Thạc sĩ, bác sĩ Lệ Thị Hồng Thắm từ khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chia sẻ cách phân biệt giữa ngủ ngáy thông thường và ngưng thở khi ngủ, dựa trên nguyên nhân và các biểu hiện lâm sàng đặc trưng.
**Nguyên nhân gây bệnh**
Ngủ ngáy xảy ra khi luồng không khí lưu thông qua đường thở bị cản trở, làm rung các mô mềm ở vùng cổ họng, tạo ra âm thanh đặc trưng. Tình trạng này thường gặp ở người trưởng thành, đặc biệt khi nằm ngửa, sau khi uống rượu, hút thuốc, hoặc khi cơ thể mệt mỏi. Các yếu tố khác như nghẹt mũi, vẹo vách ngăn mũi, hoặc amidan quá lớn cũng có thể gây ra ngáy. Đa phần các trường hợp ngáy đơn thuần là lành tính và không gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe.
Ngược lại, ngưng thở khi ngủ là một rối loạn nghiêm trọng hơn, đặc trưng bởi sự ngừng thở tạm thời trong khi ngủ, có thể kéo dài từ vài giây đến hàng chục giây và lặp lại nhiều lần trong suốt đêm. Nguyên nhân có thể do tắc nghẽn đường thở (gây ra ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn) hoặc do não bộ không kiểm soát được nhịp thở một cách bình thường (gây ra ngưng thở khi ngủ trung ương). Các yếu tố nguy cơ bao gồm béo phì, vòng cổ lớn, tuổi cao, hẹp đường thở, yếu tố di truyền và cấu trúc sọ mặt bất thường. Tình trạng thiếu oxy lặp đi lặp lại làm gián đoạn giấc ngủ, khiến cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, dẫn đến nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm tăng nguy cơ đột quỵ, suy tim, rối loạn nhịp tim và giảm tuổi thọ.
**Triệu chứng lâm sàng**
Ngáy kèm theo mệt mỏi ban ngày, thay đổi tâm trạng thất thường, giấc ngủ không sâu, thường xuyên thức giấc đột ngột có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng ngưng thở khi ngủ. Người ngáy đơn thuần thường phát ra tiếng ngáy đều đặn, liên tục và không bị gián đoạn. Trong khi đó, người mắc chứng ngưng thở khi ngủ thường có tiếng ngáy rất to và bất thường, xen kẽ với những khoảng im lặng (tượng trưng cho thời gian ngừng thở), sau đó là tiếng ngáy lớn hoặc thở hổn hển như nghẹn thở. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu oxy.
Ngưng thở khi ngủ còn gây ra nhiều triệu chứng khác vào ban ngày, như thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đau đầu vào buổi sáng, giảm khả năng tập trung, dễ buồn ngủ khi lái xe hoặc làm việc. Ngược lại, người ngủ ngáy thông thường hiếm khi cảm thấy mất ngủ hoặc mệt mỏi kéo dài.
Để chẩn đoán chính xác tình trạng ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện đo đa ký giấc ngủ hoặc đa ký hô hấp, nhằm kiểm tra các chỉ số sinh tồn quan trọng như nhịp thở, nồng độ oxy trong máu, cử động ngực bụng, điện não, cử động các chi, tiếng ngáy và nhịp tim trong suốt thời gian ngủ.
Bác sĩ Thắm khuyến cáo những người có tiếng ngáy to kèm theo các triệu chứng ban ngày như buồn ngủ quá mức, khó tập trung, thở hổn hển khi ngủ hoặc đã từng gặp tai nạn do ngủ gật nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống, đồng thời ngăn ngừa các biến chứng tim mạch và thần kinh nguy hiểm về lâu dài.
Admin
Nguồn: VnExpress
