Lần đầu tiên góp mặt tại một giải đấu trẻ tầm cỡ thế giới, đội tuyển bóng chuyền nữ U21 Việt Nam đã tạo nên ấn tượng mạnh mẽ khi liên tiếp giành chiến thắng trước các đối thủ mạnh. Các cô gái Việt Nam đã xuất sắc đánh bại chủ nhà Indonesia với tỷ số 3-0, sau đó vượt qua Serbia, Canada và Puerto Rico cùng tỷ số 3-1. Trận thua duy nhất của đội là trước hạt giống số hai Argentina với tỷ số 1-3. Kết quả này giúp Việt Nam giành vị trí nhì bảng A và giành quyền vào vòng 1/8, nơi họ sẽ đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, ngay sau khi vòng bảng khép lại, một sự cố bất ngờ đã xảy ra. Vào đêm 12/8, Liên đoàn Bóng chuyền Thế giới (FIVB) ra thông báo xử thua Việt Nam 0-3 trong các trận gặp Serbia, Canada và Indonesia. Trận thua trước Argentina cũng bị thay đổi tỷ số thành 0-3. Nguyên nhân được đưa ra là do một cầu thủ của Việt Nam vi phạm quy định về tư cách thi đấu, nhưng danh tính cầu thủ và chi tiết vi phạm không được công bố. Kết quả trận thắng trước Puerto Rico không bị ảnh hưởng do cầu thủ này không tham gia trận đấu cuối cùng của vòng bảng.
Trong danh sách đăng ký thi đấu, Đặng Thị Hồng và Nguyễn Phương Quỳnh là hai vận động viên không góp mặt trong trận gặp Puerto Rico. Đặng Thị Hồng là một trong những trụ cột của đội, với 83 điểm ghi được, xếp thứ ba trong danh sách các tay đập xuất sắc nhất giải, chỉ sau Santi của Indonesia (86 điểm) và Rejmanova của Cộng hòa Czech (85 điểm). Nguyễn Phương Quỳnh ghi được 32 điểm, xếp thứ 38.
Chỉ trong vòng nửa ngày, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn đối với thầy trò huấn luyện viên Nguyễn Trọng Linh. Từ vị trí nhì bảng A, đội tuyển Việt Nam tụt xuống cuối bảng và phải gặp Ai Cập ở vòng đấu phân hạng từ 17 đến 24.
Trong thể thao đỉnh cao, các vi phạm về tư cách thi đấu thường gặp bao gồm gian lận tuổi, sử dụng doping, vi phạm pháp luật hoặc đang chịu án kỷ luật từ bộ môn. Đối với các nội dung thi đấu của nữ, yếu tố giới tính cũng có thể là một vấn đề nhạy cảm và gây tranh cãi.
Giải bóng chuyền nữ U21 thế giới do FIVB quản lý, việc xác minh lý lịch cầu thủ dựa trên giấy khai sinh và hộ chiếu. Ban tổ chức thường chỉ kiểm tra cơ bản các loại giấy tờ này. Tuy nhiên, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường hoặc có khiếu nại trong quá trình diễn ra giải đấu, FIVB sẽ thành lập một tiểu ban để điều tra kỹ lưỡng hơn mà không cần thông báo cho đội bóng liên quan. Các đội có thể bị xử phạt ngay cả khi đã tuân thủ các tiêu chuẩn ban đầu.
Tình huống này tương tự như việc Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) xử phạt đội U11 SLNA vì gian lận tuổi. Đội bóng này cho rằng họ đã nộp đầy đủ giấy tờ theo quy định của ban tổ chức giải. Tuy nhiên, theo điều lệ giải và quy định kỷ luật của VFF, trách nhiệm vẫn thuộc về đội bóng nếu phát hiện sử dụng cầu thủ không đúng độ tuổi, bất kể lý do chủ quan hay khách quan.
Màn trình diễn ấn tượng của đội tuyển Việt Nam tại giải bóng chuyền nữ U21 thế giới 2025 đã gây chú ý. Điều này càng được quan tâm hơn sau phát biểu của huấn luyện viên đội U21 Serbia, Marijana Boricic. Sau trận thua 1-3 trước Việt Nam, bà nói: “Chúng tôi chưa bao giờ tập luyện với đội nam để chuẩn bị cho giải U21 thế giới”.
Mặc dù phát biểu này không trực tiếp đề cập đến vấn đề giới tính, nhưng nhiều người cho rằng nó ám chỉ đến sự khác biệt về thể chất của đối thủ. Đội tuyển Việt Nam có ba cầu thủ nổi bật về sức mạnh thể chất và kỹ năng chơi bóng cơ bản.
Sau đó, một đội tuyển trong cùng bảng, được cho là Serbia, đã gửi đơn khiếu nại lên FIVB về một cầu thủ của Việt Nam. Theo quy định, FIVB phải tiến hành điều tra ngay lập tức.
Vào sáng 12/8, FIVB thông báo mời một số vận động viên Việt Nam đến để lấy mẫu máu và nước tiểu, nhưng không thông báo mục đích của việc này. Điều này không vi phạm luật. Bên cạnh đó, ban tổ chức giải cũng yêu cầu Việt Nam bổ sung hồ sơ gốc của các cầu thủ để đối chiếu.
Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) cho rằng đây là một cuộc kiểm tra doping thông thường. Tuy nhiên, truyền thông Thái Lan và Indonesia lại khẳng định rằng đó là kiểm tra giới tính.
Vào buổi tối cùng ngày, trang chủ của FIVB bất ngờ xếp Việt Nam vào trận đấu với Ai Cập ở vòng phân hạng từ 17 đến 24, thay vì gặp Thổ Nhĩ Kỳ ở vòng 1/8 như lịch ban đầu. Sau đó, toàn bộ lịch thi đấu vòng 1/8 đã bị xóa.
Cộng đồng bóng chuyền Việt Nam trở nên hoang mang. Mọi việc chỉ sáng tỏ khi FIVB đăng tải thông báo chính thức trên trang chủ, thông báo về việc xử thua đội tuyển Việt Nam do một cầu thủ vi phạm quy định về tư cách thi đấu. Thông báo không nêu rõ danh tính cầu thủ, chi tiết vi phạm và không đưa ra bình luận gì thêm về vấn đề này. FIVB cho biết họ sẵn sàng tiếp nhận văn bản giải trình và đơn khiếu nại từ VFV và cầu thủ liên quan.
Vào sáng hôm sau, VFV xác nhận đang tiến hành khiếu nại chính thức theo quy trình của FIVB, đồng thời phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam để làm rõ sự việc và bảo vệ quyền lợi của vận động viên cũng như uy tín của bóng chuyền Việt Nam.
Theo nguồn tin của VnExpress, VFV có nhiều câu hỏi đặt ra cho ban tổ chức, chẳng hạn như vi phạm cụ thể là gì và dựa trên tiêu chuẩn nào. Nếu vi phạm liên quan đến xét nghiệm, thì ban tổ chức đã sử dụng loại xét nghiệm nào và phòng lab có đạt tiêu chuẩn quy định của Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) hay không.
Quá trình từ khi lấy mẫu xét nghiệm của các vận động viên đến khi đưa ra án phạt diễn ra trong vòng chưa đầy 20 tiếng. Đây là một việc làm chưa từng có tiền lệ trong lịch sử các giải đấu của FIVB. Liên đoàn thế giới muốn có quyết định ngay lập tức vì các trận đấu vòng phân hạng sẽ diễn ra vào ngày hôm sau.
Về vấn đề liên quan đến giới tính, một đại diện của phòng Khoa học và y học thể thao thuộc Trung tâm Huấn luyện Thể thao Quốc gia Hà Nội cho rằng thế giới vẫn còn nhiều tranh cãi ngay cả khi xác định được nhiễm sắc thể XX (nữ) hay XY (nam). Việc này cần được thực hiện cẩn trọng vì nó ảnh hưởng nặng nề đến vận động viên và quốc gia. Vị này cho rằng FIVB có thể sẽ tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng hơn nữa, sau đó đưa ra quyết định cuối cùng sau khi giải đấu kết thúc.
Các chuyên gia y tế của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và các liên đoàn thế giới như điền kinh, bơi lội, boxing cho biết ranh giới XX-XY không hoàn toàn rõ ràng, vì một số người có sự khác biệt trong phát triển giới tính, dẫn đến các đặc điểm giải phẫu không tương ứng với giới tính của họ. Ví dụ, một phụ nữ không có tử cung, có tuyến sinh dục nằm trong ổ bụng và mức testosterone cao, có thể mang nhiễm sắc thể XY.
Theo Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc, có khoảng 0,05-1,7% dân số thế giới sinh ra với các đặc điểm lưỡng tính.
Thực tế, vấn đề giới tính đã được FIVB đề cập trong điều 2 khoản 3 về độ tuổi và giới tính trong điều lệ chung. Theo đó, giới tính của vận động viên được xác thực thông qua giấy khai sinh. Một vận động viên có thể thay đổi giới tính một lần, nhưng phải chứng minh một cách thuyết phục với Ủy ban tư cách giới tính của FIVB rằng việc này không mang lại lợi thế cạnh tranh. Việc này dựa trên một quy trình tổng hợp do vận động viên tự thực hiện.
FIVB không yêu cầu bắt buộc kiểm tra giới tính như Liên đoàn Điền kinh Thế giới, nhưng có thể yêu cầu kiểm tra ngẫu nhiên theo một quy trình tổng hợp.
Quy trình này có thể bao gồm xem xét các yếu tố sinh lý (sự thay đổi tự nhiên, chiều cao, cân nặng, chỉ số BMI, khối lượng cơ), y tế (phẫu thuật chuyển đổi giới tính, nồng độ testosterone, phương pháp đo thụ thể cơ, các phát triển và khám phá y học mới), thể thao (thành tích thể thao tại các giải quốc gia, vị trí, kinh nghiệm thi đấu với giới tính ban đầu). Ngoài ra, vận động viên có thể nộp các giấy tờ khác để chứng minh hoặc được Ủy ban tư cách giới tính yêu cầu.
Việc kiểm tra giới tính luôn là một chủ đề nhạy cảm trong thể thao. Điều này đã tạo ra những tranh cãi dữ dội trong trường hợp của võ sĩ Lin Yu Ting (Đài Loan) và Imane Khelif (Algeria) tại Olympic Paris 2024.
Admin
Nguồn: VnExpress
