Thế giới quyền Anh đang bàng hoàng sau sự kiện đau lòng khi hai võ sĩ Nhật Bản qua đời sau ca phẫu thuật não khẩn cấp. Cả hai đều thượng đài trong cùng một sự kiện tại nhà thi đấu Korakuen Hall, Tokyo vào ngày 2/8 vừa qua.
Nguyên nhân chính xác dẫn đến cái chết của hai võ sĩ vẫn đang được điều tra, nhưng giới chuyên môn lo ngại về tác động của việc giảm cân cấp tốc, hay còn gọi là “ép cân”, một phương pháp thường được các võ sĩ sử dụng để đạt được hạng cân mong muốn. Các chuyên gia cảnh báo rằng việc ép cân có thể khiến não dễ bị tổn thương và gây chảy máu.
Bi kịch này xảy ra không lâu sau khi võ sĩ Muay Thái người Lào, Singfangkhong Petchtawan, qua đời trong quá trình tập luyện và ép cân trước thềm trận đấu tại giải Thai Fight, một trong những giải Muay Thái hàng đầu Thái Lan.
Ép cân là quá trình giảm cân nhanh chóng trước trận đấu để đáp ứng yêu cầu về hạng cân. Đây không phải là chế độ ăn kiêng thông thường, mà là các biện pháp khắc nghiệt như hạn chế uống nước, ăn uống khắt khe, xông hơi, mặc đồ giữ nhiệt, hoặc thậm chí sử dụng thuốc lợi tiểu. Mục đích của việc ép cân là để võ sĩ có thể thi đấu ở hạng cân thấp hơn so với cân nặng tự nhiên của họ, tạo lợi thế về sức mạnh và kích thước sau khi bù nước.
Trong nhiều môn võ như MMA, quyền Anh hay Muay Thái, việc phân chia hạng cân được áp dụng để đảm bảo tính công bằng và giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Các võ sĩ phải đạt mức cân nặng dưới giới hạn của hạng cân quy định, thường là một ngày trước trận đấu, và sau đó nhanh chóng bù lại trọng lượng đã mất để đạt được hiệu suất thi đấu tối ưu. Ép cân đã trở thành một phần văn hóa trong các giải đấu lớn, nhưng nó tiềm ẩn nhiều hệ lụy đối với sức khỏe và hiệu suất thi đấu của các võ sĩ.
Việc ép cân cấp tốc có thể gây ra nhiều thay đổi nghiêm trọng về thể chất. Mất nước là một vấn đề phổ biến, dẫn đến giảm thể tích máu, tăng nhịp tim, giảm lưu lượng máu đến thận và não, gây chóng mặt, chuột rút, mệt mỏi, thậm chí ngất xỉu. Đồng thời, việc giảm cơ bắp và mỡ cũng làm suy giảm sức mạnh và sức bền, cản trở khả năng thi đấu tối ưu.
Hạn chế calo, protein và carbohydrate có thể khiến võ sĩ thiếu năng lượng, vitamin và khoáng chất cần thiết, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi, tăng nguy cơ chấn thương và làm giảm khả năng nhận thức, tập trung và phản xạ.
Các rủi ro về tim mạch, thận và não cũng là những vấn đề đáng lo ngại. Mất nước nghiêm trọng có thể gây căng thẳng cho tim mạch, suy giảm chức năng thận, tăng mức creatinine trong máu, và thậm chí dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng phải nhập viện. Việc giảm dịch não do mất nước cũng làm tăng nguy cơ chấn thương sọ não hoặc các tổn thương não nghiêm trọng khác.
Một số võ sĩ còn sử dụng thuốc lợi tiểu để đẩy nhanh quá trình giảm cân, nhưng điều này có thể gây hạ huyết áp, chóng mặt, rối loạn nhịp tim, hạ natri máu và các biến chứng y tế khác.
Việc giảm cân nhanh chóng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động trực tiếp đến hiệu suất thi đấu. Khi cơ thể mất nước và năng lượng, khả năng hoạt động của cơ bắp giảm sút, sức bền suy yếu, phản xạ chậm hơn và cơ dễ bị chuột rút. Võ sĩ cũng phải điều chỉnh chế độ tập luyện vì việc tập luyện cường độ cao trở nên khó khăn hơn, dẫn đến giảm chất lượng luyện tập.
Quá trình bù nước và dinh dưỡng sau buổi cân đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ bắp, duy trì sức mạnh, sức bền và sự minh mẫn tinh thần. Một chiến lược bù nước hiệu quả bao gồm uống nước, điện giải, dung dịch bù nước từng ngụm nhỏ để cơ thể hấp thụ tốt hơn, kết hợp với chế độ ăn giàu carbohydrate dễ tiêu và protein nạc để bổ sung glycogen và sửa chữa cơ bắp. Võ sĩ nên tránh các thực phẩm nhiều chất béo hoặc chất xơ để hạn chế khó chịu cho dạ dày trước trận đấu. Việc chia thành nhiều bữa ăn nhỏ cũng giúp giảm cảm giác đầy bụng và mệt mỏi.
