh mẽ và sự đồng hành, ủng hộ của bạn bè quốc tế, trong đó có Nhật Bản”. Việt Nam đang đẩy mạnh ba đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực) và triển khai “bộ tứ trụ cột”, tận dụng lợi thế đi sau để vươn lên.
Phó Thủ tướng cũng đánh giá cao vai trò của Nhật Bản trong bối cảnh quốc tế hiện nay, cho rằng Nhật Bản ngày càng củng cố vị thế là một mắt xích then chốt của chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.
Ông khẳng định: “Trong bối cảnh thế giới và châu Á đang đứng trước nhiều thay đổi mang tính thời đại, Việt Nam nhất quán quan điểm Nhật Bản là đối tác quan trọng hàng đầu, người bạn chân thành, tin cậy”. Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được sự ủng hộ, hợp tác chặt chẽ, đồng hành và hỗ trợ hiệu quả của Nhật Bản để thực hiện thành công các mục tiêu phát triển.
Phó Thủ tướng kết thúc bài phát biểu bằng cách dẫn lại câu nói nổi tiếng của Nhật Bản “một mũi tên dễ bẻ gãy, ba mũi tên khó bẻ gãy” và câu tục ngữ Việt Nam “một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”, khẳng định đoàn kết chính là sức mạnh vô song để vượt qua khó khăn, biến thách thức thành cơ hội để đổi mới và phát triển bứt phá.
Với tinh thần đó, Phó Thủ tướng kêu gọi các quốc gia cần “nối vòng tay lớn”, chung sức, đồng lòng, vượt qua thách thức, vì hòa bình, hợp tác và thịnh vượng chung của khu vực và toàn thế giới.
Admin
Nguồn: VnExpress