**Tình hình ung thư tại Việt Nam: Số ca mắc và tử vong đều tăng**
Tại hội nghị Cập nhật điều trị Ung thư và Y học hạt nhân do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức ngày 16/8, GS.TS Mai Trọng Khoa, Phó Chủ tịch Hội Điện quang và Y học hạt nhân Việt Nam, đã đưa ra những thông tin đáng lưu ý về tình hình ung thư tại Việt Nam. Hội nghị là diễn đàn để các chuyên gia và bác sĩ cập nhật các kỹ thuật hiện đại trong chẩn đoán và điều trị sớm ung thư.
Theo số liệu từ Globocan 2022, Việt Nam hiện xếp thứ 92 trên 185 quốc gia và vùng lãnh thổ về tỷ lệ mắc mới ung thư, và thứ 50 trên 185 về tỷ lệ tử vong trên 100.000 dân. So với năm 2018, thứ hạng này đã tăng 7 bậc (từ 99/185 lên 92/185 về tỷ lệ mắc mới và từ 56/185 lên 50/185 về tỷ lệ tử vong), cho thấy tình hình ung thư tại Việt Nam đang có xu hướng xấu đi. Các loại ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao bao gồm ung thư phổi, gan, vú, dạ dày và đại trực tràng.
GS.TS Mai Trọng Khoa nhấn mạnh rằng số ca mắc ung thư ở Việt Nam ngày càng tăng, cùng với đó là tỷ lệ tử vong do ung thư cũng tăng lên. Một trong những nguyên nhân chính là do tuổi thọ trung bình của người dân tăng lên, dẫn đến dân số già hóa. Do ung thư thường gặp ở người lớn tuổi, việc gia tăng số lượng người cao tuổi trong dân số làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bên cạnh yếu tố tuổi tác, môi trường sống ô nhiễm, lối sống ít vận động và các thói quen xấu như lạm dụng rượu bia, thuốc lá cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư phổi và ung thư dạ dày. Đáng lo ngại, tình trạng hút thuốc lá đang ngày càng trẻ hóa và lan rộng trong giới trẻ. Khói thuốc lá chứa hàng trăm chất độc hại, không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây hại cho những người xung quanh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành ung thư, đặc biệt là ung thư phổi.
Mặc dù một số trường hợp ung thư có thể do đột biến gene, nhưng tỷ lệ này thấp hơn nhiều so với các yếu tố nguy cơ từ môi trường và lối sống. Tuy nhiên, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống ung thư đã giúp người dân quan tâm hơn đến việc khám sức khỏe và tầm soát ung thư sớm, từ đó phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hơn.
PGS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết trước đây nhiều loại ung thư thường chỉ được phát hiện khi bệnh nhân đã có các triệu chứng rõ ràng như đau đớn hoặc sụt cân, lúc đó bệnh thường đã ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho việc điều trị và làm tăng tỷ lệ tử vong. Tuy nhiên, ngày nay, nhờ những tiến bộ trong chẩn đoán ung thư như PET/CT và SPECT/CT, SPECT, các dấu hiệu ung thư có thể được phát hiện sớm hơn, ngay cả khi các tổn thương còn rất nhỏ.
Các thế hệ máy PET/CT mới hiện nay có khả năng chụp toàn thân chỉ trong 30 giây với liều phóng xạ thấp, an toàn cho cả trẻ em. Điều này không chỉ giúp rút ngắn thời gian chờ đợi mà còn nâng cao khả năng phát hiện các tổn thương di căn mà các máy cũ có thể bỏ sót.
Trí tuệ nhân tạo (AI) cũng đang được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán ung thư. Bệnh viện Bạch Mai đang triển khai một đề tài cấp Nhà nước về sử dụng AI để phân tích hình ảnh CT, nội soi phế quản và mô bệnh học nhằm tầm soát và phát hiện sớm ung thư. Kết quả ban đầu cho thấy AI có khả năng đánh giá nguy cơ mắc ung thư với độ chính xác cao. Công nghệ này cũng đang được thử nghiệm trong siêu âm tuyến giáp, siêu âm và chụp X-quang vú, giúp hỗ trợ bác sĩ trong việc phát hiện sớm các bệnh lý ác tính.
Về điều trị, PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị tiên tiến để nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân ung thư. Y học hạt nhân, một lĩnh vực kết hợp vật lý hạt nhân, sinh học phân tử và y học lâm sàng, được xem là một trong những trụ cột quan trọng của y học chính xác.
Hiện nay, bệnh nhân ung thư tại Việt Nam đã có thể tiếp cận đầy đủ các phương pháp điều trị chuẩn quốc tế, từ phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị đích, miễn dịch cho đến liệu pháp y học hạt nhân. Đặc biệt, các liệu pháp điều trị phóng xạ nhắm trúng đích như I-131, Lu-177, Y-90, hay liệu pháp theranostics đang mở ra một kỷ nguyên mới đầy hy vọng cho người bệnh ung thư. Nhờ đó, nhiều bệnh nhân được chữa khỏi ở giai đoạn sớm, đồng thời kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống khi bệnh ở giai đoạn muộn.
Admin
Nguồn: VnExpress
