Công ty TNHH Dịch vụ Du lịch Amadive đã đệ trình đề án đánh chìm tàu hàng Sheng Li lên các cơ quan chức năng, với kỳ vọng tạo ra một sản phẩm du lịch biển độc đáo, hấp dẫn du khách đam mê bộ môn lặn. Ông Ngô Tuấn Tú, Giám đốc công ty, cho biết hồ sơ đã được gửi đến Sở Du lịch TP HCM, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (trước khi sáp nhập), và Trung tâm Xúc tiến Du lịch tỉnh này vào cuối tháng 6.
Sở Du lịch TP HCM hiện đang thúc đẩy Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP HCM sớm hoàn tất báo cáo tổng hợp ý kiến từ các đơn vị liên quan, trước khi trình lên cấp có thẩm quyền xem xét. Trước đó, Sở Nông nghiệp đã lấy ý kiến tham mưu từ Ban quản lý đặc khu Côn Đảo và Cảng vụ Hàng hải khu vực. Theo ông Tú, các cơ quan này đều đã phản hồi đồng thuận với đề án. Tuy nhiên, thời gian triển khai cụ thể vẫn chưa được xác định.
Về mặt pháp lý, tàu Sheng Li hiện thuộc diện xử lý tài sản theo phương án được UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu phê duyệt trước khi sáp nhập. Kế hoạch ban đầu là bán đấu giá con tàu để thu hồi phế liệu, với giá khởi điểm 1,7 tỷ đồng. Theo quy trình, tàu sẽ trải qua hai vòng đấu giá. Nếu không có đơn vị nào tham gia mua sau cả hai vòng, đề án đánh chìm tàu để phát triển du lịch lặn mới được xem xét triển khai.
Tàu Sheng Li, dài 52 m, rộng 8,5 m, trọng tải khoảng 12.000 tấn, được đóng năm 2002 và đã bị bỏ hoang 4 năm nay. Hiện tàu đang neo đậu tại khu tránh bão trên vịnh Côn Sơn. Khảo sát ban đầu của Amadive cho thấy thân vỏ tàu đã xuống cấp nghiêm trọng do không được bảo dưỡng, han gỉ và hư hỏng nặng. Bên trong tàu chứa nhiều rác thải, dầu mỡ bám dày. Tàu có 6 khoang hầm hàng thông nhau, một máy chính, hai máy phụ, một máy phát điện và một chân vịt, tất cả đều bị nhiễm nước mặn, han gỉ và không còn hoạt động.
Ông Tú giải thích rằng việc đánh chìm tàu sẽ tạo ra một rạn nhân tạo, thu hút khách lặn chuyên nghiệp, đồng thời giảm áp lực lên các rạn san hô tự nhiên, vốn đã bị ảnh hưởng nặng nề sau El Niño năm ngoái. Ông cho biết thêm, các tour lặn ngắm san hô ở Côn Đảo hiện nay cũng giảm sức hấp dẫn do mất đa dạng sinh học.
Nếu đề án được chấp thuận, Amadive dự kiến phát triển 3-4 sản phẩm du lịch từ xác tàu, bao gồm tour lặn chuyên sâu cho người có chứng chỉ, tour mặt nước cho khách không lặn, các khóa học lặn và tour tham quan khu vực quanh xác tàu. Công ty đề xuất được khai thác độc quyền con tàu đắm trong vòng 10 năm.
Để đảm bảo an toàn và giảm thiểu tác động đến môi trường, quy trình đánh chìm tàu sẽ được thực hiện cẩn thận. Đầu tiên, toàn bộ con tàu sẽ được làm sạch, tháo dỡ các bộ phận không phải kim loại và các vật liệu có khả năng gây hại. Đơn vị thực hiện sẽ khảo sát đáy biển nơi dự kiến đánh chìm tàu để đánh giá độ sâu, cấu trúc nền đáy, hệ sinh thái hiện hữu, và lấy mẫu nước, sinh vật để phân tích. Sau khi tàu được đánh chìm, công ty sẽ tiến hành quan trắc môi trường định kỳ (1-6 tháng) để theo dõi tác động sinh thái, chỉ số pH và mức độ ô nhiễm kim loại nặng.
Ông Tú nhấn mạnh rằng du lịch lặn tàu đắm là một loại hình mới ở Việt Nam, nhưng rất phổ biến và mang lại giá trị kinh tế cao ở các nước như Malaysia và Indonesia.

“Muốn lặn tàu đắm phải có chứng chỉ đặc biệt, khách phải trả thêm phí để được vào khu vực đó, dịch vụ này tạo giá trị cao hơn so với tour lặn san hô thông thường”, ông nói.
Hiện tại, Amadive đang khai thác tour lặn xác tàu chiến Mỹ LCM-8 tại vịnh Côn Sơn. Tuy nhiên, tàu này nhỏ và nằm ở độ sâu nông (6-7 m), nên khách chỉ mất khoảng 10-15 phút để khám phá. Trong khi đó, tàu Sheng Li lớn gấp đôi và nằm ở độ sâu 30 m, đòi hỏi khách phải lặn 2-3 lần, mỗi lần 45 phút đến một tiếng, mới có thể khám phá hết.

Để hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động môi trường (EIA) một cách bài bản, ông Tú cho biết công ty đang tham vấn các chuyên gia bảo tồn của Vườn quốc gia Côn Đảo và Viện Kỹ thuật biển TP HCM, bởi đây là “dự án đắm tàu đầu tiên tại Việt Nam”.
Ông Tú kỳ vọng: “Nếu được chấp thuận, dự án đánh chìm tàu Sheng Li có thể mở ra một hướng đi mới cho du lịch biển bền vững, thay vì chỉ bán sắt vụn.”
Admin
Nguồn: VnExpress