Ép cân cũng đặt ra những câu hỏi về đạo đức và quyền lợi của võ sĩ. Nhiều võ sĩ phải chịu áp lực từ huấn luyện viên, nhà tổ chức hoặc đồng nghiệp để giảm cân nhằm có được lợi thế ở hạng cân thấp hơn. Khi sức khỏe thể chất và tinh thần suy giảm, họ đôi khi che giấu tình trạng y tế hoặc giả mạo kết quả cân để đủ điều kiện thi đấu.
Việc đồng ý tham gia ép cân cần dựa trên sự hiểu biết đầy đủ về các rủi ro ngắn hạn và dài hạn. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục để đảm bảo quyền đồng ý được thực hiện một cách có hiểu biết, đồng thời ưu tiên sức khỏe và an toàn của võ sĩ. Hầu hết các cơ quan thể thao đều có quy định về ép cân, nhưng cách áp dụng có thể khác nhau. Một số khu vực yêu cầu cân nhiều lần hoặc kiểm tra độ bù nước, trong khi những nơi khác vẫn dựa trên việc cân truyền thống một lần trước sự kiện. Giám sát y tế, báo cáo định kỳ và kiểm tra ngẫu nhiên là những công cụ quan trọng để giảm nguy cơ ép cân nguy hiểm và đảm bảo tính công bằng.
Các môn võ đang nghiên cứu các giải pháp để giảm thiểu tác hại từ việc ép cân cực đoan. Một số đề xuất bao gồm tăng số lượng hạng cân với khoảng cách nhỏ hơn giữa các hạng để giảm nhu cầu giảm cân nhanh và nguy hiểm. Việc kiểm tra độ bù nước và cân vào ngày thi đấu cũng đang được thử nghiệm để hạn chế việc tái cân nhanh. Theo dõi sức khỏe dài hạn của võ sĩ giúp giảm rủi ro về thận, mệt mỏi mãn tính và chấn thương, đồng thời xây dựng các chiến lược quản lý cân nặng an toàn hơn. Nghiên cứu và giám sát liên tục là chìa khóa để giảm thiểu rủi ro sức khỏe, bảo vệ võ sĩ và duy trì tính công bằng trong các giải đấu.
Ủy ban Thể thao Bang California (CSAC) là cơ quan quản lý thể thao đối kháng tại bang California, Mỹ, nổi tiếng với các quy định nghiêm ngặt về ép cân nhằm bảo vệ sức khỏe của võ sĩ và duy trì tính công bằng trong thi đấu.
Để hạn chế những rủi ro từ việc giảm cân nhanh, CSAC đặt ra mức giảm cân tối đa cho phép từ thời điểm ký hợp đồng đến buổi cân chính thức, đồng thời quy định tỷ lệ trọng lượng tối đa mà võ sĩ được phép hồi phục sau buổi cân. Nếu võ sĩ tăng cân quá mức sau khi bù nước, trận đấu của họ có thể bị hủy bỏ.
Quy trình giám sát của CSAC rất chặt chẽ. Thay vì chỉ cân một lần, cơ quan này áp dụng cân nhiều bước, kiểm tra liên tục để đảm bảo võ sĩ không ép cân quá mức trước và sau khi bù nước. Các võ sĩ cũng phải trải qua các xét nghiệm và đánh giá sức khỏe trước, trong và sau sự kiện, bao gồm xét nghiệm máu, nước tiểu và kiểm tra tình trạng bù nước. CSAC theo dõi toàn bộ quá trình từ đầu chiến dịch chuẩn bị trận đấu đến ngày thi đấu, đảm bảo mọi quy định về sức khỏe và an toàn đều được tuân thủ nghiêm ngặt.
Nhờ những quy định này, CSAC được xem là hình mẫu trong quản lý ép cân. Các biện pháp của CSAC giúp giảm nguy cơ mất nước, rối loạn điện giải, suy thận, chấn thương não và các biến chứng nghiêm trọng khác. Đồng thời, việc kiểm soát ép cân đảm bảo võ sĩ thi đấu ở hạng cân thực tế của họ, hạn chế lợi thế từ việc giảm cân cực đoan để tăng kích thước cơ thể sau khi bù nước.
Những tiêu chuẩn và quy trình của CSAC đã trở thành mô hình tham khảo cho nhiều bang và tổ chức thể thao đối kháng khác, như UFC hay các giải Muay Thái lớn, góp phần tạo ra một văn hóa an toàn và chuyên nghiệp trong MMA và Muay Thái, nơi sức khỏe và quyền lợi của võ sĩ được đặt lên hàng đầu.
Admin
Nguồn: VnExpress
