Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa công bố kết quả thanh tra đối với 6 doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn, bao gồm: Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI, Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), Bảo Tín Minh Châu, Ngân hàng Tiên Phong (TPBank) và Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank).
Theo đánh giá của NHNN, về cơ bản, các doanh nghiệp đã tuân thủ các quy định về kinh doanh vàng và báo cáo số liệu. Công tác phòng chống rửa tiền cũng ghi nhận nhiều tiến triển tích cực.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những sai phạm dẫn đến việc 5 doanh nghiệp (SJC, TPBank, Bảo Tín Minh Châu, Eximbank và PNJ) bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 400 triệu đồng đến vài tỷ đồng.
Các vi phạm chủ yếu liên quan đến quy định phòng chống rửa tiền, như thiếu sót trong nhận diện khách hàng và báo cáo giao dịch có giá trị lớn. Ngoài ra, còn có các vi phạm về chứng từ, kế toán, thuế, và dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh.
Cụ thể, tại SJC, NHNN cho biết chưa đủ cơ sở để xác định mức tăng giá vàng từ 2/10/2023 đến 15/4/2024 là bất hợp lý. Tuy nhiên, NHNN lưu ý rằng giá vàng SJC phụ thuộc vào quyết định của một cá nhân, cụ thể là Tổng giám đốc công ty (thời điểm đó là bà Lê Thúy Hằng), người trực tiếp quyết định và chỉ đạo giá mua bán vàng. Việc SJC không có quy định nội bộ về các tiêu chí xác định giá mua bán vàng, cũng như không phân tách trách nhiệm của các bộ phận liên quan, dẫn đến rủi ro trong việc xác định giá vàng trên thị trường, do SJC chiếm thị phần lớn.
Đối với DOJI, cơ quan thanh tra phát hiện một số cá nhân bán vàng nguyên liệu cho doanh nghiệp với khối lượng lớn bất thường so với nghề nghiệp và nhân thân. Thậm chí, có trường hợp một doanh nghiệp khác bán vàng nguyên liệu cho DOJI thông qua cá nhân. NHNN cho rằng điều này có thể nhằm trốn tránh việc xuất hóa đơn, kê khai và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, cũng như che giấu nguồn gốc vàng nguyên liệu, gây bất ổn cho thị trường. Ngoài ra, DOJI còn vi phạm quy định về kinh doanh thương mại điện tử trên ứng dụng và website Egold (huy động và giữ hộ vàng miếng) khi chưa được cấp phép.
Tại Eximbank, nhân viên ngân hàng bị phát hiện tạo điều kiện cho các giao dịch “khống” vàng miếng bằng cách rút ngắn các thao tác kiểm đếm và giao nhận vàng, cũng như thu chi tiền đồng. Điều này cho phép khách hàng mua bán vàng với cùng số lượng vào cùng thời điểm mà không cần giao nhận vàng và tiền thực tế, chỉ giao dịch phần chênh lệch giá để kiếm lời. Hoạt động này làm tăng doanh số mua bán vàng miếng của Eximbank một cách không thực chất, khi 3 khách hàng đã chiếm tới 15% doanh số mua bán vàng miếng của ngân hàng trong một thời điểm.
TPBank bị phát hiện giữ hộ vàng miếng SJC cho khách hàng nhưng không niêm phong và không ghi số series. NHNN cũng đặt vấn đề về việc một số cá nhân mua bán vàng miếng với TPBank liên tục với doanh số lớn, lên tới hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Về vấn đề này, NHNN thừa nhận có những cách hiểu chưa thống nhất trong các quy định hiện hành. Nghị định 24 không quy định cấp phép kinh doanh mua bán vàng miếng cho cá nhân, nhưng cá nhân vẫn được mua bán vàng miếng tại các tổ chức được NHNN cấp phép.
Bảo Tín Minh Châu vi phạm quy định về thương mại điện tử và sử dụng công nghệ số để kinh doanh vàng. Doanh nghiệp này không công bố thông tin về vận chuyển, giao nhận, quy trình tiếp nhận và xử lý khiếu nại, cũng như cơ chế giải quyết tranh chấp trên website thương mại điện tử. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng thiếu chính sách đảm bảo an toàn và an ninh cho việc thu thập và sử dụng thông tin cá nhân của người dùng trên website.
Cuối cùng, PNJ cũng bị NHNN chỉ ra một số vi phạm tương tự như các doanh nghiệp khác, bao gồm vi phạm về chế độ báo cáo hoạt động mua bán vàng miếng, dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, vi phạm quy định về thuế, phòng chống rửa tiền, chế độ kế toán và sử dụng hóa đơn chứng từ.
NHNN đã chuyển thông tin vi phạm về hóa đơn, chứng từ kế toán và thuế có dấu hiệu vi phạm hình sự của SJC, Bảo Tín Minh Châu, PNJ và TPBank sang Bộ Công an để xác minh và điều tra. Trường hợp của DOJI, NHNN đã gửi văn bản sang Cục Cảnh sát điều tra về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu của Bộ Công an để xác minh và điều tra. Bộ Công an đã giao cơ quan thuế chủ trì kiểm tra và xử lý. Đại diện một số doanh nghiệp cho biết hồ sơ vi phạm đã được chuyển cho cơ quan thuế, chủ yếu liên quan đến cách xác định mức giá khi kê khai chứng từ, kế toán và thuế, và hiện cơ quan thuế đang tiến hành thanh tra tại doanh nghiệp.
Admin
Nguồn: VnExpress
