Cách mạng Tháng Tám: Hồi ức lịch sử

Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, một cuốn sách mới ra mắt đã điểm lại những dấu mốc lịch sử quan trọng, phác họa bức tranh toàn cảnh về mùa thu năm 1945 thông qua những bài viết của các nhân chứng lịch sử như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, nhà cách mạng, nhà báo Xuân Thủy và nhà văn Tô Hoài.

Cuốn sách làm nổi bật vai trò lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, dẫn dắt nhân dân Việt Nam vùng lên khởi nghĩa, giành lại chính quyền từ tay phát xít Nhật, chấm dứt ách thống trị hơn 80 năm của thực dân Pháp, xóa bỏ chế độ phong kiến, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do, nơi nhân dân lao động làm chủ đất nước. Thắng lợi này không chỉ khẳng định ý chí kiên cường của dân tộc mà còn cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên toàn thế giới. Sách phân tích sâu sắc các yếu tố then chốt dẫn đến chiến thắng, bao gồm sự nhạy bén, sáng tạo trong việc đánh giá tình hình, chủ động nắm bắt thời cơ và vận dụng phương pháp đấu tranh phù hợp trong bối cảnh lịch sử đặc biệt.

Bìa Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945, sách 284 trang do NXB Chính trị quốc gia Sự thật phát hành. Ảnh: NXB Chính trị quốc gia Sự thật
“Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám 1945”: Ấn phẩm đặc biệt. Ảnh: Internet

Những ký ức sâu sắc về Cách mạng tháng Tám vẫn còn sống động trong tâm trí của các nhân chứng lịch sử, các nhà cách mạng và văn nghệ sĩ. Trong hồi ức của nhà báo Xuân Thủy, những ngày thu năm 1945 là thời kỳ đất nước sục sôi khí thế cách mạng. Ông kể lại, tại các tỉnh, “ngày mai khởi nghĩa, thì đêm nay, từ các làng kéo ra những con đường nhựa, đường sắt từng tốp người mang súng, dao và cuốc thuổng…”. Người dân đã chủ động cắt đứt các tuyến giao thông, ngăn chặn sự liên lạc giữa các đơn vị quân đối phương. “Những tiếng hô một hai, một hai, theo nhịp đoàn quân du kích đi, thực là thiêng liêng và lạ lùng, có sức mạnh lôi cuốn hàng vạn triệu con người lên đường để một sống một chết”, trích từ bài viết đăng trên đặc san Cứu Quốc ngày 19/8 năm 1946.

Bản Tuyên ngôn độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đăng trên báo Cứu Quốc số 36, ngày 5/9/1945. Ảnh: Sách Dấu ấn Cách mạng Tháng Tám năm 1945
Tuyên ngôn độc lập 1945: Bản hùng ca trên báo Cứu Quốc. Ảnh: Internet

Không khí cách mạng cũng lan tỏa mạnh mẽ ở các thành thị. Dù ban đêm có vẻ yên ắng, nhưng mỗi gia đình đều âm thầm chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa. Người dân hăng say khâu cờ, lắp súng, trao đổi thông tin một cách bí mật. Tất cả đều thể hiện một sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Khí thế của đoàn biểu tình sục sôi, quyết tâm đánh bại mọi thế lực cản trở. Mặc dù thiên tai gây ra nhiều khó khăn, nhân dân vẫn không hề nao núng, bởi họ nhận thức rõ đây là cơ hội ngàn năm có một để “rửa nhục cho non sông, để vươn mình ra ánh sáng”.

Cuốn sách tái hiện một cách chân thực hình ảnh đất nước trong thời khắc lịch sử chuyển mình sang một kỷ nguyên mới. Từ ngày 14 đến 28/8, cuộc tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi hoàn toàn. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Nhà báo Hồng Hà, Tổng biên tập báo Nhân Dân từ năm 1982 đến năm 1987, đã tường thuật lại khoảnh khắc trọng đại này trên báo Cứu Quốc ngày 5/9/1945, nhấn mạnh sự trang trọng và ý nghĩa lịch sử trong từng lời nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngày 19/8/1945, tổng khởi nghĩa ở Hà Nội, các lực lượng quần chúng cách mạng đánh chiếm Bắc Bộ phủ, ảnh đăng trên đặc san báo Cứu Quốc ngày 19/8/1946. Ảnh: TTXVN
Tổng khởi nghĩa 19/8/1945: Hà Nội giành chính quyền. Ảnh: Internet

Trong năm đầu tiên kỷ niệm chiến thắng, các bài viết trên báo Cứu Quốc, Sự thật đã đánh giá những thành tựu mà đất nước đạt được sau cách mạng, đồng thời kêu gọi nhân dân tăng cường đoàn kết, đẩy mạnh công cuộc thống nhất đất nước, phấn đấu vì mục tiêu độc lập hoàn toàn.

“Dấu ấn Cách mạng tháng Tám năm 1945” là công trình tâm huyết của nhiều nhà nghiên cứu lịch sử, chính trị, do ông Nguyễn Thái Bình làm chủ biên. Tác phẩm tập hợp và biên soạn các văn kiện lịch sử quan trọng như Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa, Lời hiệu triệu của Đảng cộng sản Đông Dương, Tuyên ngôn độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ các nguồn tài liệu đáng tin cậy như Văn kiện Đảng toàn tập và các bài viết trên báo Cứu Quốc, báo Sự thật, báo Độc lập. Cuốn sách là nguồn cảm hứng quý giá, góp phần nhắc nhở thế hệ hôm nay về trách nhiệm gìn giữ và phát huy những thành quả cách mạng mà các thế hệ cha ông đã hy sinh xương máu để giành lại và bảo vệ.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *