Tại hội thảo về nhận diện nguy cơ lừa đảo tài sản mã hóa diễn ra ngày 8/8, ông Phạm Gia Khánh, Giám đốc Công nghệ Nippy Labs, đã chia sẻ về những chiêu thức lừa đảo tiền mã hóa tinh vi, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư, đặc biệt là người mới. Đáng chú ý, nhiều hình thức lừa đảo có thể thực hiện với chi phí rất thấp.
Ông Khánh cho biết, chỉ cần vài phút và một công cụ miễn phí, kẻ gian có thể tạo ra token trên blockchain, sau đó phát hành hàng triệu đơn vị. Chúng sử dụng mạng xã hội, quảng cáo và các hội nhóm để lôi kéo người mua. Khi lượng tiền đầu tư đủ lớn, chúng sẽ rút toàn bộ thanh khoản và biến mất.
Hình thức này, được gọi là “rug pull” (lừa đảo rút thanh khoản), là một biến thể của “exit scam” trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi). Sau khi mua token, nhà đầu tư không thể giao dịch vì giá trị bảo chứng đã bị rút hết, dẫn đến mất trắng tài sản.
Ông Khánh chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết các dự án “rug pull”, bao gồm: hứa hẹn lãi suất cao, đội ngũ phát triển ẩn danh, không yêu cầu xác thực người dùng (KYC), không có kiểm toán độc lập và phần lớn token tập trung trong ví nội bộ. Các dự án này thường quảng bá rầm rộ nhưng thiếu sản phẩm cụ thể hoặc lộ trình phát triển rõ ràng.
Ngoài “rug pull”, “fake token” (token giả mạo) cũng là một hình thức lừa đảo phổ biến. Kẻ gian tạo ra các token có tên giống các dự án nổi tiếng để đánh lừa nhà đầu tư. Người dùng sau khi mua sẽ không thể bán hoặc chỉ bán được với giá rất thấp. Một số token còn được lập trình để chỉ tăng giá, khiến nhà đầu tư kỳ vọng và tiếp tục rót vốn.
Một chiêu trò khác là lừa đảo qua airdrop. Kẻ gian gửi token lạ vào ví người dùng, sau đó dụ dỗ họ thực hiện giao dịch trên sàn phi tập trung (DEX). Khi giao dịch được thực hiện, toàn bộ tài sản trong ví có thể bị chiếm đoạt.
Nhiều thủ đoạn lừa đảo không chỉ dựa vào công nghệ mà còn khai thác tâm lý ham lợi và mong muốn làm giàu nhanh chóng. Kẻ gian tiếp cận nạn nhân thông qua người quen, mạng xã hội, xây dựng lòng tin bằng cách trò chuyện thường xuyên và chia sẻ kết quả đầu tư tích cực.
Sau khi có được lòng tin, chúng giới thiệu một dự án đầu tư và khuyến khích nạn nhân bắt đầu với số tiền nhỏ. Những người tham gia ban đầu thường được trả lãi để tạo niềm tin, sau đó bị dụ đầu tư lớn hơn. Tuy nhiên, khi muốn rút tiền, họ sẽ bị yêu cầu nộp thêm phí hoặc thuế. Sau khi chiếm đoạt đủ tiền, kẻ gian sẽ cắt đứt liên lạc.
Ông Khánh khuyến cáo nhà đầu tư nên lưu ý 5 dấu hiệu sau để nhận diện rủi ro: Cam kết lợi nhuận vượt quá 15% mỗi năm (mức lợi nhuận không thực tế), thiếu thông tin công khai trên các kênh chính thống, lời mời đầu tư vào lĩnh vực chưa tìm hiểu kỹ, token được giới thiệu bởi người mới quen và chỉ được quảng cáo trong các hội nhóm kín, dự án liên quan đến đa cấp hoặc được quảng bá bởi những người nổi tiếng trên mạng xã hội.
Việt Nam đang trong quá trình hoàn thiện hành lang pháp lý để giảm thiểu rủi ro và phát triển lĩnh vực tài sản số. Luật Công nghiệp Công nghệ số, được Quốc hội thông qua vào tháng 6, đã lần đầu tiên công nhận khái niệm tài sản số. Dự kiến trong tháng 8, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ dự thảo nghị quyết thí điểm sàn giao dịch tài sản số.
Bà Nguyễn Vân Hiền, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, nhận định rằng Việt Nam đang có tốc độ hoàn thiện pháp lý về công nghệ blockchain và tài sản mã hóa khá nhanh, theo hướng khuyến khích đổi mới sáng tạo. Việc công nhận tài sản mã hóa là hợp pháp sẽ tạo cơ sở bảo vệ nhà đầu tư và thúc đẩy doanh nghiệp trong nước phát triển các mô hình mới một cách chính danh.
Theo báo cáo từ FBI Internet Crime Complaint Center, chỉ riêng năm 2024 đã có hơn 150.000 đơn khiếu nại liên quan đến tiền mã hóa, với tổng thiệt hại lên tới 9,3 tỷ USD, tăng 66% so với năm trước. Trong đó, lừa đảo đầu tư chiếm 62%, tương đương 5,82 tỷ USD. Thống kê từ nền tảng săn lỗi bảo mật Immunefi cho thấy tội phạm blockchain đã gây thiệt hại toàn cầu 1,74 tỷ USD chỉ trong 4 tháng đầu năm.
Admin
Nguồn: VnExpress
